Dagblaðið Vísir - DV - 28.12.2013, Blaðsíða 10

10 Fréttir Áramótablað 28. desember 2013
Höfn snuðaði bæinn
um milljónir króna
Öldrunarheimilið Höfn í Hafnarfirði stofnaði til óeðlilegra skulda og er með neikvæða eiginfjárstöðu
Ö
ldrunarmiðstöðin Höfn í
Hafnarfirði skuldaði fyrr-
verandi íbúum sínum, eða
ættingjum þeirra, rúmlega
86 milljónir króna í lok árs
2010. Þetta voru skuldir sem öldr-
unarmiðstöðin, sem rekin er sem
sjálfseignarstofnun, átti útistand-
andi við íbúana og hafði ekki getað
endurgreitt þeim. Á sama tíma var
eiginfjárstaða félagsins neikvæð
um tæplega 58 milljónir króna.
Þessi skuld Hafnar við íbúana
var stærsta einstaka skuld öldr-
unarheimilisins en heildarskuld-
irnar námu ríflega 240 milljónum
króna.
DV fjallað um Höfn í síðustu
viku en þá var greint frá láni upp
á 25 milljónir króna sem einn af
íbúum Hafnar, Líneik Gísladóttir,
átti útistandandi hjá sjálfseignar-
stofnuninni. Það lán var tilkom-
ið vegna þess að konan hafði látið
framkvæmdastjóranum, Kristjáni
Guðmundssyni, í té umrædda fjár-
muni til ávöxtunar en svo rötuðu
þeir inn í reksturinn sem bókfært
lán. Í samtali við DV vill Kristján
ekki greina frá því hvernig þetta
gerðist; að fjármunir frá Líneik
hafi ratað inn í rekstur Hafnar.
Sú staðreynd sýnir hins vegar þá
rekstrarerfiðleika sem Höfn hefur
átt við að etja. „Þetta eru þín orð
[…] Ég svara ekki þessu. Ég svara
því bara þannig að þetta mál var til
lykta leitt með samþykki allra hlut-
aðeigandi aðila.“
Höfn er sjálfseignarstofnun og
ber Ríkisendurskoðun að taka við
ársreikningum hennar og fylgjast
með rekstrinum, líkt og gildir um
aðrar slíkar stofnanir. Samkvæmt
upplýsingum frá Ríkisendur-
skoðun hefur stofnunin ekki gert
athugasemdir við rekstur öldr-
unarsamtakanna. „Aldrei,“ segir
upplýsingafulltrúi stofnunarinnar.
Bent á rekstrarerfiðleikana
Staða Hafnar var orðin svo slæm
að endurskoðandi félagsins, Guð-
mundur Óskarsson, benti á það í
endurskoðunarbréfi með ársreikn-
ingi fyrir 2009 að félagið gæti orðið
gjaldþrota. „Ef Öldrunarsamtökin
Höfn tapa verulega á rekstri sínum
í mörg ár til viðbótar og sala á
íbúðarrétti glæðist ekki verulega
mun félagið komast í þrot og ekki
eiga fyrir skuldum.“ Tap Hafnar á
árinu 2010 nam tæplega 16 milj-
ónum króna. Vísaði endurskoð-
andinn til þess að stjórnendur
félagsins teldu að varasjóðir leynd-
ust hjá félaginu sem ekki kæmu
fram í endurskoðunarbréfi félags-
ins. „Stjórnendur félagsins telja að
hjá félaginu leynist varasjóðir sem
ekki koma fram í efnahagsreikn-
ingi en kæmu fram og innleystust
ef félagið seldi fasteignir sínar og
fengi fyrir þær eðlilegt verð. Dygðu
þeir varasjóðir líklega til að rétta
við fjárhag félagsins.“
„Ekki alvarlegir erfiðleikar“
Kristján segir aðspurður um rekstur
Hafnar að erfiðleikarnir séu „ekki
alvarlegir“. Aðspurður hvort Höfn
skuldi fyrrverandi íbúum ennþá
90 milljónir segir Kristján að búið
sé að gera upp þá skuld. „Við höf-
um gert þetta upp gagnvart öllum.
Við erum í engum vanskilum þó
það hafi stundum verið erfitt hérna.
Við erum ekki í vanskilum gagnvart
neinum aðila. Við skuldum dálítið
en við erum ekki í vanskilum,“ seg-
ir Kristján.
Vegna þess að Höfn er sjálfs-
eignarstofnun en ekki hluta- eða
eignarhaldsfélag er öldrunar-
miðstöðin ekki ársreikningaskyld
gagnvart ríkisskattstjóra. Stofnun-
in skilar ársreikningum til Ríkis-
endurskoðunar, líkt og aðrar sam-
bærilegar stofnanir eins og Eir og
Sunnuhlíð. Ársreikningar stofn-
unarinnar eru því opinberir líkt og
ársreikningar hlutafélaga. Aðspurð-
ur um stöðu Hafnar núna segir
Kristján að skuldirnar séu „lítillega“
hærri en árið 2010 en að búið sé að
borga upp skuldirnar við íbúðar-
réttarhafana. „Ef við hættum rekstri
í dag þá kæmum við standandi nið-
ur,“ segir Kristján og vísar til þess
að Höfn gæti selt fasteignir sínar í
Hafnarfirði á markaði og gert upp
skuldir sínar.
Skuldaði Hafnarfjarðarbæ
Í öðrum gögnum sem DV hefur
undir höndum kemur fram að Höfn
hafi tvíselt íbúðarrétt að íbúðum í
öldrunarmiðstöðinni. Í báðum til-
fellum var um að ræða íbúðir sem
Hafnarfjarðarbæ átti íbúðarrétt-
inn að. Bréf voru send frá Hafnar-
fjarðarbæ til Hafnar vegna málsins
árið 2006 þar sem greint var frá því
að skuld Hafnar við bæjarfélagið
næmi tæplega 17 milljónum króna.
Orðrétt segir um annan íbúðar-
réttinn: „Með samningi um íbúðar-
rétt, dags. 31. 2001 selur Höfn
Soffíu Jóhannsdóttur íbúðarréttinn
að íbúðinni á kr. 8000000, […], þrátt
fyrir að hafa með íbúðarréttar-
samningi dags. 31. desember 1994,
selt Hafnarfjarðarbæ íbúðarréttinn
að þessari sömu íbúð. Báðir þessir
samningar eru óuppsegjanlegir af
hálfu húseiganda og hefur Hafnar-
fjarðarbær ekki sagt upp samn-
ingi sínum frá 31. desember 1994.
Sala íbúðarréttarins 31. maí 2001
var án nokkurs sjáanlegs samráðs
við Hafnarfjarðarbæ og andvirði
íbúðarréttarins hefur ekki verið
skilað til bæjarsjóðs. Ljóst má vera
af gögnum þeim sem fyrir liggja að
hér hafa hafa forráðamenn Hafn-
ar staðið á ólögmætan ef ekki með
refsiverðum hætti að verki.“ Fimm
ár voru því liðin frá því Höfn seldi
íbúðarrétt Hafnarfjarðarbæjar og
þar til umrædd bréfaskipti fóru
fram.
Kristján Guðmundsson segir
að þessi skuld Hafnar við Hafnar-
fjarðarbæ hafi verið gerð upp í fyrra.
„Þetta var gert upp um þar síðustu
áramót.“ Í fundargerð stjórnar Hafn-
ar frá maí í fyrra er greint frá þessu
samkomulagi. Svo segir: „Bæjarráð
Hafnarfjarðar tók málið síðan fyrir
á fundi sínum 24. apríl og staðfesti
fyrirliggjandi samkomulag skv. bréfi
sem Kristján las upp á fundinum.“
Í samtali við DV staðfestir nú-
verandi bæjarstjóri Hafnarfjarðar,
Guðrún Ásta Guðmundsdóttir, að
gengið hafi verið frá samkomu-
laginu við höfn.
Alls kyns vandamál
Vandamál Hafnar eru því umtals-
verð og teygja sig yfir nokkurra
ára tímabil. Í raun hafa verið úti-
standandi skuldir við þrjá aðila
sem ekki áttu að fjármagna starf-
semina: Hafnarfjarðarbæ, um-
rædda Líneik Gísladóttur og svo
íbúðarréttarhafana sem flutt höfðu
úr öldrunarmiðstöðinni eða fallið
frá. Framkvæmdastjórinn Kristján
Guðmundsson segir að allar þess-
ar skuldir hafi verið gerðar upp
með eðlilegum hætti þó svo hann
vilji ekki greina frá því hvernig ná-
kvæmlega skuldin við Líneik hafi
verið gerð upp, svo dæmi sé tekið.
Höfn er enn eitt dæmið um
sjálfseignarstofnun, og eða öldr-
unarheimili, þar sem rekstur-
inn virðist vera í nokkrum ólestri.
Áður hefur verið greint frá málefn-
um Eirar og Sunnuhlíðar, svo tvö
dæmi séu tekin. n
Fylgist með Ríkisendurskoðun fylgist
með rekstri Öldrunarmiðstöðvarinnar Hafn-
ar. Sveinn Arason er ríkisendurskoðandi.
Ingi Freyr Vilhjálmsson
ingi@dv.is
Segir stöðuna fína Kristján
Guðmundsson segir að staða Hafnar
sé fín í dag og að búið sé að gera upp
skuldir stofnunarinnar. „Ég svara því bara
þannig að þetta
mál var til lykta leitt með
samþykki allra hlutaðeig-
andi aðila.