Náttúrufræðingurinn - 2010, Qupperneq 40
Náttúrufræðingurinn
40
Þakk ir
Aðstoð við söfnun á rjúpnaskít á Suðvesturlandi veittu Pétur A. Guðmunds-
son, Ólafur Ö. Ragnarsson og Ómar Runólfsson; Ragnar Víkingsson safnaði
sýnunum í Hrísey. Styrkir til rannsóknanna fengust frá ÁTVR, Rannsókna-
miðstöð Íslands (RANNÍS), Rannsóknarsjóði Háskóla Íslands og Náttúru-
fræðistofnun Íslands. Öllum er þakkað kærlega dýrmætt liðsinni. Alexander
Galkin við Rússnesku vísindaakademíuna í St. Pétursborg staðfesti grein-
ingu á P. serpentulus.
Heim ild ir
Bush, A.O., Fernández, J.C., Esch, G.E. & Seed, J.R. 2001. Parasitism - the 1.
diversity and ecology of animal parasites. Cambridge University Press,
Cambridge. 566 bls.
Roberts, L.S. & Janovy, J. 2005. Foundations of parasitology. 7. útgáfa. 2.
McGraw-Hill, New York.
Leslie, A.S. & Shipley, A.E. (ritstj.) 1911. The grouse in health and in 3.
disease. Smith & Elder, London.
Leslie, A.S. 1911. The life history of the grouse. Bls. 5–28 4. í: The grouse in
health and in disease (ritstj. Leslie, A.S. & Shipley, A.E.). Smith, Elder &
Co., London.
Brinkmann, A. 1927. Coccidiosen hos lirypen. Bergens Museums Aarbok 5.
1926. Naturvitenskabelig række 9. 1–72.
Brinkmann, A. 1923. Lirypens entoparasiter. Bergens Museums Aarbok 6.
1921–22. Naturvitenskabelig række 3. 3–41.
Holt, E. 1952. Lirypas parasitter. Game Research 8. 142–149.7.
Huus, J. 1929. Darmparasiten des norwegischen Moorschneehuhns 8.
(Lagopus lagopus L.) – Nematoden und Cestoden. Bergens Museums
Aarbok. Naturvitenskabelig række 3. 1–49.
Galli-Valeria, B. 1929. Notes de parasitologie. Zentralblatt der Bakterio-9.
logie 112. 54–59.
Peirce, M.A. 1981. Distribution and host-parasite check list of the haema-10.
tozoa of birds in Western Europe. Journal of Natural History 15. 419–458.
Sonin, M.D. & Barus, V. 1981. A survey of nematodes and acanthoce-11.
phalans parasitizing the genus Lagopus (Galliformes) in the Palaearctic
region. Helminthologia 18. 145–147.
Babero, B.B. 1953. Studies on the helminth fauna of Alaska. XVI. A 12.
survey of the helminth parasites of ptarmigan (Lagopus spp.). Journal of
Parasitology 39. 538–546.
Braun, C.E. & Willers, W.B. 1967. The helminth and protozoan parasites 13.
of North American grouse (Family: Tetraonidae): A Checklist. Avian
Diseases 11. 170–187.
Holder, K. & Montgomerie, R. 1993. Rock Ptarmigan (14. Lagopus muta).
Bls. 1–24 í: The Birds of North America, No. 51 (ritstj. A. Poole & F.
Gill). The Academy of Natural Sciences & The American Ornithologi-
cal Union, Philadelphia of Washington.
Stabler, R.M., Kitzmiller, N.J. & Weeden, R.B. 1967. Blood parasites in rock 15.
ptarmigan from Eagle Summit, Alaska. Journal of Parasitology 53. 1297.
Kamimura, K. & Kodama, H. 1981. 16. Eimeria uekii sp. n. from Lagopus
mutus japonicus (Clark) in Mts. Tateyama, the Japan Alps. Japanese
Journal of Parasitology 30. 467–470.
Ishihara, S., Shiibashi, T., Sato, Y., Murata, K. & Nogami, S. 2006. Two 17.
Eimeria species isolated from wild Japanese rock ptarmigans (Lagopus
mutus japonicus) in Japan. Journal of Veterinary Medical Science 68.
991–993.
Hagihara, M., Yamaguchi, T., Kitahara, M., Hirai, K. & Murata, K. 2004. 18.
Leucocytozoon lovati infections in wild rock Ptarmigan (Lagopus mutus) in
Japan. Journal of Wildlife Diseases 40. 804–807.
Kloster, R. 1923. Veksling i rypebestaded paa Island. Bergens Jæger- og 19.
Fiskerforenings Tidskrift 5. 1–5.
Timmermann, V.G. 1950. Beiträge zur Kenntniß der Ektoparsitenfauna 20.
isländischer Säugetiere und Vögel, 3. Mitteilung. Fauna Islandica,
Miscellaneous papers on Icelandic Zoology 1. 1–8.
Karl Skírnisson 1998. Parasites of the rock ptarmigan (21. Lagopus mutus) in
Iceland. Bulletin of the Scandinavian Society for Parasitology 8. 79–80.
Holmstad, P.R. 2004. Do parasites affect ptarmigan population dyna-22.
mics? Ph.D.-ritgerð við Háskólann í Bergen.
Hudson, P.J. 1992. Grouse in time and space. The population biology of 23.
a managed gamebird. Game Conservancy Trust, Fordingbridge. 225 bls.
Holmstad, P.R., Hudson, P.J. & Skorping, A. 2005. The influence of a 24.
parasite community on the dynamics of a host population: a longitudi-
nal study on willow ptarmigan and their parasites. Oikos 111. 377–391.
Watson, A. & Shaw, J.L. 1991. Parasites and Scottish ptarmigan numbers. 25.
Oecologia 88. 359–361.
Watson, A. & Moss, R. 2008. Grouse. Collins, London. 31.26.
Hudson, P.J., Dobson, A.P. & Newborn, D. 1998. Prevention of popula-27.
tion cycles by parasite removal. Science 282. 2256–2258.
Karl Skírnisson & Sólrún Þ. Þórarinsdóttir 2007. Two new 28. Eimeria
species (Protozoa : Eimeriidae) from wild rock ptarmigans, Lagopus
muta islandorum, in Iceland. Parasitology Research 101. 1077–1081.
Sólrún Þ. Þórarinsdóttir 2009. Sníkjudýr íslensku rjúpunnar 29. Lagopus
muta. MS-ritgerð við Læknadeild Háskóla Íslands.
Rommel, M., Eckert, J., Kutzer, E., Körtling, W. & Schnieder, T. 2000. 30.
Veterinärmedizinische Parasitologie. Parey Buchverlag, Berlin.
Anonymous 1986. Manual of veterinary parasitological laboratory 31.
techniques. Reference book 418. Her Majesty’s Stationery Office Ministry
of Agriculture, Fisheries and Food, London. 160 bls.
Anderson, R.C. 1992. Nematode parasites of vertebrates. CAB Inter-32.
national.
Lapage, G. 1968. Veterinary parasitology. 2. útgáfa. Oliver & Boyd, 33.
Edinburgh. 1182 bls.
Soulsby, E.J.L. 1965. Textbook of veterinary clinical parasitology. Helm-34.
inths. 1. bindi. Blackwell Scientific Publications, Oxford. 1152 bls.
Rozsa, L., Reiczigel, J. & Majoros, G. 2000. Quantifying parasites in 35.
samples of hosts. Journal of Parasitology 86. 228–232.
Poulin, R. 1993. The disparity between observed and uniform distri-36.
butions – a new look at parsite aggregation. International Journal for
Parasitology 23. 937–944.
StatSoft I., STATISTICA (data analysis software system). 2008.37.
Moravec, F., Procopic, J. & Shlikas, A.V. 1987. The biology of nematodes 38.
of the family Capillariidae Neveu-Lemaire. Folia Parasitologica 34.
39–56.
Olsen, O.W. 1986. Animal parasites: their life cycles and ecology. 3. 39.
útgáfa. Courier Dover Publications. 564 bls.
Ólafur K. Nielsen, Jenný Brynjarsdóttir & Kjartan G. Magnússon 2004. 40.
Vöktun rjúpnastofnsins 1999–2003. Fjölrit Náttúrufræðistofnunar nr. 47.
Arnþór Garðarsson 1971. Food ecology and spacing behavior of rock 41.
ptarmigan (Lagopus mutus) in Iceland. Ph.D.-ritgerð við University of
California, Berkeley.
Baer, J.G. 1962. Cestoda. The Zoology of Iceland 2 (12). 1–63.42.
Um höfundana
Sólrún Þóra Þórarinsdóttir (f. 1980) lauk B.Sc.-prófi í
líffræði frá Háskóla Íslands 2006 og M.Sc.-prófi í líf- og
læknavísindum frá sama skóla 2010.
Karl Skírnisson (f. 1953) lauk B.Sc.-prófi í líffræði frá
Háskóla Íslands árið 1977, B.Sc. 120 frá sama skóla
árið 1979 og doktorsprófi frá Háskólanum í Kiel í
Þýskalandi árið 1986. Karl vann fyrst á Tilraunastöð
Háskóla Íslands í meinafræði að Keldum á árunum
1979–1981 og hefur starfað þar við rannsóknir á
sníkjudýrum og dýrasjúkdómum samfellt frá 1987.
Ólafur K. Nielsen (f. 1954) lauk B.Sc.-prófi í líffræði frá
Háskóla Íslands 1978, B.Sc. 120 frá sama skóla árið
1980 og Ph.D.-prófi í vistfræði frá Cornell University
1986. Hann hefur starfað við Náttúrufræðistofnun Ís-
lands frá 1994.
Póst- og netföng höfunda/Authors’ addresses
Sólrún Þóra Þórarinsdóttir
Tilraunastöð Háskóla Íslands í meinafræði að Keldum
v/ Vesturlandsveg
Institute for Experimental Pathology
IS-112 Reykjavík
solrunt@hi.is
Karl Skírnisson
Tilraunastöð Háskóla Íslands í meinafræði að Keldum
v/ Vesturlandsveg
Institute for Experimental Pathology
IS-112 Reykjavík
karlsk@hi.is
Ólafur Karl Nielsen
Náttúrufræðistofnun Íslands
Icelandic Institute of Natural History
Hlemmi 3, P.O.Box 5320
IS-125 Reykjavík
okn@ni.is
80 1-2#loka.indd 40 7/19/10 9:52:01 AM