Gerðir kirkjuþings - 1990, Page 164

prófastsclæmis cða biskupsdæmisins. Djáknar scm vígðir þjónar lúta undir
biskup cins og prcstar og cru ábyrgir fyrir biskupi um þjónustu sína.
Djáknar á Norðurlöndum í núlímanum
Ncfndin kannaði stöðu djákna á Norðurlöndum í nútímanum. llafði hún
aðstöðu til að hitta að máli fulllrúa Norðurlandakirknanna, cr sjá um
cljáknaþjónustu og þinguðu hcr í maí. Fckk hún hjá þcim mikið cfni og
upplýsingabæklinga um stöðu og skipulag mála svo og um mcnnlun
þcirra. Mcðal þcss cfnis cru upplýsingabæklingar frá Diakoninámnd
sænsku kirkjunnar, Diakonissestiftclscn í Danmörku, Dct norskc
diakonihjem, Dcn norskc diakonihpyskolc, lög og rcglugcrðir um
díakoníu í Norcgi og Finnlandi.22
1 nútímanum cr unnið að mikilli cndurnýjun djáknaþjónustunnar og
almcnn stcfna sú að tcngja þjónustu djáknans söfnuðunum. Eru störf
djákna - bæði karla og kvcnna - á Norðurlöndum mjög fjölbreyLt. I
Danmörku cru störf djáknanna sjálfstæð cða á vcgum skóla/móðurhúsa,
cn ckki kirkjulcgra aðila scm slíkra. Sinna kvcndjáknar hjúkrunar- og
líknarmálum, cn bæði karl- og kvcndjáknar starfa innan sókna ýmist að
líknarmálum cða fræðslumálum.
y'
I Danmörku cru djáknar vígðir á skóiunum cða í móðurhúsunum, cn á
hinum Norðurlöndunum cru störf djákna skipulögð á vegum kirkjulcgra
aðila og djáknar vígðir af biskupi í dómkirkjunni þcss biskupsdæmis, þar
scm þcir hafa vcrið kallaðir til starfa. Virðist þróunin vera æ mcira í þá
átt, að djáknar tcngist safnaðarstarfi, en síður sjúkrahúsum cða
fclagsmálastofnunum svcitafclaga. Móðurhúsin cru á undanhaldi cða
horfin og cinlífiskrafan cr úr sögunni. Hún tók raunar aldrci lil
karldjákna.
Mcnntun djákna á Norðurlöndum
A hinum Norðurlöndunum hljóta djáknar scrstaka mcnntun og cru
mcnntunarmál djákna víðast þau, að scrstakt djáknanám cr citt ár að
loknu fagnámi svo scm á sviði hjúkrunar- cða uppeldisstarfa. Er hið
eiginlega djáknanám aðallega nám í grcinum guðfræðinnar og cr mikil
áhcrsla lögð á sálgæslu. Er þróunin sú, að námið cr á „háskólastigi." Fólk
mcð iðnnám hcfur fcngið inngöngu á djáknaskóla t.d. í Norcgi, cn
nokkuð cr misjafnt, hvcrnig það hcfur gcngið. Pcss bcr þó að gcta, að
víðast hvar á Norðurlöndum fær fólk rctt til háskólanáms, cf það hefur
náð ákveðnum aldri og cr að aldri og þroska talið hæft til náms að mati
viðkomandi háskóla cða háskóladcildar.
22 Um díakoníu almcnnl og mcð tillili Lil þarfa mltímakirkna á Noröurlönclunum sjá: Vigd lill tjanst.
Bclánkandc av svcnska kyrkans diakonindmnds vigningsulrcdning Slockholm (Svcnska kyrkans
diakoninamncl) 1983; Alf B.OflcslacI rcd.: En bok om kirkcns diakoni. Oslo (Luthcr forlag) 1980;
Esko Ryökiis: Sjalavárdandc diakoni - kariialiv sjdlavárd. En undcrsökning av nulagcl inoin diakoni
och sjdlavárd. Abo (Inslilulioncn för praklisk lcologi vid Ábo Akadcmi) 1987.
161