Gerðir kirkjuþings - 1990, Page 194

(samanlagðar) barnabætur hjóna, í sumum tilfellum helmingi hærri. Tekjumörk
barnabótaauka eru iægri en hjá hjónum og hvaö vaxtabótum viövíkur njóta einstæöir
foreidrar hærri bóta en einstaklingar, en lægri en hjón.
Persónuafsláttur er sama upphæö h>TÍr hvern einstakJing. Enda þótt hjón skuli
skattleggjast saman og tekjur þeirra og eignir leggjast saman viö ákvöröun vaxtabóta
er einungis heimilt aö millifæra 80% af ónýttum persónuafslætti hins. Þetta þýöir aö
afli einungis annaö hjónanna tckna getur þaö aöeins nýtt 80% af ónýttum
pcrsónuafslætti maka síns. Sá maki, sem ekki aflar tekna, gæti því átt ónýttan
persónuafslátt, sem félli niöur.
4. Húsnæðismál.
4.1 Byggingasjóöur ríkisins.
Einstaklingar sem sannanlega hafa greitt iögjöld til lífeyrissjóöa í samtals 20 mánuöi á
undanförnum 24 mánuöum áöur en lánsumsókn er lögö fram, eiga rétt á lánum til
nýbygginga, til kaupa á notuðum íbúöum, til endurbóta eöa endurnýjunar á húsnæöi og
til orkusparandi breytinga á húsnæöi enda hafi lífeyrissjóöur umsækjanda gert bindandi
samning viö Húsnæöisstofnun rfkisins um skuldabréfakaup.
Lánsréttur hjóna/sambýlisfólks miÖar viö meöaltal lánsréttar þeirra. Af því leiöir aö
hjón þurfa bæöi aö eiga fullan rétt til láns til þess aÖ lánsréttur þeirra fari ekki niöur
fyrir lánsrélt einstaklings. Ef annar aöilinn er í lífeyrissjóöi sem gert hefur samning
váö Húsnæöisstofnun ríkisins um skuldabréfakaup um 55% af ráðstöfunarfé sínu, en
hinn aöilinn er félagi í lífeyrissjóöi, sem ekki hefur gert slíkan samning, helmingast
lánsréttur hins fyrrnefnda. Hins vegar á þaö hjóna sem stundar heimilisstörf sem
aöalstarf sama'lánsrétt og maki.
Umsækjandi sem hefur heimilsstörf aö aöalstarfi og er hvorki í hjúskap né sambúö á
hámarksrétt, enda hafi hann ekki haft meiri iaunuö störf á vinnumarkaöi en sem nemur
fjóröungi ársverks eöa hærri árslaun en kr. 75.000.- miöaö viö kauplag á árinu 19S5
skv. útreikningum Þjóöhagsstofnunar.
Elli- og örorkulífeyrisþegar eiga hámarkslánsrétt enda þótt þeir fullnægi ekki skilyröi
um iögjaldagreiöslur til lífeyrissjóöa í samtals 20 mánuöi á undanförnum 24 mánuöum.
Sama gildir um þá, sem veriö hafa utan vinnumarkaöar vcgna fötlunar, örorku eöa
aldurs þótt þeir séu ekki lífeyrisþegar.
Þaö er alveg ljóst aö hjón/sambúöarfólk geta aldrei átt rétt á nema einu láni, þar sem
það tengist alltaf fasteign. Viö undirbúning frumvarps til laga um Húsnæöisstofnun
ríkisins á árinu 1986 kom upp sú hugmynd aö láta hagstæöari rétt hjóna ráöa, en ekki
meöaltal eins og nú er. Þessari hugmynd var hafnaö á þeim forsendum aö meö því aö
taka miö af hagstæöari réttinum væri hætta á því að þeir lífeyrissjóöir sem mesta
greiöslugetu heföu, kæmu sér undan því aö taka þátt í fjármögnun Byggingasjóös
ríkisins. en meö því yröi fjárhagslegum grundvelli kippt undan hinu nýja fyrirkomulagi.
191