Dagblaðið Vísir - DV - 06.06.2008, Page 19

DV Neytendur
FÖSTUDAGUR 6. JÚNl 2008 19

„Ein helsta orsök
þess að börn eru að
fitna eru breytingar á
skammtastærðum."
Of stórir skammtar
Breytingar á skammtastærðum
hafa einnig haft mikil áhrif á holda-
far fólks. Ingibjörg Gunnarsdóttir,
dósent við matvæla- og næringar-
fræðiskor Háskóla íslands, telur að
ein helsta orsök þess að böm séu
að fitna séu breytingar á skammta-
stærðum. Erlingur er sammála
þessu og bætir við að stíf markaðs-
setning á matvælum sé áberandi.
„Menn borða meira, mataræðið hef-
ur breyst mjög í neikvæða átt sem
einkennist af mikilli sykur- og gosn-
eyslu. Grunnskólamir em hins vegar
flestallir að gera mjög góða hluti."
Vandinn inni á heimilunum
„Bömin borða eina til tvær mál-
tíðir á dag í skólanum og em 180
daga af árinu í skólanum. Þannig em
20 prósent alls þess mats sem bamið
lætur ofan í sig í skólanum og þar af
leiðandi er vandinn á heimilunum.
Það er alþekkt að ef feitur maður fær
sér mjóan hund verður hundurinn
orðinn of feitur eftir hálft ár og það
er ekki hundinum að kenna heldur
manninum." En hvemig er hægt að
upplýsa foreldrana um vandann?
„Eg held að það þurfi þjóðarátak og
menn vinni markvisst að því að bera
ábyrgð á eigin heilsu. Það þarf að
auka meðvitund um heilsu þjóðfé-
lagsþegnanna en það er ekki tú nein
skyndilausn. Þetta er langtímaað-
gerð og það þarf viðhorfsbreytingu,"
segir Erlingur.
Klukkutími ekki nóg
Erlingur segir að hreyfing felist
ekki einungis í því að fara í ræktina,
heldur allri þeirri hreyfingu sem við
fáum yfir daginn. Að fara út að ganga
eða út að leika sér með bömunum
er líka hreyfing. Lýðheilsustöð hefur
nýverið gefið út bækling með ráð-
leggingum um hreyfingu þar sem
farið er yfir hvemig hreyfing henti
hverjum og einum. Þar kemur fram
að böm og unglingar þurfi að hreyfa
sig í klukkutíma á dag. Erlingur bæt-
ir við að klukkutími á dag í hreyfingu
hjá bömum og unglingum sé jafn-
vel ekki nóg, miðað við hversu mikil
kyrrsetan er.
Ofát Skammtar eru orðnir
rniklu stærri en áður og fólk
hugsar lítið um magnið
sem það lætur ofan (sig.
McDonald's og Burger King deila því meö sér að vera með hitaeiningaríkustu skyndi-
bitana ef marka má útreikninga á nokkrum tegundum skyndibita sem í boði eru á ís-
landi. Máltíð hjá þeim fer yfir þúsund kaloríur.
ÓHOLLASTIMATUR LANDSINS
„Matarumhverfið hefur breyst
svo mikið undanfarin ár," segir Inga
Þórsdóttir, prófessor við Háskóla Is-
lands „Ég segi líka að það sé þekk-
ingarleysi sem veldur því að fólk
velur sér frekar skyndibita en ann-
an mat." Tímaskortur er einnig hluti
af því að skyndibiti verður svo stór
hluti af lífi fólks. Fyrir þrjátíu árum
þekktist það varla.
Margar rannóknir á vegum nær-
ingarfræðinga sýna að fólk sem hef-
ur minni menntun er líklegra til að
velja sér skyndibita. Auk þess hef-
ur hraði nútímans mikið að segja.
„Skyndibitinn er í raun svar við lít-
illi hreyfingu og þess að nenna ekki
að elda mat. Því verður orkuneysla
meiri en orkunýting og fólk fitnar."
Aðspurð hvort allt of mikið sé af
skyndibitum í kringum okkur segir
hún óhætt að játa það. „Það mætti
bjóða upp á fjölbreyttari skyndibita
og hafa þá orkuminni," segir Inga og
bætir við að skammtarnir séu líka
óþarflega stórir.
Skyndibitastaðir leggja mikla
áherslu á tilbúnar máltíðir og
magn þeirra. Bjóða iðulega stærri
skammta fýrir smá aukaþóknun.
Grunlausir neytendur gleypa við því
gylliboði. Inga telur að um 90 pró-
sent af því sem er í boði séu óholl-
ir stórir skammtar og aðeins 10 pró-
sent þeirra séu í hollari kantinum.
Svo virðist vera sem máttur auglýs-
inga sé vitinu yfirsterkara. DV kann-
aði hitaeiningar í vinsælum skyndi-
bitum sem eru í boði á íslandi.
McDonald's
BigTasty með miðstærð af
frönskum og miðstærð af kóki:
1.360 kílókaloríur
Burger King
Double Whopper m/osti með
frönskum og kók:
1.340 kílókaloríur
Pizza Hut
Tvær sneiðar af Pepperoni Lover's
Pan pitsu með miðlungs kókglasi:
1.130 kílókaloríur
Kentucky Fried Chicken
Tower Zinger borgari með
frönskum og pepsí:
1.051 kílókaloríur
Domino's
Tvær pitsusneiðar með pepperoni,
beikoni og osti ásamt kóki:
960 kílókaloríur
Tvær pylsur með öliu og hálfur
lítri kók
815 kílókaloríur
Pylsa með öllu og hálfur lítri
kók
515 kilókaloríur
mr
e^íslenskum græðijurtúm
bruna, útbrot,
3, sólexem og sólbruna.
oað.
sólarlandaferðina!
Fjarðarkaup.Yggdrasill,
Maður lifandi
'JruiiUtnyrJj _ 4
rnið, Apotekarinn, Blómaval ' - ^ (
- -------------*
Svalbarðsströnd Sendir um allt land
gigja@urtasmidjan.is www.urtasmidjan.is