Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1999, Side 7

Söngur sem aldrei deyr
Sumarið 1974 vann ég á Hallormsstað eins og sumarið á undan og níu sumur eftir það.
Dag nokkurn var ég ásamt fleiri mönnum að höggva skóg upp með Kerlingaránni. Það var
rigning og við vorum illa klæddir. Allt í einu spratt upp úr götunni maður sem ég hafði ekki
séð fyrr. Hann var allur á iði og einkennilega upprifinn og andlitið var allt í hrukkum og
hrukkumar stöfuðu eflaust af því að maðurinn hafði alla ævi brosað út að eyrum og það
gerði hann nú, þrátt fyrir rigninguna. Við vorum í vondu skapi. Komumaður talaði að því
er mér fannst þá í gátum og sá eitthvað í kringum okkur sem ég sá ekki og fann einhvern
ilm sem ég fann ekki fyrr en mörgum árum síðar. „Þetta var skáldið“, sögðu félagar mínir
þegar hann var farinn. Mann með svoleiðis starfsheiti hafði ekki borið fyrir augu mér áður.
Veturinn eftir kom ég stundum í hús í Kópavogi og þegar síst varði mátti heyra einhvern
spila af mikilli ástríðu á píanó. Það var „skáldið“ sem þarna bjó í skjóli frænku sinnar. Ég
sá hann aðeins einu sinni þennan vetur. Þá flutti hann fyrir okkur nýort ljóð upp úr hand-
skrifuðum blöðum í eldhúsinu. Þennan vetur las ég ljóðið um „Inga Lár“ og áttaði ég mig
á hvað það þýðir að vera skáld því einungis mikið skáld getur komist að orðið eins og gert
er í því ljóði. Raunar hefði hann ekki þurft að yrkja fleira.
Tveimur árum seinna settist hann við hliðina á mér í strætisvagni og byrjaði
formálalaust að tala við mig um skóginn þar við höfðum hist í fyrsta sinn, skóginn sem
skipti okkur báða meira máli en aðrir staðir. Þetta var víst í fyrsta skiptið sem við töluðum
saman og líka það síðasta því hann dó síðsumars þetta sama ár. Hann skildi „Fimmta
guðspjallið“ eftir sig óprentað. Þar er sagt fyrir um endalok heimsins eins og í Völuspá.
Svo einkennilega vildi til að það féll í hlut okkar Hrafns Sveinbjarnarsonar að taka
skáldinu gröf í kirkjugarðinum á Hallormsstað. Okkur var vísað á stað þar sem talið var
ólíklegt að nokkrum hefði áður verið opnuð gröf. Samt vorum við ekki komnir nema tvö
fet niður úr grasrótinni þegar heilar kynslóðir af löngu liðnu fólki tóku að spretta upp úr
moldinni. Hrafn komst að þeirri niðurstöðu að sumir hefðu barið nestið í Svarta dauða,
aðrir löngu fyrr. Þegar við vorum loksins komnir nógu djúpt var grafarbakkinn líkastur því
sem oft gefur að líta á blaðaljósmyndum þegar minnst er á valdatíma rauðu Khmeranna í
Kambódíu.
Við klæddum grafarveggina með vírneti og festum í það greinar af fjallaþyn og þöktum
sömuleiðis botninn. Daginn eftir var skáldið síðan sett ofan í þessa gröf en þá var ég hvergi
nærri og get ekki fullyrt neitt um hvort tærir bárust „úr tjamarsefi tónar um fjöll“ en ég efast
samt ekki um að þannig hlýtur það að hafa verið.
FNK
5