Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1999, Blaðsíða 45

Hrakningur Einars
Eftirfarandi þáttur er úr handritasafni Halldórs Pálssonar, Nesi í Loðmundarfirði, sem safnaði og gafút
frásagnir í ritaröðinni Skaðaveður. Stór hluti þess sem hann viðaði að sér hefur aldrei verið birtur og er
hugmyndin að bœta úrþví að einhverju leyti íMúlaþingi, þótt í smáu verði. Það var sonur Halldórs, Björn
gullsmiður í Reykjavík, sem setidi þennan þátt til birtingar. Engu er breyttfrá því sem stendur í handritinu,
að frátöldum þremur tilvikum og er þess getið neðanmáls. Þá hefur verið örlítið átt við greinamerkja-
setningu. Ritstj.
Einar var unglingspiltur sunnlenskur er
var til starfa, er saga þessi gerðist árið
1913, hjá Hjálmari Guðjónssyni
bónda á Klippstað í Loðmundarfirði. Einar
var sendur þremur eða fjórum dögum fyrir
jólaföstukomu upp í Hérað til þess að sækja
þangað kindur er heima áttu í Loðmundar-
firði.
Einar lagði af stað frá Brennistöðum eða
Gilsárteigi með kindumar yfir fjallveginn Tó
til Loðmundarfjarðar föstudaginn næsta fyrir
fyrsta sunnudag í jólaföstu í ágætu veðri og
góðu gangfæri.
Fjallvegur þessi er um það að vera 60
metra hár og 16 kílómetrar væru á milli
Brennistaða í Héraði og Bárðarstaða í Loð-
mundarfirði, væri leiðin bein og lárétt en hún
er bogin upp í loftið eins og hæð fjallsins
bendir til og þess utan töluvert krókótt.
Ur Héraði er jafn og ekki erfiður halli upp
á Tó en niður í Loðmundarfjörðinn er mjög
bratt og ekki hættulaust í hjarnfæri eins og þá
var fyrir broddalausan mann. Einar var
broddalaus með stafprik er ekki mátti treysta
á hættustað. Hann naut sín því ekki til fulls
við kindumar þar sem heiðin var bröttust
Loðmundarfjarðarmegin. Þá er það að
kindurnar fara að verja sig í kringum stóran
stein, er stóð þar upp úr gaddinum, svo að
Einar varð að fara kindalaus niður í
Bárðarstaði, næsta bæ við heiðina. Með því
að dagur var að kvöldi kominn baðst Einar
gistingar sem velkomin var á Bárðarstöðum.
Árla morguns, daginn eftir, laugardag fyrir
jólaföstukomu, gekk Einar til heiðarinnar
með brodda og sterkan broddstaf og hugðist
nú eiga í fullu tré við kindumar hjá stóra
steininum í heiðarbrekkunni.
Þessa umræddu nótt var annar nætur-
gestur á Bárðarstöðum. Það var Jóhann
Þórarinsson á Brennistöðum. Hann ætlaði
yfir Tó heim til sín daginn eftir. Jóhanni var
um kvöldið tíðrætt við Einar um þá ómynd
hans að ná ekki kindunum frá steininum sem
þær vörðu sig við og koma því kindalaus
niður til bæjar.
Morguninn eftir rann upp. Veðrið var
stillt en nokkuð þungbúið. Fyrstur fór Einar
frá heimilinu að ná til kinda sinna við steininn
inni í heiðarbrekkunni. Þá fóru þeir Jóhann á
Brennistöðum, sem ætlaði yfir Tó til Héraðs
þennan dag með kindur er hann var að sækja,
43