Jökull - 01.12.1972, Qupperneq 97
í bréfi dags. 12. nóv. ’72: „Eins og skýrslan ber
með sér, hefur jökullinn hopað á árinu og ekki
sjáanleg ókyrrð í honum á mælistöðunum.
Jökullinn lágur og sléttur langt inn eftir.
Aftur á móti er greinileg ókyrrð á honum
ofan við Jökulsárlónið fyrir austan miðju á því,
og hefur svo verið síðan í fyrra. Lónið alltaf
troðfullt af stórum borgarís og tunga gengur
fram úr jöklinum fram í lónið, en hefur alltaf
brotnað jafnharðan. Sjá má það líka, að jökull-
inn er mjög sprunginn þvers og langs þar upp
af og æði langt inneftir, ósléttur eins og hrun-
jökull. Hvað lengi lónið getur tekið við þessu
get ég ekki sagt eða vil ekki um spá. Annars
held ég, að jökullinn haldi áfram að lækka
jafnt og stöðugt."
Eyjabakkajökull
Gunnsteinn Stefánsson á Egilsstöðum hefur
sent mér eftirfarandi skýrslu um framhlaup
Eyjabakkajökuls: „Hinn 25. ágúst ’72 varð
Jökulsá í Fljótsdal óvenju skollituð. Mikill
jökulkorgur var í vatninu, að öðru leyti var
rennslið með eðlilegum hætti.
Um 20. september sáu gangnamenn úr Fljóts-
dal, að Eyjabakkajökull var mikið sprunginn
og hlaupinn fram. Áætluðu þeir framhlaupið
um 800—1000 metra.
Laugardaginn 7. október setur Völundur Jó-
liannesson, Egilsstöðum, niður jökulmerki og
mælir inn stöðu jökultungunnar.
Laugardaginn 21. október mældu Gunnsteinn
og Viilundur framhlaupið frá 7. október, sem
reyndist vera 370 metrar eða röskir 26 metrar
á sólarhring að meðaltali. Ain var kornlítil og
kom í smáum gusum út úr jöklinum með
nokkurra mínútna millibili. Jökullinn skreið
fram yfir ógróið land og var að nálgast smá-
jökullón.”
Blinda í fé
af völdum Skeiðarárhlaups
Skeiðarárhlaupinu árið 1948 fylgdi mjög sterk
lykt, og gætti hennar sérstaklega einn dag, sem
líklega hefur stafað af því, að þann dag var
vestanvindur og belgdi hlaupvatnið þá austur
með sveitinni. Ekki er nú vitað, hvaða dag
þetta var, en mun þó hafa verið nokkru áður
en hlaupið náði hámarki, sem var 23. febrúar.
Þennan dag veitti Bjarni Sigurðsson bóndi á
Hofsnesi því athygli, þegar hann lét inn fé,
sem verið hafði á beit á sléttlendinu neðan við
bæinn, að það var blautt neðan við augun og
sumar kindurnar jafnvel sjóndaprar, en ekki
varð vart við neitt óvenjulegt á þeim kindum,
sem reknar höfðu verið upp fyrir bæinn. Dag-
inn eftir var enn rennsli af augum ánna og
sumar ærnar virtust blindar, en á þriðja degi
voru þó flestar orðnar það góðar í augunum,
að fært þótti að lileypa þeim á haga. Nokkrar
varð þó að hafa inni í viku.
Sömu einkenna varð vart á fé, sem hleypt
var niður á sléttlendið á Fagurhólsmýri, en mun
hafa verið í minna mæli.
A Hofi varð þessara einkenna ekki vart í
heimafénu, en mikið bar á sauðunt, sem voru
við beitarhús á svonefndum Kotum og voru
þennan dag nálægt lilaupvatninu, og urðu Hofs-
menn af þeim sökum að taka allmarga sauði
heirn og hafa þá inni nokkra daga. Þar sem ekki
varð vart við blindu í öðru fé en því, sem þenn-
an dag var nærri vatnsborði hlaupvatnsins eða
litlu hærra, var álitið, að hún stafaði frá Skeið-
arárhlaupinu, en ekki er vitað um, að önnur
Skeiðarárhlaup hafi valdið blindu í sauðfé. —
Engin vissa er þó fyrir, að þetta hafi ekki kom-
ið fyrir áður, því ekkert hefur verið um þetta
skrifað, og örfáir menn muna nú eftir blind-
unni í sauðfénu í febrúar árið 1948.
Kvískerjum, 10. apríl 1972.
Sigurður Björnsson.
Heimildarmenn:
Bjarni Sigurðsson, Hofsnesi.
Magnús Þorsteinsson, Hofi.
Bergur Þorsteinsson, Hofi.
JÖKULL 22. ÁR 95