Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.2009, Page 24

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 6. tbl. 85. árg. 200920
Í þessum pistli mun ég velta fyrir mér
ýmsum atriðum sem komu upp í hugann
við lestur greinar sem birtist í 4. tölublaði
Tímarits hjúkrunarfræðinga árið 2009.
Greinin fjallar um mat hjúkrunarfræðinga
á slysa­ og bráðamóttöku á minniháttar
ökkla­ og fótaáverkum með aðstoð
Ottawa­gátlistans og er eftir Hrafnhildi
Lilju Jónsdóttur og Herdísi Sveinsdóttur.
Við þessar vangaveltur horfi ég til reynslu
minnar í hjúkrun á slysa­ og bráðadeild
Landspítalans í Fossvogi og ígrunda þá
verkferla sem unnið er eftir á deildinni
með það í huga, hvort tækifæri felist í því
að taka upp þennan gátlista við móttöku
og mat hjúkrunarfræðinga á ökkla­ og
fótaáverkum á slysa­ og bráðamóttöku.
Ottawa­gátlistinn er klínískur gátlisti sem
var saminn til að nota við skoðun á
ökkla­ og fótaáverkum í þeim tilgangi að
meta þörf á myndgreiningu. Gátlistinn
gefur leiðbeiningar um hvernig á að
standa að klínískri skoðun á ökkla og
við hvaða einkenni á að senda sjúkling í
myndgreiningu á ökkla ( Stiell o.fl., 1994).
Í rannsókn Hrafnhildar Lilju (2008) á
slysa­ og bráðamóttöku FSA var borið
saman sjálfstætt mat hjúkrunarfræðinga
og unglækna á þörf fyrir myndgreiningu
hjá sjúklingum sem komu á bráðamóttöku
með áverka á ökkla og fæti. Við matið
studdust hjúkrunarfræðingar við Ottawa­
gátlistann en unglæknar við hefðbundið
mat. Helstu niðurstöðurnar í rannsókn
hennar voru að í 89% tilvika voru
hjúkrunarfræðingar og unglæknar sam­
mála í mati sínu á áverka á ökkla og í
74% tilfella á fæti. Hjúkrunarfræðingar
pöntuðu ekki fleiri óþarfa röntgenmyndir
og misstu ekki af neinu broti. Rann­
sóknar niðurstöðurnar sýna að mat
hjúkrunar fræðinga og unglækna er sam­
bæri legt þar sem ekki tókst að hrekja
þær á tölfræðilegan hátt.
Í starfi mínu á slysa­ og bráðadeild
Landspítalans í mörg ár hef ég tekið á
móti og metið fjölda sjúklinga með ökkla­
og fótaáverka og því öðlast þekkingu og
Lilja H. Hannesdóttir, liljahh@landspitali.is
ÞJÁLFUN HJÚKRUNAR­
FRÆÐINGA TIL
SÉRHÆFÐRA VERKA
Í nýlegri fræðigrein var sagt
frá rannsókn um hvernig
hægt sé að nýta Ottawa­
gátlistann við móttöku og
mat hjúkrunarfræðinga á
minniháttar ökkla­ og fóta­
áverkum á slysa­ og bráða­
móttökum.
færni í að skoða og greina á milli vægra
og alvarlega meiðsla.
Umtalsverðar breytingar hafa orðið á
störfum hjúkrunarfræðinga á deildinni og
þeir gangast undir fjölbreytta þjálfun til að
ná tökum á þeirri hæfni er starfið krefst.
Hjúkrunarfræðingar deildarinnar hafa
nýverið fengið þjálfun í forgangsflokkun
sjúklinga, en í dag eru allir skjólstæðingar,
sem koma inn á slysa­ og bráðadeildina,
flokkaðir eftir fimm flokka forgangsröðun af
sérþjálfuðum móttökuhjúkrunarfræðingi.
Í flokkuninni er horft til aðgerða og
rannsókna er skjólstæðingur þarf við
komu og hraði þjónustu tekur mið af mati
hjúkrunarfræðingsins. Meginmarkmið
Hrafnhildur Lilja Jónsdóttir og Herdís Sveinsdóttir
(2009). Þjálfun hjúkrunarfræðinga til sérhæfðra verka:
Mat hjúkrunarfræðinga á slysa­ og bráðamóttöku á
minniháttar ökkla­ og fótaáverkum með aðstoð Ottawa­
gátlistans. Tímarit hjúkrunarfræðinga, 85 (4), 37-43.
PRAXÍS