Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2010, Blaðsíða 46

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 1. tbl. 86. árg. 201042
Nokkrir stofnendur settust með ritstjóra
Tímarits hjúkrunarfræðinga til þess að rifja
upp stofnun Félags háskólamenntaðra
hjúkrunarfræðinga (FHH). Það voru
þær Jóhanna Bernharðsdóttir, Guðný
Anna Arnþórsdóttir, Jóna Siggeirsdóttir,
Guðrún Úlfhildur Grímsdóttir og Ingibjörg
Einarsdóttir en þær voru allar í fyrstu
stjórn félagsins. Allar nema Ingibjörg
brautskráðust 1977 og voru því í fyrsta
hópi hjúkrunarfræðinga sem útskrifaðist
úr Háskóla Íslands. Ingibjörg Einarsdóttir
útskrifaðist ári seinna og fór nánast beint
úr skóla í stjórn.
Það var fjölbreyttur hópur sem í október
1973 hafði byrjað í nýstofnaðri námsbraut
í hjúkrunarfræði. Sumir höfðu alls ekki
ætlað að fara í hjúkrun en aðrir höfðu nú
þegar skráð sig í Hjúkrunarskóla Íslands.
Guðrún Úlfhildur Grímsdóttir var ein af
þeim. „Það gerðist mjög hratt að ég fór í
háskólann,“ segir Guðrún Úlfhildur. „Bara
nokkrum dögum áður en ég átti að byrja í
Hjúkrunarskólanum heyrði ég háskólanám
í hjúkrun auglýst í hádegisútvarpinu. Ég
þurfti að ákveða mig mjög hratt hvort
ég ætlaði að mæta í Háskólann eða í
Hjúkrunarskólann en Háskólinn varð fyrir
valinu.“ Námið var mjög spennandi að
sögn fjórmenninganna en sumt skrautlegt.
„Þetta var nýtt nám og alveg ómótað
og varla til háskólamenntaðir kennarar í
hjúkrunarfræðum á landinu,“ segir Jóna.
Fengnir voru nokkrir erlendir kennarar
og komu þeir með nýjar hugmyndir um
hjúkrun. Einn þeirra var Heather Clark
frá Vancouver í Kanada en hún kenndi
heilsugæsluhjúkrun. Nemarnir tóku
námskeið með læknanemum og í öðrum
háskóladeildum. Stundum fannst þeim þeir
vera hálfgerð tilraunadýr en þeir höfðu að
sama skapi mikil áhrif á hvernig námið
mótaðist. Mikill samhugur skapaðist í
STOFNUN FÉLAGS HÁSKÓLAMENNTAÐRA HJÚKRUNARFRÆÐINGA
Nú þegar samtök hjúkrunarfræðinga hafa starfað í 90 ár er ástæða til að
rifja upp að um tíma voru til tvö hjúkrunarfélög. Félag háskólamenntaðra
hjúkrunarfræðinga var stofnað 1978 og starfaði í 16 ár en 1994 sameinaðist
það Hjúkrunarfélagi Íslands og til varð Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga.
Christer Magnusson, christer@hjukrun.is
hópnum. „Það var mikill stuðningur við
námið meðal stjórnenda á spítölunum en
við fundum fyrir mikilli andstöðu í verklega
náminu úti á deildum,“ segir Guðný Anna.
„Þetta fannst okkur erfitt og við ræddum
um að vinna allar á sama staðnum eftir
útskrift og koma þannig hugmyndum okkar
í verk. Andstaða sú sem við mættum varð
til þess að þétta hópinn verulega.“
Eftir útskrift stóð ekki annað til en að
ganga í Hjúkrunarfélagið en upp kom
ágreiningur um kjaramál sem reyndist ekki
hægt að leysa úr. „Við háskólamenntuðu
hjúkrunarfræðingarnir voru sem einn
maður og vildum laun í samræmi við
aðra háskólamenntaða en félagið var
ekki tilbúið í þennan launamun,“ segir
Guðný Anna. „Við vildum leggja eitthvað
af mörkum í kjarabaráttunni, allri stéttinni
til hagsbóta á endanum, með því að
hækka launin,“ segir Jóhanna.
Svanlaug Árnadóttir, sem þá var formaður
Hjúkrunarfélags Íslands, bauð hinum
nýútskrifuðu í kaffi á skrifstofu félagsins
í Þingholtsstræti. „Búið var að ganga frá
félagsnælum og við áttum bara eftir að
ganga í félagið,“ segir Guðný Anna. „Upp
kom hins vegar umræða um launamál.
Nokkrar í kjaranefnd sátu einnig fundinn,
þær treystu sér ekki til þess að vinna að því
að háskólamenntaðir fengju hærri laun en
aðrir hjúkrunarfræðingar. Ein í kjaranefnd
sagði að læknisfræði væri akademískt nám
en hjúkrunarnám yrði alltaf verkmenntun.
Við stóðum þá upp og fórum.“
Háskólamenntuðu hjúkrunarfræðingarnir
leituðu í framhaldinu til BHM. Þar var þeim
tjáð að þeir væru svo fáir að ríkið myndi
ekki semja við þá. Í ljós kom að innan BHM
voru nokkrir hópar, til dæmis sálfræðingar
og tæknifræðingar, sem ekki voru með
samningsstöðu við ríkið vegna fámennis
Nokkrir stofnendur Félags háskólamenntaðra hjúkrunarfræðinga. Frá vinstri: Jóhanna
Bernharðsdóttir, Guðný Anna Arnþórsdóttir, Jóna Siggeirsdóttir og Guðrún Úlfhildur Grímsdóttir.