Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2010, Blaðsíða 52

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 1. tbl. 86. árg. 201048
Fjárlög ríkissjóð voru samþykkt rétt fyrir
jól og þar fékk Landspítali ekki leiðrétt
það gengistap sem hann hefur orðið
fyrir vegna lyfja­ og birgðakaupa og
fylgir því sá halli þessu ári. Nýlega sendi
hjúkrunarráð Landspítala opið bréf til
heilbrigðisráðherra þar sem athygli var
vakin á áhrifum þess að skerða svo mikið
fjárframlög til Landspítala. Hjúkrunarráð
Landspítala hefur verulegar áhyggjur
af því að áframhaldandi niðurskurður
muni draga úr gæðum og ógna öryggi
sjúklinga. Landspítali er og verður spítali
allra landsmanna og er helsta öryggisnet
alvarlega veikra einstaklinga á Íslandi.
Árum saman hefur Landspítali þurft
að hagræða og reynt á sama tíma að
vernda þjónustuna við sjúklinga. Nú
þegar hefur verið gripið til margvíslegra
sparnaðaraðgerða á Landspítala og hefur
allra leiða verið leitað til að láta þær
ekki koma niður á þjónustu við sjúklinga.
Sólarhringsdeildir hafa verið sameinaðar
og víða hefur deildum verið breytt í
FJÁRFRAMLÖG TIL LANDSPÍTALA
Boðaður er mikill niðurskurður í heilbrigðiskerfinu á þessu ári. Landspítala er gert
að draga saman um 9% árið 2010 eða um 3200 milljónir króna. Það er svipað
og fyrir árið 2009 sem var spítalanum mjög strembið.
Bylgja Kærnested, bylgjak@landspitali.is
dagdeildir og göngudeildarþjónusta aukin.
Gífurlega hefur verið dregið úr fastri og
breytilegri yfirvinnu starfsmanna og vegna
þess er reynt að halda starfsemi spítalans
í lágmarki utan dagvinnutíma. Í bréfinu
til ráðherra varaði hjúkrunarráð við þeim
væntingum að þjónustan haldist óskert og
hvetur til þess að opin umræða fari fram
um það hvernig þjónustan verði og hvaða
afleiðingar það muni hafa í för með sér.
Víða er verið að draga saman í
heilbrigðiskerfinu og það veldur áhyggjum
að þegar þjónusta er skert annars staðar í
heilbrigðiskerfinu leita sjúklingar í auknum
mæli á Landspítala vegna veikinda sinna.
Vert er að benda á að íslenska heilbrigðis­
kerfið hefur komið vel út í samanburði við
heilbrigðiskerfi annarra landa. Harkalegur
niðurskurður mun stefna þeim árangri í
hættu. Þá kom fram í bréfinu að ráðið
kallaði eftir skýrari stefnu varðandi hvernig
eigi að forgangsraða og skera niður án
þess að valda óafturkræfu tjóni á jafn
viðkvæmu kerfi og heilbrigðiskerfið er.
Ljóst er að Landspítali þarf að fækka
störfum og grípa til uppsagna til að
halda sig innan fjárheimilda. Nýútskrifaðir
hjúkrunarfræðingar gætu því átt erfitt
með að fá vinnu og einnig verður
verulega dregið úr sumarafleysingum.
Þetta getur leitt til atgervisflótta meðal
hjúkrunarfræðinga og tafið nauðsynlega
endurnýjun innan stéttarinnar. Fækkun
hjúkrunarfræðinga er mikið áhyggjuefni
og vert er að benda á að sá árangur,
sem náðst hefur í heilbrigðiskerfinu,
er ekki síst vegna góðrar menntunar
heilbrigðisstétta. Hjúkrunarfræðingar
eru lykilstarfsmenn þegar kemur að því
að byggja upp göngudeildir, dagdeildir
og sérhæfða heimahjúkrun. Rannsóknir
hafa sýnt að sérþekking meðal
hjúkrunarfræðinga stuðlar ekki aðeins
að betri þjónustu heldur getur fyrirbyggt
innlagnir, stytt legutíma og komið í veg
fyrir fylgikvilla og er þannig þjóðhagslega
hagkvæm. Erlendar rannsóknir hafa sýnt
að aðgengi að hjúkrunarfræðingum og
hátt menntunarstig þeirra hefur veruleg
áhrif á afdrif sjúklinga (Aiken o.fl., 2002;
Needleman o.fl., 2002; Person o.fl., 2004).
Gæði heilbrigðisþjónustunnar og öryggi
eru nátengd. Í rannsókn Needleman
o.fl. (2002), sem náði til liðlega 800
sjúkrahúsa í Bandaríkjunum, voru skoðuð
tengsl á milli samsetningar starfsmanna í
hjúkrun. Óhöpp (failure to rescue), lengd
sjúkrahúsdvalar, hjartastopp, lost og
sýkingar reyndust færri þar sem betra
aðgengi var að hjúkrunarfræðingum.
Á tímum samdráttar og endurskipu­
lagningar í heilbrigðiskerfinu, þegar
jafnframt er krafist gæðaþjónustu,
verður sífellt mikilvægara að skoða
með gagnrýnum huga starfsumhverfi
og skipulag þjónustunnar með tilliti til
mistaka sem geta orðið. Það er mikilvægt
að taka skynsamlegar ákvarðanir