Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2010, Blaðsíða 29

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 1. tbl. 86. árg. 2010 25
heilbrigðisstofnanirnar og fyrirbyggandi
starf úti í samfélaginu,“ segir hún. En til
þess þurfi þeir sem ráða yfir fjármagninu
að sýna áhuga og hann hafi ekki verið
nægilega mikill hingað til.
Stefnur í fjölskylduhjúkrun
Í fyrirlestri á fjölskylduráðstefnunni
sýndi Janice Bell hreyfimyndadæmi um
fjölskyldumeðferð þar sem hjúkrunar­
fræðingurinn sat með sjúklingnum og
fjölskyldu hans í samtals herbergi. Er það
framtíð hjúkrunar að störf hjúkrunar­
fræðinga muni fara fram í viðtalsher­
bergjum frekar en við rúmstokkinn?
„Við eigum að sinna andlegum og
sálfræðilegum þörfum sjúklinganna en
það á ekki að vera meginstefið í hjúkrun,“
segir Madrean. „Þegar við sinnum
sjúklingnum við rúmstokkinn segir hann
okkur frá erfiðleikum, leyndarmálum og
svo framvegis. Hvenær er betra fyrir
sjúklinginn að ég takist á við slík mál og
hvenær á ég að vísa honum til annarra
stétta? Hver hjúkrunarfræðingur þarf að
þekkja takmörk sín,“ segir hún og bætir
við að mikilvægt sé að þjálfa sérfræðinga
í hjúkrun í þessu.
Hér er umræðan komin inn á sérkenni
hjúkrunar. Í rannsókn Madrean um
birtingarmyndir fjölskylduhjúkrunar er
ályktað að ekki sé að finna mikil merki
um fjölskyldukenningu sem einkenni
hjúkrun sérstaklega. Hún sagði á
ráðstefnunni frá úttekt sinni á hvernig
fjölskylduhjúkrun sé veitt og kenningum
um þetta. Niðurstaða hennar var að
til væru fjórar mismunandi tegundir af
fjölskylduhjúkrun. Flest viðhorfin eru
skyld kerfishugsun og lýsa fjölskyldunni
sem opnu kerfi með innbyrðis víxlverkun
og verkun við umhverfið. Munur er á
hvort horft er á fjölskylduna með augum
einstaklinganna innan kerfisins eða
utan frá, með augum samfélagsins eða
heilbrigðisstarfsmannsins. Í einni tegund
fjölskylduhjúkrunar er frekar litið á
fjölskylduna frá þroskasjónarmiði. Þá er
skoðað hvernig fjölskyldan hefur breyst
við það að takast á við tiltekna atburði.
Það er ljóst að flestar hugmyndirnar eiga
rætur sínar að rekja til félagsfræði og
sálfræði. Madrean segist efast um að
við þurfum yfirhöfuð að hafa sérstaka
hjúkrunarkenningu um fjölskylduna.
Vaxandi fjöldi sérfræðinga í
hjúkrun
Helsta áhugamál Madrean er hins vegar
efling sérfræðinga í hjúkrun. Síðan 2000
hefur hún fyrir hönd ICN tekið virkan þátt
í að búa til alþjóðlegt tengslanet fyrir
sérfræðinga. Verkefni tengslanetsins er
að safna saman og koma á framfæri
upplýsingum um aðstæður sérfræðinga
alls staðar í heiminum. Fjöldi vinnuhópa
vinnur að því að skoða málefni
sérfræðinga frá ýmsum sjónarhornum,
svo sem samskipti og vinnufundi,
menntun og starfssvið sérfræðinga,
staðla og eftirlit stjórnvalda og rannsóknir.
Í vinnuhópunum eru þátttakendur frá
mörgum löndum. Tengslanetið heldur úti
vefsíðu og gefur úr fréttabréf. Madrean
skrifaði ásamt Fadwa Affara bókina
„Advanced practice nursing“ og byggist
hún meðal annars á vitneskju sem þær
öðluðust við að vinna í tengslanetinu.
Bókin kom út 2006 á vegum ICN.
Á umræðufundi fyrir sérfræðinga í
hjúkrun, sem haldinn var í sambandi
við fjölskylduhjúkrunarráðstefnuna,
sagði Madrean meðal annars að fjöldi
sérfræðinga hefði vaxið mikið undanfarin
ár. Hlutverk sérfræðinga væri hins vegar
ekki alveg ljóst. Með því að búa til
sérfræðinga væri hjúkrun að teygja sig
í átt að verksviði annarra starfsstétta.
Bandarísku læknasamtökin hefðu til
dæmis greint frá áhyggjum sínum og
sakað sérfræðinga í hjúkrun um að
stunda skottulækningar. Spurningin, sem
allir sérfræðingar þurfa að geta svarað,
væri nú: „Hvað getur þú lagt af mörkum,
hver er virðisaukinn af vinnu þinni?“
Madrean heldur áfram að leggja sitt af
mörkum til þess að sérfræðingar geta
sýnt fram á virðisauka. Undanfarin ár
hefur hún verið ráðgjafi við uppbyggingu
sérfræðináms í Hong Kong, Óman, Barein
og Pakistan á vegum ICN. Nú starfar
hún í háskólanum í Singapore þar sem
hún kennir og veitir ráðgjöf við þjálfun
sérfræðinga. Fyrir nokkrum árum ákvað
heilbrigðisráðherra Singapore, öllum
að óvörum, að búa til nokkur hundruð
stöður sérfræðinga í hjúkrun og nú er
verið að svara því kalli. Hlutverk Madrean
er einnig að rannsaka hvað hefur áhrif
á framgang sérfræðinga í hjúkrun í
Singapore. Fróðlegt verður að fylgjast
með niðurstöðum þessara rannsókna.
Þær munu eflaust hafa áhrif á umræðuna
um hlutverk sérfræðinga í hjúkrun.
Madrean stýrði umræðufundi um sérfræðinga í hjúkrun sem haldinn var í sambandi við
fjölskylduhjúkrunarráðstefnuna.