Gerðir kirkjuþings - 01.01.2011, Qupperneq 29

29

fyrir að hafa brugðist fljótt við áhrifum kreppunnar á bágstadda á Íslandi. Þetta og
þátttaka þjóðkirkjunnar í baráttusamtökum gegn fátækt og félagslegri einangrun í
Evrópu, EAPN, samstarf á vettvangi alþjóðlegra kirknastofnana um þróunarhjálp og
neyðaraðstoð, og starf kristniboðsins sem sannarlega gegnir miklu hlutverki að
mannúðarmálum og þróunarstarfi, allt þetta þarf að komast af alvöru á dagskrá
safnaðanna í landinu og verða hjartans mál presta, djákna og safnaðanna.
Kærleiksþjónusta kirkjunnar birtist líka þeirri í vímuvarnastefnu kirkjunnar sem
liggur fyrir kirkjuþingi nú, og varðar eitt alvarlegasta samfélagsvandamál sem við er
að etja í samtímanum. Það sem að kirkjunni snýr í þeim efnum er viðbrögð hvað
varðar starfsfólk kirkjunnar, sem og fræðsla og uppeldi sem miðar að mótun
heilbrigðrar menningar og lífsstíls. Svo vil ég minna á að stefnumörkun um kristniboð
er á dagskrá kirkjuþings að þessu sinni, sem og stefnumótun í málefnum fatlaðra. Þar
er lögð áhersla á að fatlaðir eru ekki aðeins þiggjendur, heldur veitendur í
samfélaginu, með sínar náðargáfur samfélaginu til blessunar.

Nú eru þrjátíu ár síðan formlegt kirkjustarf hófst meðal heyrnarskertra, Kirkja
heyrnarlausra var stofnuð og séra Miyakó Þórðarson, prestur heyrnarlausra var vígð til
að þjóna þeim sem háðir eru táknmáli og fjölskyldum þeirra. Við óskum þeim til
hamingju á tímamótum. Nú hefur íslenskt táknmál verið lögleitt á Íslandi og leggur
það kirkjunni sérstakar skyldur á herðar.
Ég vil geta þess að á prestastefnu, sem haldin verður í júnímánuði að þessu sinni,
munu málefni þjónandi kirkju verða á dagskrá. Indverski presturinn og mannréttinda-
frömuðurinn Father Martin mun koma og verða aðalræðumaður. Hjálparstarf
kirkjunnar hefur um árabil stutt mannréttindastarf samtakanna, Social Action Move-
ment í Tamil Nadu, sem hann setti á laggirnar fyrir aldarfjórðungi og hefur stýrt allt til
þessa. Samtökin hafa m.a. beitt sér fyrir stofnun verkalýðsfélaga meðal hinna
snauðustu og réttlausustu allra öreiga. Eins hafa samtökin leyst fjölda ánauðugra
barna úr skuldaánauð, meðal annars fyrir dyggan stuðning íslensks almennings að
tilstuðlan Hjálparstarfs kirkjunnar.
Þegar leitast er við að skilgreina þjóðkirkjuna, eðli hennar og þróun og horft til
framtíðar hennar þá skulum við hafa þetta allt í minni. Þjónandi kirkja heima og í
alþjóðlegu samhengi.

Kirkjuráði hefur verið mikill vandi á höndum að mæta stórfelldum tekjumissi
þjóðkirkjunnar, sjóða kirkjunnar og sókna landsins. Höfum við þurft að velta við
hverjum steini. Ég vil þakka innanríkisráðherra, Ögmundi Jónassyni, skilning hans á
þessum málum. Nefnd sem hann skipaði í vor vinnur nú að því að meta áhrif tekju-
skerðingarinnar á þjónustu sóknanna. Samkvæmt upplýsingum ráðherra þá hafa
sóknargjöld lækkað um 20% frá fjárlögum ársins 2008 að teknu tilliti til úrsagna úr
þjóðkirkjunni. Á sama tíma hafa greiðslur til stofnana innanríkisráðuneytisins hækkað
vegna verðlagsbóta um 5%. Þetta er umhugsunarvert. Við höfum verið í góðri trú í
samskiptum við ríkið um að mæta áföllum þjóðarbúsins og tekið undir þau sjónarmið
að þjóðkirkjunni væri ekki vandara um en öðrum að taka á sig skerðingar. Hér kemur
í ljós að söfnuðir og sameiginlegir sjóðir þjóðkirkjunnar og önnur trúfélög hafa þurft
að axla þyngri byrðar en aðrir.

Kirkjuráð taldi mikilvægt að fá úttekt á stjórnsýslu og starfsemi Biskupsstofu og sjóða
kirkjunnar. Skýrsla þar að lútandi liggur hér fyrir á kirkjuþingi. Þar eru margvíslegar
ábendingar sem snúast um verkaskiptingar hjá yfirstjórn og skipulag fjármála og
þjónustu. Flest af því sem þarna er bent á hefur verið til umfjöllunar á kirkjulegum