Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1877, Blaðsíða 19
13
1877
— Ur/ef luildsliöfðillgja lil amlmanmins yfir sudur- og vesturunidœiiiinu vm l’áð-
stafanir ge gn f járk 1 áb anum. — Með þóknanlegu brjeíi frá í gær haíið þjer,
herra amtmaður, sent mjer eríndi það með fylgiskjölum frá hinum setta lögreglustjóra
í fjárkláðamálinu, er hjer með endursendist, og þar sem hann skýrir frá ráðstöfunum
þeim, er hann hefir gjört til að framkvæma hið almenna Qárbað á hinu kláðagrunaða
svæði, er fyrirskipað var með auglýsingu landshöfðingja frá 30. nóvbr. f. á.
Af skýrslu þessari sjest, að hið fyrirskipaða bað hefir verið framkvæmt á öllu fje í
Kjósarhreppi og í þeim sveitum í Arnessýslu, sem eru á liinu kláðagrunaða svæði, en
í hinuin hreppunum á svæðinu hefir að eins verið baðað á einstökum bœjum. far eptir
hefir komið fram kláðavottur á 3 bœjurn í sveitum þeim, sein baðað liafa, og við skoð-
anir þær af utanhreppsmönnum, er hinn setti lögregfustjóri hefir látið fram fara í 5
hreppum í BorgarQarðarsýslu og í sveitum þeim í Kjósar- og Gullbringusýslu, er ekki
hafa baðað, hefir alstaðar fundizt meira og minna af færilús og fellilús í fjenu, en þar
að auki hefir kláðavottur komið fram á allmörgum bœjum. Hvergi heíir, þar sem kláða-
vottur liefir fundizt, verið unnt að sanna, að kláðamaur sá, sem áiítast má, að sje sjer-
slaklega hættulegur, væri í fjenu; og hafa þeir 2 utanbreppsmenn úr Mýrasýslu, er lög-
reglustjóri hafði sjer til aðstoðar í 3 efstu hreppum Borgaríjarðarsýsfu, lýst yfir því, að
hið skoðaða fje væri almennt í betri þrifum, en að öilum jafnaði gjörist í Mýrasýslu,
og að þeir því álitu, að kláðavottur sá eða hin ískyggilegu óþrif, er komið hefðu fyrir,
væru ósaknæm, og liefðu góða von um, að reynslan mundi staðfesta þetta álit sitt.
Aptur á móti virðast skoðunarmenn í liinum sveitunum liafa verið lögreglustjóra
samdóma um, að kláðavotturinn gæfi ástœðu til grunsemdar um, að maur væri í fjenu,
þó kláðinn hefði ekki enn fengið að magnast svo, að hœgt væri að sanna það, og hefir
einn skoðunarmaður úr Kjósinni lýst ylir því, að nokkrar af kindum þeim, sem komu
l'yrir með kláðavotti við skoðun í 2 syðstu hreppum í Borgaríjarðarsýslu, liefðu verið
taldar með vafalausuin kláða, ef þær hefðu komið fyrir í Kjósinni eða annarstaðar, þar
sem menn leggja stund á að þrífa ije sitt. Á 3 af bœjum þeim í Seltjarnarness- og
Álptaneshreppum, þar sem kláðavottur fannst, liafa íjáreigendur, að ótilkvöddum lög-
reglustjóra eða skoðunarmönnum þeim, er með lionum fundu kláðavott í íje þeirra,
fengið kennara við læknaskólann til að skoða stöku kindur, og heíir við þessa
skoðun fundizt fellilús á kindunum, en enginn kláðamaur. í þeim sveitum, sem
baðað var í í haust, hafa hlutaðeigandi lireppstjórar sjálfir framkvæmt liin fyrir-
skipuðu aukaböð. IJar sem kláðavottur hefir fundizt í hinum sveitunum, hefir lög-
reglustjóri gjört ráðstöfun til að framkvæma böðin, en með misjöfnum árangri.
þ>að leiðir af því, sem nú liefir sagt verið, að ástandið í þeirn sveitum suðurum-
dœmisins, þar sem fyrirskipanir landshöfðingja í auglýsingu frá 30. nóvbr. f. á. hafa
verið framkvæmdar, cr þannig, að ekki er ástœða til að kvíða fyrir, að kláðasýkin leynist
eptir þar; en þar á móti er ástandið í hinum hreppunum ekki eins tryggilegt, því á-
greiningur sá, er komið hefir fram við skoðanirnar um það, hvort kláði sá, sem vottað
hefir fyrir, sje «saknæmur» eða «að eins óþrifakláði», og örðugleikar þeir, er leitt hefir af
þessum ágreiningi, með tilliti til framkvæmda á liinum nauðsynlegu lækningaböðum,
liljóta, hvernig sem á málið er litið, að gjöra sveitir þessar grunsamar. Jeg verð því að
álíta það mjög illa farið, að það hefir ekki tekizt alstaðar að framkvæma fyrirskipan-
irnar frá 30. nóvbr. f. á, þrátt fyrir ráðstafanir þær, sem í þessu tilliti hafa verið gjörð-
ur af amtinu og hiiium setta lögreglusljóra, því ástœða er til að ætla, að ef baðað hefði
15
10. marz.