Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1877, Blaðsíða 55
Stjórriartíðindi B 7.
1877
49
— Rrief laildsliöfðingja Ul amlmanmins yjír suöur- og vcslurumdœminu um
gj alddaga á liundr a ðsgj aldi af fas teignarsölum.— í brjeíi frá 6. f.m.
liafið þjer, lierra amtmaður, skýrt mjer frá áliti yðar um brjef sýslumannsins í Arnes-
sýslu viðvíkjandi hundraðsgjaldi af 700 kr. milligjöf við skipti á jörðunum Narfakoti í
Gullbringusýslu og Austurey í Árncssýslu. Átti sá, er við skiptin eignaðist Narfakot að
greiða milligjöfina, en sýslumaður í Árnessýslu liafði krafizt liundraðsgjaldsins af eiganda
Austureyjar, þegar hann afhenti skiptaskjalið til þinglesturs í Árnessýslu, og gat ekki
sannað, að hundraðsgjaldið hefði verið borgað.
Með því að milligjöf sú, er hjer rœðir um, er liluti af verði jarðarinnar Narfakots,
álítið jijer, herra amtmaður, að heimild hafi ekki verið til að heimt-a hundraðsgjaldið borgað,
fyr en skiptaskjalið kæmi til þinglesturs í þinghá jarðar þessarar, því liundraðsgjaldið hvíJi
á aíhendingu eignarrjettarins, en hún geti að ætlun yðar samkvæmt 4. gr. tilsk. 24. apríl
1833 ekki talizt að vera um garð gengin fyr en viðkomandi lieimildarskjal sje þinglesið
á rjettum stað.
I»aö er nú að vísu svo, að samkvæmt hinni tilvitnuðu lagagrein á maður sá, er
kaupir jörð, það á liættu, ef bann lætur ekki þinglesa heimildarskjal sitt, að skuldheimtu-
menn seljanda, erfingjar hans eða aðrir blutaðeigendur brigði jörðina, en að öðru leyti
fær kaupandi með löglegu heimildarskjali öll eignarráð yfir jörðunni, og virðist þinglest-
urinn, ]ió hánn sje nauðsynlegur til að trvggja eignarrjettinn gegn lagariptingum, því
síður verða talinn Jiður í afhendingunni á þessum rjetti, sem hann getur farið fram,
og í rauninni optast fer fram, án þess að sá, sem afsalaði sjer eignarrjettinum, viti af
því. Með því að gefa út löglegt afsalsbrjef fyrir jörð, sleppir seljandi öllum eignarráðum
yfir jörðunni, en kaupandi tekur við þeim, og verður cigandi meðþví bandi eða þeirri byrði
sem leiðir af nefndum brigðum. í 1. gr. tilsk. 8. fcbr. 1810 er nú fyrirskipað, að liundr-
aðsgjald skuli greitt í livert sinn, er fasteign gengur kaupum og sölum milli manna;
gjald þetta er því að rjettu lagi fallið til borgunar undir eins og afsalsbrjef er gefið út
fyrir jörð, og þetta kemur einnig heim við 8. gr. nýnefndrar tilskipunar. Er þar ekki
ákveðinn neinn gjalddagi fyrir hundraðsgjaldinu; en það er bannað að þinglesa Jieimild-
arskjal að jörð, áður en sannað sje, að liundraðsgjaldið Jiali verið greitt. Sýslumaðurinn
í Arnessýslu virðist því liafa haft rjctt fyrir sjer, er liann heimtaði sönnun fyrir greiðslu
á bundraðsgjaldinu undir eins og jarðaskiptabrjefið var lionum afhent til þinglesturs, og
með því að báðir þeir, er semja um jarðaskipti, verða að bera ábyrgð gagnvart lands-
sjóðnuin á hundraðsgjaldi því, er greiða ber samkvæmt 2. gr. b tilskipunar frá 8. febr.
1810, hefir sýslumaðurinn hinn sama rjett tilaðkalla optir hundraðsgjaldinu hjá þeim, er
beiddist þinglestursins, og hann hefir til að krefjast borgunar á þinglestursgjaldinu. Apt-
ur á móti verður það sök þess, er beiddist þinglestursins í Árnessýslu, að kreíjast endur-
borgunar á hundraðsgjaldinu af þeim, er það á að greiða samkvæmt jarðaskiptabrjefinu.
fetta er tjáð yður, lien-a amtmaður, til þóknanlegrar leiðbeiningar og birtingar
fyrir lilutaðeiganda.
— 13rjef raðgjafans fyrir ísland til lamhhöföingja um nefndaráliti ð í
skólamálinu. — Með þóknanlegu brjefi 20. okt. f. á. lialiö þjer, lierra landshöfð-
ingi, sent lnngað þrjú frumvörp, er nefnd sú hefir samið, er sett var með konungsbrjefi
29. okt. 1875 til þess að íliuga liið íslcnzka skólamál, og eru það:
«4
20. marz
«5
7. apríl.
Ilinu 3. maí 1877.