Bjartur og frú Emilía: tímarit um bókmenntir og leiklist - 01.04.2000, Side 69

VALD
Faol sagði: Við bæði syndgum og gjörum gott í blindni. Bryti
nokkur var á hjóli og þegar hann var kominn að Kazandómkirkj-
unni hvarf hann allt í einu. Veit hann hvort átti fyrir honum að
liggja: að gjöra gott eða illt? Tökum annað dæmi: Listamaður einn
keypti sér loðkápu og svo virtist sem hann gjörði gott gamalli konu
bágstaddri sem seldi honum kápuna, en á hinn bóginn mun hann að
öllum líkindum hafa gjört illt annarri gamalli konu, nánar tiltekið
móður sinni, sem bjó hjá listamanninum og svaf venjulega frammi á
gangi þar sem listamaðurinn hengdi upp nýju kápuna sína, illt
vegna þess að af þessari kápu lagði svo megna lykt af formalíni og
mölkúlum að gamla konan, móðir þessa listamanns, gat ekki vakn-
að einn morguninn og dó. Eða skoðum þetta: rithandarfræðingur
einn drakk sig blindfullan og gerði þau ósköp af sér að sjálfur
Dibitsj herforingi hefði ekki getað fundið þar haus eða sporð á góðu
og illu. Það er mjög erfitt að greina á milli góðra verka og syndar.
Mishin velti fyrir sér orðum Faols og datt ofan af stól.
- Fío-ho, sagði hann, liggjandi á gólfinu. Tsje-tsje.
Faol hélt áfram: Tökum til dæmis ástina. Hún kann að vera ágæt,
hún kann að vera slæm. Annars vegar er sagt: elska skaltu, hins-
vegar er sagt: ekki spilla með eftirlæti. Kannski væri best að elska
alls ekki? En skrifað stendur: elska skaltu. En svo þegar maður er
farinn að elska þá kemur allt dekrið og stjanið. Hvað getur maður
gert? Kannski á maður að elska, en barasta hinsegin? En til hvers er
þá eitt og sama orð haft á öllum málum um að elska — bæði svona
og hinsegin? Eg þekkti leikara sem elskaði móður sína og líka unga
og þriflega stúlku. Og hann elskaði þær á mismunandi hátt. Hann
lét stúlkuna fá mestallt kaupið sitt. Móðir hans svalt oft og einatt
en stelpan drakk og át á við þrjá. Móðir leikarans hafðist við á
67