Bjartur og frú Emilía: tímarit um bókmenntir og leiklist - 01.04.2000, Síða 143

svipað leyti og „Gamla konan“ segir frá Meistaranum, sem er ofsótt-
ur rithöfundur. Og Meistarinn segir við ástkonu sína Margarítu:
„Það segir sig sjálft að þegar fólk hefur verið rænt öllu, eins og við,
leitar það til yfírnáttúrulegra afla um björgun."9 Þessi orð gætu vel
átt við Daníil Kharms. Hann hafði beðið guð að tortíma sér sem
fyrst og taka frá sér allar freistingar vonarinnar, eins og fyrr var
minnst á. Hann hefur líka beðið hann um hjálp og styrk — og aldrei
án þess sérkennilega húmors sem kemur sér fyrir í hverjum texta.
Einnig í kvæðinu „Bæn“ frá 1935 sem gerir Drottinn að hinum
mikla lestarstjóra sem beðinn er um að losa hemla af skáldlegri
andagift svo skáldið megi bruna áfram lífsbrautina í orðsins mikla
krafti.
Heimildir
1) Sbr. eftirmála að tveggja binda útgáfu, Daníil Kharms I—II, Moskva , 1994, en
eftir texta þeirrar útgáfu eru þýðingarnar í þessari bók gerðar. I viðauka með
textum Kharms er þar að finna m.a. stefnuskrá OBERIU, yfirheyrslur yfir
Kharms hjá sovésku leynilögreglunni, bréf frá ekkju hans ofl.
2) Manifest OBERIU, sjá Daníil Kharms II, bls 279-285.
3) Manifest, bls 285.
4) Martin Esslin. Theater of the Absurd. 1961.
5) Protokoly doprosov D. í. Kharmsa, sjá Kharms II, bls 289-296.
6) Sjá m.a. http://www.geocities.com/Athens/8926/Kh.
7) Victor Terras í The Cambridge History of Russian Literature, 1989, bls 479.
8) ítarlegan samanburð á þrem Pétursborgarsögum er að finna í grein A. A.
Alexandrovs „Ja gljazhú vnútr sebja..." Peterbúrgskij tekst. Sankt—Peterbúrg
1996.
9) Mikhaíl Búlgakov. Meistarinn og Margaríta. Reykjavík 1981, bls 341.
141