Frón - 01.06.1944, Page 17

Frón - 01.06.1944, Page 17
Að yrkja á íslenzku 79 Ver purpu|ratum [ exi|it, orjnatus | suos | indu|it, ajspergit | terram j flori[bus, ligna sil|varum | frondi[bus. Vorið sinn skarlatsskrúða ber með skikkju gulls á herðum sér, það skrýðir blómum bera grund, blaðskrúði sveipar nakinn lund *. Hinir fornu stuðlahættir eru annars eðlis. Auðkenni þeirra er ekki þýðleiki og mildi heldur harðar áherzlur, mikilvægum orðum fylgt fast eftir, skörp greining atriðisorðanna frá hinum sem minna kveður að, ekki jafnar mjúkar línur heldur flugstígur um fjöll og brekkur, — ákefð, móður, ástríða, ekki lull heldur stökk: Hvat hyggr þú brúÖi bendu, þá er hón okkr baug sendi varinn váðum heiðingja, hygg ek at hón vörnuð byöi! Hár fann ek he/ðingja riðit í hring rauöum, ylfskr er vegr ofcfcarr at ríða orindi. Vits er pörf þeim er víða ratar, dælt er heima hvat\ at augabragði verðr sá er efcfci kann ok með sno/rum sitr. Það er auðkenni þessara hátta að hver lína hefur tvö ris eða áherzlusamstöfur (skáletraðar hér að ofan; sérstaklega þarf athugunar við að önnur samstafa í ‘orindi’ á að vera jafnþung hinni fyrstu). En annars er hvorki samstöfufjöldi línunnar né hrynjandi í föstum skorðum, heldur lagar sig eftir efni, svo að tungan leikur ekki jafnfrjáls í neinum bragarhætti öðrum. Par sem línan rís ljá stuðlarnir mikilvægum orðum aukinn þunga. Ekkert fær betur skýrt muninn á stuðluðum hætti og rímuðum en ef við ímyndum okkur að t. d. 4. lína úr lengri vísunni hér að ofan væri komin inn í rímhátt: Hár hún | reið í | hringnum | rauðum, hygg ég | að hún | vörnuð | byði. Eða 3. lína úr styttri vísunni: Það er | mælt að | þörf sé | vits þeim er | víða | ratar. Eyra vort fyrir áhrifum fornhátta vorra er naumast svo glöggt nú orðið sem skyldi, og þarf að minnsta kosti nokkurrar tamningar við. Okkur hættir ósjálfrátt til að hneigjast að hinu 1 Strikin í latnesku vísunum eru skýrð í neðanmálsgrein á 70. bls. hýðingin er í lauslegra lagi, enda skiptir hátturinn hér meira máli en efnið.

x

Frón

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Frón
https://timarit.is/publication/1208

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.