Frón - 01.06.1944, Blaðsíða 35
Lok sambandsmálsins
Eftir Jakob Benediktsson.
ins og flestum lesendum Fróns mun kunnugt, birtist í dönsk-
i j um blöðum allharðorð gagnrýni á aðgerðum íslendinga í
sambandsmálinu, þegar fregnir bárust hingað í vetur um að
Alþingi hefði samþykkt afnám sambandslaganna og stjórnar-
skrárbreytingu um stofnun lýðveldis á íslandi. í sumum þessara
blaðaummæla voru Islendingar beinlínis sakaðir um að hafa
gengið á bak orða sinna, og kjarni gagnrýninnar var yfirleitt sá
að ámæla Islendingum fyrir einhliða uppsögn á gagnkvæmum
samningi. í þessum dómum blaðanna sfætti allmikils misskilnings
bæði á formlegri réttarstöðu íslendinga og á þeirri afstöðu sem
Alþingi tók til danskra hagsmunamála í síðustu samþykktum
sínum. Pess er vert að geta, að Chr. Westergárd-Nielsen, mag.
art., andmælti þessum ritstjórnarummælum blaðanna í greinar-
góðri og óhlutdrægri kjallaragrein í Berlingske Aftenavis 6. marz
sl., og voru ummæli hans að mestu leyti tekin til greina í morgun-
útgáfu sama blaðs daginn eftir.
Vegna þessara blaðaummæla sendi íslenzka sendiráðið í
Kaupmannahöfn skömmu síðar frá sér greinargerð um afstöðu
íslendinga í sambandsmálinu. Greinargerð þessi var m. a. send
dönskum blöðum til leiðbeiningar (en ekki til birtingar); þau
sjónarmið sem þar koma fram eiga þó engu síður erindi til
Islendinga erlendis, og skulu því meginatriði þeirra rakin hér.
Eins og öllum Islendingum mun kunnugt, voru sambands-
lögin óuppsegjanleg til ársloka 1940, en eftir það gat hvor aðili
AÖ yrkja á íslenzku (niðurlag).
dómkirkjan í Niðarósi, sem hann var fluttur í nýkveðinn, hefur
sífellt verið að breytast við niðurrif og hrun og nýsmíðar. Hér
virðist þó óliku saman að jafna, annars vegar hið gljúpa efni
orðanna, hins vegar harður steinninn. Pað liggur þá við að okkur
geti fundizt meira en skáldaýkjur það sem í vísunni stendur:
Snjalla ríman stuðlasterk
stendur alla daga.
7