Frón - 01.06.1944, Side 46

108
Guðmundur Arnlaugsson
ViS komum hingað nýskráðir stúdentar fullir undrunar og
eftirvæntingar, lítt skiljandi hina furðulega tungu sem reyndist
okkur svo ólík því sem hún hafði verið í kennslustofunum heima.
Fyrir þann sem kalla má að hafi lifað allt sitt líf á sama stað
er það mikil reynsla að koma allt í einu í aðra borg í framandi
landi. Heima í Reykjavík var maður sjáandi en sá þó ekki,
vaninn hafði sljóvgað öll skilvit. Hús og götur voru ekki fögur
eða ljót fyrir kraft þeirrar byggingarlistar sem í þau var lögð
eða þeirra vankanta sem á þeim kunnu að vera, heldur miklu
fremur fyrir allt önnur dulmögn. I3ar sem skemmtilegt fólk bjó
voru falleg hús, við ýmsa staði voru tengdar minningar sem
gerðu þá fallega eða ljóta. Hér í Höfn var engu slíku til að
dreifa. Maður sér allt i fyrsta sinni eins og Adam forðum,
drekkur í sig öll hin nýju og óvenjulegu form. Og svo lifir
Reykjavík í manni að baki þessu öllu, svo sterkt að maður
jafnvel sér ósjálfrátt fyrir sér þessi form flutt heim, sér þau við
Austurstræti eða Lækjartorg. Maður sér ekki fallegt hús, snotra
trjáröð, torg eða skemmtigarð án þess að leita því staðar heima
i þeirri borg er mestallt líf manns hefur miðazt við fram að þessu.
Og svo nýstárlegt sem þetta allt var er maður fór utan í fyrsta
sinni, var það ekki minnsta ævintýrið að sjá Reykjavík aftur,
sjá hve hún hafði smækkað og dregizt saman við að fá Höfn
að baksviði. I’annig rifjaðist eitt af öðru upp fyrir mér.
Viðhorf hins nýskráða stúdents fyrsta veturinn í Höfn.
Heimilisleysið og einveran mitt í öllu margmenninu, kvöldsetur
í köldu og óvistlegu herbergi, aleinn. Nú var ekki lengur hægt
að skreppa inn til fjölskyldunnar, ef maður var leiður á lestri
eða sjálfum sér.
Eg man einn kaffivagn sem eg heimsótti stundum ef kvöldin
urðu löng. Á daginn er ys og þys við vagnana, sendisveinar
gleypa í sig sopann, í rauninni án þess að gefa sér stundir til
að fara af baki, menn eru sifellt að koma og fara. En á kvöldin
koma þar menn sem hafa nægan tíma, menn sem njóta kaffisins
og kvöldsins við ylinn frá kaffimaskínunni og mannlegum
félagsskap, menn sem kannske eru jafn heimilislausir og eg.
Parna eru stór mál rædd frá einföldum sjónarmiðum.
í þessari borg er maður einmana án þess að geta verið einn..
Hér er engin öskjuhlíð, engin Effersey, sem maður geti gengið
út í og verið aleinn, hrist af sér ólundina og komið heim aftur
eins og nýr maður eftir að hafa heyrt ölduna gjálpa við votarn