Morgunblaðið - Sunnudagur - 08.11.2015, Blaðsíða 6

Morgunblaðið - Sunnudagur - 08.11.2015, Blaðsíða 6
6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 8.11. 2015 Þeir munu ekki ávarpa hvor annan meðtitlinum hr. forseti, láta nægja aðsegja bara hr. Þannig var viðkvæmu deiluefni ýtt til hliðar og Xi Jinping, forseti Kína, sem ekki viðurkennir rétt Taívans til sjálfstæðis, gat þannig samþykkt að hitta að máli forseta eyríkisins, Ma Ying-jeou, í Singapúr um helgina. En Ma þræðir vand- rataðan stíg í samskiptunum við kommún- istarisann handan við 180 km breitt Taívan- sundið. Sumir landar hans segja að hann sé reiðubúinn að fórna öllu fyrir bætta sambúð við Kína. Hann sé þjóðinni hættulegur. Aðrir að Ma eigi þakkir skildar fyrir að efla frið- inn. Ekki verður gefin út nein sameiginleg yfirlýsing eftir viðræðurnar og engir samn- ingar undirritaðir. Embættismenn í Kína hylla ákaft fundinn með Ma og segja að á síðustu árum hafi verið „byggt upp gagn- kvæmt traust og brautin rudd fyrir frið- samlega þróun“. En hvers vegna ákveður Xi að rétta fram þessa sáttahönd núna? Flestir fréttaskýrendur segja að hann vilji reyna að bæta stöðu KMT en þing- og forsetakosn- ingar verða á Taívan í janúar. Ma og flokkur hans, KMT, eiga í vök að verjast og töpuðu miklu fylgi í sveitarstjórnakosningum í fyrra. Kannanir benda til þess að forsetaefni flokksins, Eric Chu, tapi fyrir hinni skeleggu Tai Ing-wen, sem er í framboði fyrir Lýð- ræðislega framfaraflokkinn, DPP. Flokk- urinn gæti einnig náð meirihluta á þingi. Opinber stefna DPP er að Taívan skuli verða sjálfstætt ríki en fæstir Taívanar vilja samt ögra Kína með opinberri yfirlýsingu í þá veru. Tai vill óbreytt ástand: sjálfstæði í reynd en engar yfirlýsingar. Athyglisvert er að Bandaríkin, mikilvægasti bakhjarl Taív- ana, virðast, þrátt fyrir vinsamleg orð um Singapúr-fundinn, álíta að Ma sé fullákafur í vinsemd sinni í garð Pekingstjórnarinnar, betra sé að fara sér hægar. Ekki er víst að flétta Xi forseta gangi upp. Örvæntingarfull tilraun hans til þess að fegra ímynd Kína virðist auka enn á tor- tryggni taívanskra kjósenda. Tortryggni kjósenda eykst „Hvað kosningarnar varðar þá held ég að líkurnar á stórsigri DPP aukist,“ segir í bloggi Nathans Battos, starfsmanns rann- sóknastofnunar í stjórnmálafræði á Taívan. Sambúðin milli lýðræðisríkisins Taívans, með sínar 23 milljónir íbúa og einræðisrík- isins Kína, með um 1.300 milljónir, er erfið af ýmsum ástæðum, sögulegum sem öðrum. Ráðamenn kommúnista í Peking líta á Taív- an sem uppreisnarhérað og hafa gegnum tíð- ina oft hótað stríði ef eyríkið lýsi yfir fullu og formlegu sjálfstæði. Bandaríkin hafa frá upphafi 1949 veitt Taívan þá hervernd sem dugar til að koma í veg fyrir að Kínverjar einfaldlega „leysi“ málið með sama hætti og gert var í Tíbet á sínum tíma. Með innrás. Frá því að Ma og KMT tóku aftur við völdum 2008 hefur sambúðin batnað á mörg- um sviðum og öll samskipti stóraukist, við- skipti hafa aukist um 50%. Komið hefur ver- ið á beinu flugi milli landanna, ferðamennska er orðin mikil atvinnugrein, nær fjórar millj- ónir Kínverja frá meginlandinu sóttu Taívan heim í fyrra. En það sem veldur mörgum áhyggjum er stærðarmunurinn. Kína geti smám saman gleypt eyríkið með viðskipta- legum faðmlögum. Loforð talsmanna Pekingstjórnarinnar um að Taívanar fái að halda sínu lýðræðiskerfi og mannréttindum ef þeir verði kínverskir borgarar eru ekki sannfærandi. Hong Kong- búar heyrðu sömu loforð eftir að borgin varð kínversk eign á ný 1997. Þar ólgar nú undir niðri vegna þess að valdaklíkan í Peking hef- ur greinilega ákveðið að ekki gangi að borg- in njóti vestræns lýðræðis. Þannig staða gæti orðið hættulegt fordæmi og grafið und- an einræðinu. Menn tryggja því með valdi að þægir liðsmenn stjórnvalda ráði öllu sem máli skiptir. Fjölmiðlar í Hong Kong hafa þó mun meira frelsi en annars staðar í ríkinu. Eitt sem veldur óánægju á Taívan þessa mánuðina er að efnahagurinn er á niðurleið, þrátt fyrir miklar fjárfestingar Kínverja. Ráðamenn í Peking eru að sögn New York Times að átta sig á því, jafnt á Taívan sem í Afríku og Rómönsku Ameríku, að ekki er hægt að kaupa ást. Fjárfestingar stórþjóða í öðrum löndum eru engin ávísun á velvild íbúanna og geta valdið andúð ef farið er fram með þjösnahætti. Hvorki hótanir né peningar duga FUNDUR FORSETA KÍNA OG TAÍVANS UM HELGINA MARKAR SÖGULEG ÞÁTTASKIL, EN Æ FLEIRI TAÍVANAR ÓTTAST NÚ OF NÁIN SAMSKIPTI VIÐ KOMMÚNISTARÍKIÐ VOLDUGA Á MEGINLANDINU. 1949 1950 Nóvember 2015 1971 1979 1987 91 93 95 96 2000 04 05 08 10 2014 Kommúnistaflokkur (CCP) Maó Zedongs nær völdum á meginlandi Kína. Þjóðernissinnaflokkur (KMT) Chiang Kai-sheks flýr til Taívans. Bandaríkin senda herflota til Taívansunds til að verja KMT. Stjórnin í Peking tekur sæti Kína hjá Sameinuðu þjóðunum í stað stjórnarinnar á Taívan. Aukin óvild UmbæturStjórnmálasamskipti Bandaríkin taka upp stjórnmálasamband við Pekingstjórnina, heita því að verja Taívan. Íbúum Taívans leyft að ferðast til Kína Taívan bindur enda á stjórn með neyðarlögum, segir stríði við Pekingstjórnina lokið. Fyrstu beinu viðræður deiluaðila. Pekingstjórnin hættir við fund háttsettra embættismanna beggja kínversku stjórnanna til að mótmæla heimsókn forseta Taívans, Lee Teng-hui, til Bandaríkjanna. Pekingstjórnin lætur skjóta eldflaugum yfir hafið skammt frá Taívan til að hræða kjósendur í fyrstu lýðræðislegu forsetakosningum á eynni. KMTmissir völdin þegar Chen Shui-bian er kosinn forseti, hann er hlynntur sjálfstæði Taívans. Pekingstjórnin segir að ef Taívan segi formlega skilið við Kína sé um að ræða lögbrot sem geti haft hernaðarárás í för með sér. Chen endur- kjörinn. Ma Ying-jeou, úr KMT, kosinn forseti og boðar vinsamleg samskipti við Pekingstjórnina, aftur hafnar viðræður háttsettra embættismanna. Samningur um efnahagssamstarf Fyrstu viðræður ráðherra frá báðum stjórnum Forseti Kína, Xi Jinping, og forseti Taívans, Ma Ying-jeou, hyggjast eiga fund í Singapúr. Fyrsti leiðtogafundurinn frá lokum borgarastríðsins 1949. Saga gagnkvæmrar óvildar Kína og Taívan Xi Jinping MaYing-jeou * Kína er sofandi risi. Leyfið honum að sofa vegna þessað þegar hann vaknar mun hann hrista heiminn.Napóleon I. Frakkakeisari AlþjóðamálKRISTJÁN JÓNSSON kjon@mbl.is HEIMURINN Aung San Suu Kyi segist sjálf munu stýra ríkisstjórninni ef flokkurinnBRASILÍA RIO DE JANEIRO Óttast er að minnst 12 manns hafi týnt lífi í Minas Gerais-héraði í Brasilíu á fimmtudag þegar stífla með spillivatni frá járnnámu brast. Flóðbylgja með vatni og rauðri leðju, hugsanlega eitraðri, skall á fjölda húsa í borginni Sínaí-skaga hryðjuverkahóps sem tengist Ríki íslams, IS, sögðust hafa sprengt þotuna en þeim var í fyrstu ekki trúað. Nú er talið líklegt að sprengju hafi verið komið fyrir í farangursrými Airbus-þotunnar.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið - Sunnudagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið - Sunnudagur
https://timarit.is/publication/1078

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.