Morgunblaðið - Sunnudagur - 08.11.2015, Blaðsíða 48

48 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 8.11. 2015
Boðið verður upp á fjölskyldudagskrá í Ás-
mundarsafni á morgun, sunnudag, kl. 15 í
tengslum við sýninguna Geimþrá. „Á sýning-
unni hefur kúlunni í safninu verið breytt í
stjörnuver. Þar er hægt að horfa upp í geim-
inn og sjá hin ýmsu fyrirbæri alheimsins. Um-
sjón með stjörnuverinu hefur Frímann Kjer-
úlf Björnsson, myndlistarmaður og
eðlisfræðingur, en hann mun segja gestum frá
hinum ýmsu fyrirbærum geimsins.“ Á sýning-
unni Geimþrá eru verk eftir Ásmund Sveins-
son, Gerði Helgadóttur, Jón Gunnar Árna-
son og Sigurjón Ólafsson. Leiðarstef
sýningarinnar er sameiginlegur áhugi þeirra á
himingeimnum og vísindum tengdum hon-
um.
VILTU VITA MEIRA UM GEIMINN?
GEIMÞRÁ
Gestir verða fræddir um ýmis fyrirbæri geims-
ins á dagskrá í Ásmundarsafni á morgun.
Söngsveitin Fílharmónía ásamt stjórnanda.
Söngsveitin Fílharmónía og Duo Harpverk
kom fram á tónleikum í Háteigskirkju á
morgun, sunnudag, kl. 17. Á efnisskránni er
tónlist ungra íslenskra höfunda og vinsæl
kórverk eftir vel þekkt erlend tónskáld, þar á
meðal Bandaríkjamanninn Eric Whitacre.
Frumflutt verður verkið Vaknaðu eftir Sig-
urð Árna Jónsson, við samnefnt ljóð Snorra
Hjartarsonar sem samið er af þessu tilefni
fyrir kór, víbrafón og hörpu. Duo Harpverk
skipa slagverksleikarinn Frank Aarnink og
hörpuleikarinn Katie Buckley. Stjórnandi
Söngsveitarinnar Fílharmóníu er Magnús
Ragnarsson. Miðasala er hjá kórfélögum, í 12
tónum og við innganginn.
DRAUMSÝN Í HÁTEIGSKIRKJU
NÝ TÓNLIST
Valgerður H. Bjarnadóttir
leiðir gesti í ferð um ljóð
og líf Davíðs Stefánssonar
á bókmenntadagskrá í
Hannesarholti á morgun,
sunnudag, kl. 16.
„Davíð er skáld ást-
arinnar. Hann elskar heitt
og einlæglega, oft blítt og
barnslega, en stundum er
ástin full dulúðar, djúp,
tryllt og jafnvel tortímandi. Við hefjum Dav-
íðsljóð vetrarins með ástarljóðunum, rifjum
þau upp og rýnum örlítið í þau og sögurnar
sem tengjast þeim, en umfram allt leyfum við
þeim að hljóma og enduróma í okkar eigin
hjörtum,“ segir m.a. í tilkynningu. Þar kemur
fram að dagskráin verði haldin í veitingastof-
unum á fyrstu hæð.
Valgerður H. Bjarnadóttir er félagsráðgjafi
með MA í trúarheimspeki og menning-
arsögu.
BÓKMENNTADAGSKRÁ
ÁSTARLJÓÐ
Davíð
Stefánsson
„Bókin hefur verið nokkuð lengi í smíðum, enda kallar þetta ljóðform
á mikla yfirlegu,“ segir Kristján Þórður Hrafnsson um ljóðabók sína
Tveir Elvis Presley-aðdáendur og fleiri sonnettur sem nýverið kom
út, en 18 ár eru síðan fyrri sonnettubók Kristjáns, Jóhann vill öllum í
húsinu vel og fleiri sonnettur, kom út. „Í kjölfar hennar langaði mig
að fást við önnur form skáldskapar og sneri mér að leikritun og
skáldsagnagerð. En ljóðið kallaði á mig aftur og afraksturinn er
þessi bók. Ég hef alla ævi verið mjög elskur að bundnu máli. Í
hljómi hins bundna máls býr einhver seiður sem hefur alltaf höfðað
mjög sterkt til mín,“ segir Kristján þegar hann er spurður hvað það
sé við sonnettuformið sem heilli hann sem höfund.
„Ég hef líka mikla unun af óbundnum ljóðum, ljóðlist sem er á
frjálsu formi og margt það í ljóðlist annarra skálda sem hrífur mig
er mjög ólíkt mínum verkum. Fyrir mér er hið hefðbundna ljóðform
bara ein tegund ljóðlistar, ákveðið stílbragð sem ég beiti til að ljá
orðunum þann áhrifamátt sem hljómfall ríms og stuðla getur veitt.
Mér finnst ákveðin ögrun í því að takast á við ljóðform sem er fyr-
NÝTIR AGAÐ LJÓÐFORM MEÐ FERSKUM HÆTTI
Elskur að
bundnu máli
„Ég held að húmorinn spretti af því að ég leitast við að setja hlutina í
óvenjulegt samhengi,“ segir ljóðskáldið Kristján Þórður Hrafnsson.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
KRISTJÁN ÞÓRÐUR HRAFNSSON GLÍMIR VIÐ KNAPPT
FORM Í NÝJUSTU LJÓÐABÓK SINNI SEM NEFNIST TVEIR
ELVIS PRESLEY-AÐDÁENDUR OG FLEIRI SONNETTUR.
Silja Björk Huldudóttir silja@mbl.is
Menning
Á Á eintali við tilveruna, sýningmeð verkum Eiríks Smith (f.1925) frá árunum1983-2008, verður
opnuð í Hafnarborg í dag kl. 15. Á sama
tíma kemur út bók um verk Eiríks sem
ber sama titil en nafnið er sótt í sam-
nefnt verk á sýningunni, sem Hafnarborg
hefur nýlega eignast.
Höfundar texta bókarinnar eru Aðal-
steinn Ingólfsson, Heiðar Kári Rannvers-
son og Aldís Arnardóttir ásamt Ólöfu K.
Sigurðardóttur sem jafnframt er sýning-
arstjóri sýningarinnar og ritstjóri bókar-
innar. „Það er mikill fengur að þessu
fyrir áhugafólk um íslenska myndlist, að
fá á einu bretti yfirlit yfir feril lista-
manns á borð við Eirík sem starfaði all-
an síðari hluta 20. aldar og fram á þá
21. Þetta sýnir hvað einn maður getur
rannsakað myndlistina sem miðil af mikl-
um krafti,“ segir Ágústa Kristófersdóttir,
forstöðumaður Hafnarborgar.
Sýningin er fimmta og jafnframt síð-
asta sýning í röð sýninga á verkum Ei-
ríks sem hófst árið 2010 en árið 1990 af-
henti Eiríkur Hafnarborg um 400 verk til
eignar. Síðustu ár hefur verið unnið að
rannsókn á þeim og ferli Eiríks í heild.
Jafnt og þétt hefur verið bætt við safn-
eignina með það að markmiði að í Hafn-
arborg sé varðveitt safn verka sem gefur
góða yfirsýn yfir feril listamannsins. Bók-
in byggist á þessum rannsóknum.
Þar sem ferill Eiríks er hvort tveggja
langur og margbreytilegur var ákveðið að
hafa sýningarnar fimm talsins. „Við hefð-
um aldrei getað komið fyrir sýningu sem
gerði skil jafn löngum og miklum ferli og
ferill Eiríks er,“ segir Ólöf Kristín Sig-
urðardóttir sýningarstjóri
„Það er mikilvægt að safneigninni sé
miðlað og þessi nálgun við verk Eiríks lá
beinast við,“ heldur Ólöf áfram.
Sýningin, Á eintali við tilveruna, bygg-
ist þannig á verkum úr safneigninni, láns-
verkum og einnig verkum í eigu Eiríks
sjálfs. Á neðri hæðinni, í Sverrissal, getur
að líta verk sem voru máluð fyrir 1990
en verk frá því eftir 1990 á þeirri efri.
Sáttur við eitt síðasta verkið
Eiríkur lagði pensilinn á hilluna árið
2008. Eitt síðasta verkið sem hann lauk
við nefnist Skammdegi, og verður á sýn-
ingunni en Hafnarborg eignaðist verkið
nýlega. Verkið er frá árinu 2008 eða um
það leyti sem hann leggur frá sér pens-
ilinn í kjölfar veikinda. „Þetta er gott
verk. Það endurspeglar þetta öryggi sem
er allsráðandi í síðustu verkum hans.
Hann er maður sem situr alveg sáttur í
sínu verki,“ segir Ágústa.
Óhræddur við nýjungar
Ferill Eiríks er fjölbreyttur en hann hef-
ur ætíð verið óhræddur við að prófa sig
áfram og kanna nýjar leiðir í málverkinu.
„Hann tók stutt tímabil þar sem hann
kafaði djúpt í ákveðna stílgerð en skipti
síðan um takt og sneri sér að öðru, oft-
ast var um meðvitaðað ákvörðun að ræða.
Í viðtölum sagði hann að eitthvað talaði
betur til hans en annað, en hann fylgdist
vel með því sem var að gerast í mynd-
listinni erlendis,“ segir Ólöf.
Elstu verkin á sýningunni eru fígúratíf,
en þegar nálgast tíunda áratuginn tekur
abstraktið yfir og er ráðandi að minnsta
kosti í olíumálverkunum alveg þar til
hann ákveður að hætta árið 2008.
Á EINTALI VIÐ TILVERUNA, EIRÍKUR SMITH
Öryggið uppmálað
í síðustu verkunum
Í HAFNARBORG VERÐUR Í DAG OPNUÐ SÝNINGIN Á EINTALI VIÐ TILVERUNA MEÐ VERKUM LISTAMANNSINS
EIRÍKS SMITH FRÁ ÁRUNUM 1983-2008. ÞETTA ER FIMMTA OG JAFNFRAMT SÍÐASTA SÝNING HAFNARBORGAR Í
RÖÐ SEM GERIR FERLI EIRÍKS SKIL. SÝNINGIN SAMANSTENDUR AF OLÍUMÁLVERKUM OG VATNSLITAMYNDUM.
Þórunn Kristjánsdóttir thorunn@mbl.is
Eiríkur Smith í vinnustofu sinni í sumar.
Ljósmynd/Guðmundur Ingólfsson Skammdegi er síðasta verk Eiríks frá árinu 2008
um sama leyti og hann hætti að mála.