Morgunblaðið - Sunnudagur - 08.11.2015, Blaðsíða 49
irfram mjög fastmótað og knappt. Maður þarf að aga hugsunina
nokkuð mikið svo hægt sé að láta hana falla að þessu formi,“ segir
Kristján og bendir á að hann leyfi sér þó ákveðna tilraunastarfsemi
innan hins stranga forms.
„Enda gaman að nýta strangt ljóðform með ferskum og óvenju-
legum hætti. Þannig leitast ég við að yrkja á tungumáli sem stendur
nálægt daglegu máli samtímis því sem ég leik mér með úrvinnslu
hugmynda, og geri tilraunir með byggingu og stöðu ljóðmælandans.
Sonnettur mínar eru oft litlar sögur eða sviðsetningar. Við fáum
leiftursýn inn í mannlegar aðstæður og samskipti. Mér finnst gaman
þegar fólk segist upplifa ákveðinn húmor í ljóðunum og talar um að
sum þeirra séu fyndin. En þó eru ljóðin engin
gamankvæði. Ég held að húmorinn spretti af því
að ég leitast við að setja hlutina í óvenjulegt sam-
hengi, og skoða þá frá óvæntum sjónarhornum. Og
kannski af því að fólk þekkir sig og sína í þeim að-
stæðum sem ég lýsi.“
Ljóðskáldið glaðvakandi í augnablikinu
Kristján getur þess að ljóð hans séu oft lengi í
vinnslu. „Eftir að hafa brotið heilann um sögurnar
og persónurnar í ljóðinu, samskipti þeirra og þá til-
finningu sem mig langar að koma á framfæri sest
ég við að orða hugmyndirnar og fella þær inn í
þetta form og kerfi ljóðstafa og ríms sem sonn-
ettan er,“ segir Kristján og bætir við að undirtónn-
inn í ljóðunum sé klassískur húmanismi. „Ég er að skoða ástríðurnar
innra með okkur, flækjurnar í samskiptum okkar og hvað tilfinninga-
líf okkar er stundum flókið og órökrétt. Mikilvægt yrkisefni í bókinni
er hvernig hugsunarháttur okkar og lífssýn getur mótað líf okkar.
Ég fjalla um það hvernig hugsunarháttur okkar getur breyst með ár-
unum og hvernig við sjálf breytumst líka. Lífið kemur okkur svo oft
á óvart og við sjálf erum vitaskuld ein stærsta ráðgátan sem við
þurfum að glíma við. Ég reyni að varpa ljósi á hið broslega, fallega
og sára við mannlegan ófullkomleika.“
Spurður hvort önnur 18 ár muni líða þar til hann sendir frá sér
sína næstu sonnettubók svarar Kristján því neitandi. „Ég vona ekki,
því ljóðskáldið er glaðvakandi í augnablikinu. Þegar ég fæ hug-
myndir að skáldskap tekur það mig oft nokkurn tíma að ákveða
hvaða form hentar hugmyndinni best. Hentar efnið best í skáldsögu,
leikrit eða ljóð? Mér finnst mjög spennandi þegar ég skrifa að reyna
á einhvern hátt að vinna með sérstöðu hvers listforms. Í skáldsögum
mínum hef ég einkum beint sjónum að hinu innra lífi manneskj-
unnar. Og kannski er það rauði þráðurinn í gegnum allt mitt höfund-
arverk að reyna að skyggnast inn í tilfinningalíf og vitundarlíf fólks.
Svo stór hluti lífs okkar fer fram í huga okkar og felst í minningum
okkar, vonum, löngunum, þrám, ótta, sársauka og
því sem er í gangi innra með okkur.
Gaman að fást við kvikmyndamiðilinn
Skáldskapurinn er fyrir mér leið til þess að skyggn-
ast inn í þennan þátt tilverunnar. Mig langar til
þess að ljóðin mín veiti innsýn í sálarlíf fólks og
átök sem þar geta átt sér stað, stuðli að ákveðnu
umburðarlyndi gagnvart því hvað lífið er snúið og
skrýtið. Það er það hvað við manneskjurnar erum
flóknar sem gerir lífið oft svo flókið,“ segir Kristján
og bætir við að sér finnist mjög gefandi að fara
milli ólíkra bókmenntaforma. Nýverið bætti hann
síðan við sig kvikmyndamiðlinum sem formi, en
snemma á næsta ári verður frumsýnd kvikmynd
Óskars Jónassonar sem byggist á síðasta leikriti Kristjáns, Fyrir
framan annað fólk, sem var frumsýnt í Hafnarfjarðarleikhúsinu árið
2009.
„Þetta er í fyrsta sinn sem ég skrifa kvikmyndahandrit, en það er
að frumkvæði Óskars. Hann sá þessa leiksýningu á sínum tíma og
stakk upp á því við mig að við myndum í sameiningu skrifa kvik-
myndahandrit upp úr leikritinu. Samstarfið við Óskar var skemmti-
legt og lærdómsríkt. Það gæti vel hugsast að mig myndi langa til að
vinna meira við þennan miðil,“ segir Kristján að lokum.
* Sonnetturmínar eru oftlitlar sögur eða
sviðsetningar. Við
fáum leiftursýn inn
í mannlegar að-
stæður og sam-
skipti.
8.11. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 49
Allra síðustu sýningar á
Kuggi og leikhúsvélinni
eftir Sigrúnu Eldjárn verða í
Kúlunni í Þjóðleikhúsinu í
dag, laugardag, kl. 13.30 og 15.00. Þar
bregða Kuggur, Mosi, Málfríður og
mamma hennar á leik.
5
Síðasta barnaleiðsögn árs-
ins í Þjóðminjasafninu fer
fram í dag, laugardag, kl. 14.
Gengið verður með börn-
unum um grunnsýningu safnsins og
hefst ferðalagið á slóðum landnáms-
manna á 9. öld. Þaðan liggur leiðin
gegnum sýninguna og 1200 ára sögu
þjóðarinnar fram til nútímans. Leið-
sögnin er um 45 mínútur að lengd.
3
Baldur Geir Bragason
ræðir við gesti um einkasýn-
ingu sína í sýningaröðinni
Skúlptúr/Skúlptúr í Gerðar-
safni á morgun, sunnudag, kl. 15.
Markmið sýningaraðarinnar er að
kanna stöðu skúlptúrsins sem miðils í
íslenskri samtímalist.
MÆLT MEÐ
1
„Á þessum tíma er hann búinn að
finna sér myndefni. Íslensk náttúra er
alltaf hluti af verkunum, bakgrunnur eða
innblástur. En hann hefur líka mjög
sterka andlega taug. Handanheimar og
andleg málefni eru honum einnig afar
hugleikin,“ segir Ólöf. Í sumum verkanna
má sjá einhvers konar rof inn í annan
heim, eða gáttir eins og hann segir sjálf-
ur.
„Á þessu síðasta tímabili rannsakar
hann málverkið sem miðil. Kannar mögu-
leika litarins, tækja og tóla, rannsakar
pensildrætti, kraft í útfærslu og mynd-
byggingu.
Tímabilið sýnir vel hversu öruggur og
frjáls hann var orðinn í sinni listsköpun.
Eins og hann segir sjálfur, er stærsti
kosturinn við ellina að vera hættur að
efast. Eiríkur vann að viðfangsefnum
sínum á eigin forsendum en það mætti
vera innblástur fyrir okkur öll. Að vera
trú okkur sjálfum,“ segir Ágústa og
brosir.
Ólöf Kristín Sigurðardóttir sýningarstjóri og Ágústa Kristófersdóttir, forstöðumaður Hafnarborgar, við verkið Á eintali við tilveruna.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Allra síðasta sýning á
Dúkkuheimili eftir norska
leikskáldið Henrik Ibsen
verður á Stóra sviði Borgar-
leikhússins annað kvöld, sunnudag,
kl. 20. Unnur Ösp Stefánsdóttir hlaut
Grímuna fyrir túlkun sína á Nóru,
sem velur að yfirgefa eiginmann sinn
og börn til að finna sjálfa sig.
2
Boðið verður upp á fjölda
tónleika í dag, laugardag, á
hliðardagskrá Iceland
Airwaves sem aðgangur er
ókeypis að og þá m.a. tónleika Skúla
Sverrissonar sem fara fram í Mengi
við Óðinsgötu kl. 16.
4