Morgunblaðið - Sunnudagur - 27.03.2016, Síða 44

44 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27.3. 2016
LESBÓK
Haraldur Sigurjónsson myndatöku-
maður og klippari, Hallur Ingólfs-
son hljóðmaður og Konráð Gylfason
sem sér um myndvinnslu. Þulir og
sögumenn eru Elísabet Indra
Ragnarsdóttir og Hjálmar Hjálm-
arsson.
Hátt í tvö hundruð viðtöl
Byrjað var að safna efni árið 2014 en
tekin voru hátt í tvö hundruð viðtöl
vegna þáttanna, við tónlistarmenn,
útgefendur og aðra sem mótað hafa
íslenska tónlistarsögu. Hvorki meira
né minna. Langflestir sem leitað var
til voru boðnir og búnir að taka þátt,
sárafáir afþökkuðu boðið.
Markmiðið var að ná utan um
söguna, eins og miðillinn leyfir, en
Örn Marinó og Þorkell segja úti-
lokað að hafa umfjöllun af þessu
tagi tæmandi. Alltaf verði eitthvað
undan að láta. Ófáar klukkustund-
irnar voru teknar upp og Örn Mar-
inó segir niðurskurðinn oft og tíðum
hafa verið blóðugan. „Auðveldlega
hefði mátt gera heila mynd um
marga af þessum viðmælendum
okkar.“
Spurðir hvaða tímabil í íslenskri
tónlistarsögu heilli þá mest nefnir
Örn Marinó gamla góða rokkið, sem
var til umfjöllunar í fyrstu þátt-
unum. Þess utan sé góð fjarlægð
komin á þann tíma; erfiðara sé að
fjalla um það sem er nær okkur í
tíma. „Annars er þetta allt mjög
Þ
etta er ekki bara popp-
og rokksaga, þetta er
saga þjóðar í leiðinni.
Tíðarandinn skín skært
í gegn. Ekkert verður til
úr engu og þetta er öðru fremur
saga um afreksfólk.“
Þetta segja Þorkell Harðarson og
Örn Marinó Arnarson en þættir
þeirra, Popp- og rokksaga Íslands,
sem Ríkissjónvarpið sýnir, hafa vak-
ið mikla athygli í vetur.
Þeir segja hugmyndina að þátt-
unum um það bil fimmtán ára
gamla; hafa fyrst kviknað þegar
Gunnar Lárus Hjálmarsson, dr.
Gunni, sendi frá sér bókina Eru
ekki allir í stuði? Þá höfðu Örn Mar-
inó og Þorkell þegar gert eina heim-
ildarmynd um tónlist; Ham – lifandi
dauðir. Form sem þeir kalla svo
skemmtilega „rokkjúmentarí“. Þeir
settu sig strax í samband við dr.
Gunna.
Ekkert gerðist þó lengi vel enda
segja þeir hægara sagt en gert að
ráðast í svona umfangsmikið verk-
efni hér á landi. Lengi vel hafi kvik-
myndagerðarmönnum verið heilsað
með þessum orðum þegar þeir litu
við á Ríkissjónvarpinu: „Það eru allir
peningar búnir en hvað getum við
gert fyrir þig?“
Sex þættir urðu tólf
Þegar dr. Gunni sendi frá sér doðr-
antinn Stuð vors lands haustið 2012
fór félagana hins vegar að klæja aft-
ur í fingurna. Um líkt leyti tók
Skarphéðinn Guðmundsson við
starfi dagskrárstjóra Ríkissjón-
varpsins og sýndi málinu mjög fljótt
áhuga. Ræddi fyrst við dr. Gunna en
síðan komu Örn Marinó og Þorkell
að borðinu líka. Þeir nefna líka Heru
Ólafsdóttur hjá RÚV en þau Skarp-
héðinn hafi staðið þétt við bakið á
þeim frá A til Ö.
Upphaflega var rætt um sex þætti
en verkefnið vatt snemma upp á sig.
„Við hefðum hæglega getað gert
tuttugu þætti en niðurstaðan varð
tólf og það hefði ekki mátt vera
minna til að gera þessari sögu al-
mennileg skil,“ segir Örn Marinó og
Þorkell bætir við: „Sex þættir hefði
verið Power Point á sterum.“
Niðurstaðan var sú að Markell
Productions sæi um framleiðslu
þáttanna enda segja þeir sjálfstæða
framleiðendur úti í bæ oft eiga meiri
möguleika en RÚV á að fjármagna
dagskrárgerð af þessu tagi.
Dr. Gunni hefur verið með sem
rokksérfræðingur frá upphafi og
segja Örn Marinó og Þorkell sam-
starfið við hann hafa gengið afar vel.
Auk ráðgjafar við gerð þáttanna
gegndi dr. Gunni hlutverki spyrils í
flestum viðtölunum sem tekin voru.
„Það er afskaplega gott að hafa dr.
Gunna í teyminu. Hann er sérfræð-
ingurinn og ef einhver óánægja kem-
ur upp vísum við bara á hann. Við
tökum sumsé hólið en dr. Gunni
skammirnar,“ segir Þorkell.
Þeir hlæja.
Aðrir sem lagst hafa á árarnar
með Erni Marinó og Hrafnkeli eru
áhugavert. Það var til dæmis mjög
gaman að fjalla um árin fyrir pönk-
bylgjuna. Mýtan er sú að ekkert hafi
verið í gangi á þeim tíma en það er
ekki rétt. Margt sem gert var þá hef-
ur lifað vel með þjóðinni,“ segir
hann.
Margir vaxið í áliti
Þorkell kveðst ekki eiga neitt uppá-
haldstímabil en heldur mest upp á
tónlistarmenn sem skorið hafa sig
frá fjöldanum á hverjum tíma og
nefnir til dæmis Óðmenn í því sam-
bandi. „Skemmtilegast hefur verið
að enduruppgötva hluti. Augu mín
hafa opnast gagnvart mjög mörgu á
þessari vegferð og margir vaxið í
áliti. Rokk í Reykjavík var til dæmis
mjög frjótt tímabil og fullt í gangi á
áttunda áratugnum. Thoŕs Hammer
er líka brjálað stöff á þeim sjöunda.
Ég var aldrei mikill Sykurmolamað-
ur á sínum tíma en þegar maður fer
að skoða þeirra sögu sér maður að
það var engin tilviljun að þeir náðu
augum og eyrum heimsins. Það er
eitthvað magískt við þá músík,“ seg-
ir Þorkell.
Þeir segjast báðir hafa haft yndi af
því að líta um öxl, skoða hluti og
setja þá í samhengi. Dínamíkin í
svona sögulegri mynd sé allt önnur
en í samtímamyndum eins og til
dæmis Rokk í Reykjavík. Eins og
fram hefur komið er alltaf erfiðara
að fjalla um hluti í samtímanum; auk
Saga um afreksfólk
Þorkell Harðarson og Örn Marinó Arnarson eru mennirnir á bak við framleiðslufyrirtækið Markell
Productions sem gerir þættina Popp- og rokksaga Íslands sem sýndir hafa verið á RÚV í vetur. Þeir segja
það hafa verið einstaklega gefandi að rýna í þessa merkilegu sögu og augu þeirra hafi opnast gagnvart fjöl-
mörgu. Íslenskir tónlistarmenn séu ekki aðeins stútfullir af hæfileikum, heldur líka harðduglegir.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Rokkstjarna rokk-
stjarnanna á Íslandi;
Bubbi Morthens. Mynd-
in er tekin árið 1983.
Morgunblaðið/Einar Falur
Örn Marinó Arnarson og
Þorkell Harðarson eru með
mörg járn í eldinum.
Morgunblaðið/Eggert