Orð og tunga - 01.06.2012, Qupperneq 94

84
Orð og timga
íslensku fjalla Guðrún Kvaran og Ásta Svavarsdóttir. Grein Guðrúnar
nefnist „Typer af nye ord i islandsk" (bls. 33-41) og fjallar höfundur
þar um nýyrði í íslensku og íslensku nýyrðahefðina og gerir grein
fyrir orðmyndunaraðferðum. Grein Ástu nefnist „Tilpasning af im-
portord i islandsk" (bls. 75-81) og fjallar hún þar almennt um aðlög-
un aðkomuorða í íslensku. Báðar greinarnar gera í stuttu máli prýði-
lega grein fyrir helstu grundvallaratriðum í nýyrðasmíð og viðtöku
erlendra orða í íslensku.
Helge Sandoy og Jan-Ola Östmann (ritstj.). 2004. "Dct frdmmande"
i nordisk sprákpolitik. Om normering av utldndska ord. Modeme im-
portord i spráka i Norden II. Oslo: Novus forlag. 275 bls. ISBN 82-
7099-395-6.
Átta greinar um opinber eða ríkjandi málpólitísk viðhorf til erlendra
álarifa á Norðurlandamálin. Greinarnar voru samdar að tilhlutan nor-
rænu málnefndanna. Um íslensku fjallar Ari Páll Kristinsson í kafl-
anum „Offisiell normering av importord i islandsk" (bls. 30-70). Kafl-
inn er greinargott yfirlit um lielstu þætti sem lúta að ríkjandi viðhorfum
gagnvart aðkomuorðum í íslensku á 150 ára tímabili, 1850-2000, með
yfirliti um forsöguna fram á miðja 19. öld. Höfundur fjallar almennt
um nýyrði og nýyrðastefnuna, um aðlögun aðkomuorða og rithátt
þeirra, um starf orðanefnda og um orðabækur og þau viðhorf til orða
af erlendum uppruna sem fram koma í þeim.
Bente Selback og Helge Sandoy (ritstj.). 2007. Firc dagar i nordiske
aviser. Ei jamforing av páverknaden i ordforrádet i sju spráksamfunn. Mo-
derne importord i spráka i Norden III. Oslo: Novus forlag. 173 bls.
ISBN 978-82-7099-472-4.
Tíu bókarkaflar um aðkomuorð í dagblöðum á Norðurlöndum eftir
Bente Selback. Um íslensku er fjallað á bls. 25-36. Meginniðurstöðurn-
ar eru þær að aðkomuorð eru mun færri en í dagblöðum annars staðar
á Norðurlöndum. Þeirn hefur þó fjölgað talsvert frá 1975 til 2000, að
einu sviði undanteknu, sem eru íþróttafréttir en þar fækkaði aðkomu-
orðum um 80% á milli matsáranna. Umtalsvert færri aðkomuorð er að
finna í ritstjórnarefni en í auglýsingum. Flest aðkomuorðin má rekja til
ensku. Til grundvallar umfjölluninni liggja textar eins tölublaðs fimm
íslenskra dagblaða frá árinu 1975 og þriggja frá árinu 2000. Elín Bára
Magnúsdóttir orðtók textana og er textasafnið nálega 300.000 orð.