Orð og tunga - 01.06.2012, Blaðsíða 107
Bókafregnir
97
lenska eða franska) og vísa þá einkum á tiltækar orðabækur milli dönsku
og viðkomandi máls en meðal þeirra eru líka efnisorð (t.d. kryddjurtir, spil
eða málvísindi) sem vísa yfirleitt til sértækra orðasafna urn viðkomandi
fyrirbæri eða á umræddu sviði. Mikið er um millivisanir á milli greina, t.d
er í flettunni „islandsk" gerð rækileg grein fyrir orðabókum milli dönsku
og íslensku en þar er jafnframt vísað í allmargar greinar þar sem íslenska
kemur við sögu („arbejdsmarked; arkivarbejde; bliss; botanik" o.s.frv.). I
greinunum eru verk á viðkomandi sviði ekki einungis tilgreind heldur er
þeim lýst allrækilega (stærð, einkennum, útgáfuformi o.fl.). Þar er einnig að
finna tilvísanir til umsagna og dóma um viðkomandi uppflettirit eftir því
sem það á við. I öðrum hluta verksins sem ber yfirskriftina „Bibliografi" er
númeruð skrá yfir öll þau verk sem tilgreind eru, alls næstum 2000 titla. Þeim
er raðað í stafrófsröð og í skránni eru nákvæmar bókfræðilegar upplýsingar
um hvert verk. í þessum hluta er líka skrá yfir aðrar heimildir, fyrst og fremst
umsagnir og dóma um fjölda uppsláttarrita. Þriðji og síðasti hlutinn geymir
nafnaskrá yfir höfunda og ritstjóra með tilvísun til númeruðu skrárinnar
á undan. Þótt þetta verk snúist fyrst og fremst um dönsk uppsláttarrit er
þar að finna upplýsingar um fjölda verka frá síðustu 20 árum sem snerta
íslensku, bæði tvímála orðabækur milli dönsku og íslensku og ýmis sértæk
rit, oft fjölmála, þar sem íslenska kemur við sögu, t.d. ýmis norræn orðasöfn
og orðalista.
Nordiskn studier i lexikogrnfi 10. Rapport frán Konferensen om lexikografi
i Norden, Tammerfors 3.-5. juni 2009. Ritstj.: Harry Lönnroth & Kristina
Nikula. Skrifter utgivna av Nordiska föreningen för lexikografi. Skrift nr 11.
Tammerfors: NFL, Tammerfors universitet och Sprákrádet i Norge. 2010.
(529 bls.) ISBN978-951-44-8143-7.
Þetta er ráðstefnurit frá 10. ráðstefnu norræna orðabókafræðifélagsins,
NFL, sem haldin var í Tammerfors í Finnlandi í júní 2009. Þar eru birtar
greinar sem unnar eru upp úr 38 af þeirn 48 fyrirlestrum sem haldnir voru
á ráðstefnunni, þeirra á meðal greinar eftir báða boðsfyrirlesarana á ráð-
stefnunni. Reinhard Hartmann frá Háskólanum í Exeter fjallar um orða-
bókafræði sem háskólagrein og framfarir í orðabókararmsóknum í greininni
„Has Lexicography Arrived as an Academic Discipline? Reviewing Progress
m Dictionary Research during the Last Three Decades" og Henning Bergen-
holtz frá Háskólanum í Árósum fjallar um hlutverk og eðli orðabóka í grein
sinni „En ordbog er en brugergenstand, en god ordbog er indrettet til sit
specielle formál". Aðrar greinar fjalla urn ýmis efni sem varða orðabókagerð
og orðabókafræði. Fjórir íslenskir höfundar eiga greinar í ritinu og þær má
taka sem dæmi um fjölbreytileika viðfangsefnanna. Ari Páll Kristinsson fjall-
ar um tungumálaheiti í norrænum einmála orðabókum og hvernig staða
málanna getur endarspeglast í gerð orðskýringanna, Guðrún Kvaran ritar
grein um ýmiss konar vandkvæði og álitamál tengd orðavali í íslenska töku-
orðabók. Þá skrifa Jón Hilmar Jónsson, Anna Helga Hannesdóttir og Sofia