Skagfirðingabók - 01.01.2008, Síða 26

SKAGFIRÐINGABÓK
steinn í Múlavík notar leiguliða sína
óspart. Elsti sonurinn í Skarfanesi,
Ármann, er myndarlegur og dugleg-
ur efnispiltur. Þau Dagbjört fella
hugi saman og telja sig leynilega
trúlofuð. En þá kemur Helgi sem
kaupamaður í Múlavík. Hann er
sunnlenskur, lyginn monthani, og
lítill verkmaður. Dagbjört hrífst af
honum og svíkur Ármann. Hún
giftist svo Helga, en var þá orðinn
barnshafandi eftir Ármann. Helga
grunar að hann eigi ekki barnið og
reynist því mjög illa. Móðirin sinnir
þessum syni sínum illa og hann er
beittur harðræði og verður óviðráðan-
legur. Það verður hlutskipti hinnar
góðu systur, Þórnýjar, að annast dreng-
inn og bæta úr því sem hægt er að
bæta. Dagbjört eignast líka fljótt
tvær telpur.
Þegar hér er komið sögu er
Ármann hættur að ganga undir
Múlavíkurfólki og koma í hvert sinn
sem kallað er. Hann stundar sjóróðra
á vertíðum syðra, efnast, kaupir kotið
Brimnes, byggir þar upp snotran
smábæ og sléttar tún. Hann kemur
upp allgóðum bústofni og býr einn í
koti sínu og stundar sjóinn heiman
frá sér eftir því sem hann getur.
Þórnýju blöskrar svo meðferðin á
drengnum Hauk, að hún strýkur
með hann að heiman, sest að hjá
Ármanni og síðar giftast þau og
eignast góð og vel upp alin börn.
Haukur breytist við betri umönnun
og ást föður síns og fóstru og verður
vel gefinn og prúður myndardrengur.
Hjónaband Dagbjartar og Helga fer
hins vegar út um þúfur. Helgi reynist
ómenni og ónytjungur og Dagbjört
móðursjúk, sérhlífin og afskaplega
lítilfjörleg og eigingjörn persóna.
Hún þvælist til Reykjavíkur með
manni sínum, en hrökklast fljótt til
Múlavíkur aftur og saga hennar er
næsta ömurleg og ámátleg. Megnið
af seinni bindunum fjallar í raun um
Dagbjörtu og dætur hennar tvær,
Finnu, sem er óheyrilega frek og ó-
geðug, og Diddu, sem er aftur á móti
hæglætisbarn. Viðhorf Þorsteins og
Guðfinnu breytist smátt og smátt
þannig að Þórný verður yndi og eftir-
læti þeirra, en Dagbjört vandræða-
gripurinn.
Sagan gerist líklega á fýrsta þriðj-
ungi tuttugustu aldar. Hún er, að því
er mér virðist, óþarflega langdregin
og varla er hægt að segja að henni
ljúki með eðlilegum hætti. Eiginlega
hefði hún getað haldið áfram í sama
dúr, en höfundur hafi ákveðið að setja
hér punkt, enda var Guðrún orðin há-
öldruð.
VI. Persónur
ElNS OG AÐ líkum lætur kemur
gríðarlegur fjöldi persóna við sögu í
þessum mikla sagnabálki. Margar
persónurnar eru líkar, enda varla við
öðru að búast, þar sem um fólk af
sömu slóðum og á sama tíma er að
ræða. En hver persóna hefur samt
engu að síður sitt svipmót og sér-
kenni. Hér koma fram á sviðið fjall-
myndarlegar húsfreyjur, stórar til
geðs og gerða, ráðríkar, ýmist
blóðnískar og sérgóðar eða örlátar og
hjálpsamar. Ávallt eru þær stoltar og
stórlátar. Af þessari gerðinni eru til að
mynda Lísibet á Nautaflötum, Karen
á Hofi, Rannveig á Herjólfsstöðum,
Vilborg á Fjalli og sjálfsagt eru þær
22