Fréttatíminn - 26.02.2016, Blaðsíða 8

burðurinn er því líklega enn verri
fyrir Íslandspóst í dag en fram til
2014.
Miðað við stöðuna getum við
sagt að ef rekstrarárangur Íslands­
pósts hefði verið eins og meðaltal
evrópskra póstfyrirtækja kostaði 31
krónu minna að senda bréf í dag en
raunin er.
Það hljómar kannski sem lítill
munur en höfum í huga að á bak við
þessa tölu eru næstum 25 milljónir
bréfa. 31 króna á bréf verður þann­
ig að 775 milljónum króna þegar
árið er gert upp, ef afsláttarkúnnar
hafa borið jafna hækkun á við al­
menning.
Þetta er árgjaldið sem við greið­
um fyrir að eiga póstfyrirtæki sem
stendur sig svona miklu verr en
meðaltal evrópskra póstfyrirtækja
í að mæta hinu fyrirsjáanlega; að
fólk sendir færri bréf en áður.
Í flokki með Austur-Evrópu
Þegar samanburður evrópskra
póstfyrirtækja er skoðaður kem­
ur í ljós að sé miðað við meðal­
laun var hvergi hlutfallslega óhag­
kvæmara fyrir launafólk að setja
bréf í póst en á Íslandi. Íslenskur
verkamaður er 4 mínútur og 6
sekúndur að vinna fyrir frímerki.
Aðeins verkafólk í Búlgaríu, Lett­
landi, Rúmeníu, Litháen, Póllandi,
Slóvakíu, Króatíu, Eistlandi, Ung­
verjalandi og Tékklandi voru
lengur að vinna sér inn fyrir frí­
merkinu. Ísland er þarna í hópi
með Austur­Evrópuríkjum. Á eftir
Íslandi komu nokkur lönd Suður­
Evrópu. Það nágrannaland okkar
sem kemur næst er Finnland. Það
tók finnska verkamanninn 2 mín­
útur og 34 sekúndur að vinna fyr­
ir frímerki. Íslendingurinn er 60
prósent lengur að vinna fyrir
Forsvarsmenn Íslands­
pósts hafa reynt að byggja
upp starfsemi utan hefð­
bundinna bréfasendinga
með litlum árangri. Þrátt
fyrir mikla hækkun póst­
burðargjalda undanfarin
ár hefur staða fyrirtækisins
hríðversnað svo nú eru
sjóðir þess uppurnir. Póst­
burðargjöld á Íslandi eru
mjög há í evrópskum saman­
burði og þau hafa hækkað
meira en annars staðar.
Gunnar Smári Egilsson
gunnarsmari@frettatiminn.is
Póstburðargjöld hækkuðu enn á ný
í byrjun ársins og nú kostar næstum
tvöfalt meira að pósta sendibréf en
árið 2010. Á verðlagi dagsins í dag
kostaði um 88 krónur að senda bréf
innanlands árið 2010 en í dag kostar
það 170 krónur, 82 krónum meira.
Póst­ og fjarskiptastofnun hefur
samþykkt þessar hækkanir Íslands­
pósts á grundvelli þess að hratt
dregur úr fjölda bréfa. Í ár er gert
ráð fyrir að landsmenn sendi um 25
milljónir bréfa, sem eru nógu létt
til að heyra undir einkarétt Ísland­
spósts, undir 50 grömmum. Árið
2010 voru bréfin hins vegar um 39
milljónir. 92 prósent verðhækkun
gerir hins vegar meira en að vega
upp 37 prósent magnminnkun. Al­
menn póstburðargjöld hafa þann­
ig hækkað um 21 prósent umfram
verðlag og magn frá 2010. Það má
vera að afláttarkjör raski þessari
mynd eitthvað ef Íslandspóstur
hefur hækkað verð minna til stór­
kaupenda.
Lakari en evrópskir póstar
Íslandspóstur er í sama vanda og
önnur sambærileg póstfyrirtæki í
Evrópu. Gömlu ríkispóstarnir glíma
allir við jafnan og mikinn samdrátt.
Samskipti eru að flytjast yfir í staf­
rænt form. Fólk og fyrirtæki senda
færri bréf og sjaldnar en áður.
Til að mæta samdrættinum hafa
gömlu ríkispóstfyrirtækin, sem í
mörgum löndum hafa verið einka­
vædd að öllu eða að hluta, hækkað
gjaldskrá sína. Samkvæmt saman­
tekt Þýska póstsins hækkuðu póst­
burðargjöld að meðaltali um 22,5
prósent frá 2005 til 2014. Hækkanir
Íslandspósts á þessu tímabili voru
langt yfir evrópska meðaltalinu. Ís­
lensk póstburðargjöld hækkuðu um
62,8 prósent, 40,3 prósentustigum
meira en meðaltalið.
Síðan Þýski pósturinn gerði sína
mælingu hafa póstburðargjöld á Ís­
landi hækkað þrívegis, samtals um
16 prósent umfram verðlag. Saman­
www.odalsostar.is
Þessi margverðlaunaði ostur hefur verið framleiddur
frá árinu 1965 og rekur ættir sínar til danska bæjarins
Maribo á Lálandi. Það sem gefur Maribo-ostinum sinn
einkennandi appelsínugula lit er annatto-fræið sem
mikið er notað í suðurameríska matargerð. Áferðin
er þétt en bragðið milt með vott af valhnetubragði.
Frábær ostur til að bera fram með fordrykk, í
kartöflugratín eða á hádegisverðarhlaðborðið.
MARIBO
HLÝLEGUR
Íslandspóstur Ríkisfyrirtæki með einkaleyfi sækir fram á samkeppnismarkaði
Mikið tap vegna dótturfyrirtækja
fóðrað með hækkun gjalda
Íslandspóstur hefur fjárfest í óskyldum rekstri unda nfarin ár en þær fjárfestingar hafa
ekki skilað bættri afkomu. Þvert á móti hafa þær sogað til sín lausafé fyrirtækisins.
Mynd | Hari
Sjóðir póstsins
tæmast
Handbært fé í árslok á núvirði
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2.334 milljónir
3.103
2.092
1,915
1,311
398
347
900
934
491
305
287
88
Hækkun póstburðagjalda 2005–2014
Ísland 62,8%
Norðurlönd, meðaltal 41,1%
Evrópa, meðaltal 22,5%
Á ellefu árum hafði lausafjár-
staða fyrirtækisins versnað um
3 milljarða króna. Það er ekki
góð staða fyrir fyrirtæki sem
veltir 7,3 milljörðum króna að
eiga aðeins 88 milljónir króna
inni á heftinu. Greiðsluvandræði
blasa við.
8 | fréttatíminn | Helgin 26. febrúar–28. febrúar 2016