Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2001, Blaðsíða 40
Steinunn Sigurðardóttir, hjúkrunarforstjóri sjúkrahúss-
ins á Akranesi.
Fyrir breytinguna var það þannig að hver og einn hjúkr-
unarfræðingur valdi hjúkrunargreiningu og skráði eftir eigin
höfði hvaða meðferð ætti að veita. Þetta gekk þannig að
u.þ.b. 30% sjúklinga á lyflækningadeild fengu skráða
hjúkrunargreiningu, þessi tala sveiflaðist mjög eftir álagi á
deildinni og fór fljótt úr böndunum við mikið álag eins og
flestir hjúkrunarfræðingar á öðrum stöðum þekkja. Fyrstu
3 mánuðina eftir breytinguna fór fjöldi sjúklinga, sem fengu
skráðar hjúkrunargreiningar á lyflækningadeild, í 74% og á
handlækningadeild fór þetta í 90% sem verður að teljast
mjög gott. Skráningin hefur haldist þó álagið hafi aukist á
deildunum.
„Á sumrin fór skráningin alveg úr skorðum og ekki náð-
ist að skrá hjúkrunargreiningu nema hjá einum og einum.
Sumarið 2001 er fyrsta sumarið sem skráningin hefur
haldist óbreytt og það segir nokkuð til um ágæti þessa
kerfis og skýrist e.t.v. fyrst og fremst af því hve tímaspar-
andi þetta fyrirkomulag er. Annað sem ekki má gleymast
er áhugi hjúkrunarfræðinganna og Ijósmæðranna á stofn-
uninni sem hefur haft mikið að segja og allir hafa lagst á
eitt að taka þátt í þessari miklu breytingu, án samstöð-
unnar og viljans myndi þetta ekki ganga svona vel.“
í upphafi skoðaði Jóhanna allar 143 NANDA-hjúkrunar-
greiningarnar og valdi síðan 97 til frekari skoðunar en
niðurstaðan varð sú að það væru um 60 hjúkrunargrein-
ingar sem notaðar eru að einhverju leyti á þessum fjórum
legudeildum.
Jóhanna skoðaði einnig NlC-aðferðir við hjúkrunar-
meðferð sem eru 486 talsins og inniheldur hver um sig 20-
35 verkþætti. „NlC-flokkunarkerfið í heild sinni inniheldur
alls um 12.000 verkþætti. Hver hjúkrunarfræðingur notar
aldrei nema takmarkaðan fjölda NlC-aðferða við meðferð í
sínu starfi og ég komst að því að okkur nægðu 80-90
aðferðir við meðferð fyrir þessar 55 NANDA-hjúkrunar-
greiningar sem við höfðum valið." Hún þýddi síðan verk-
þætti við 80 NlC-meðferðarúrræði, þó ekki hvern einasta
verkþátt því sumir verkþættirnir eiga ekki við íslenskar
aðstæður og aðrir eiga ekki við á sjúkrahúsi. Jóhanna fékk
svo hjúkrunarfræðinga og Ijósmæður til að velja þá verk-
þætti sem þeim fannst mikilvægastir til að leysa tiltekin
vandamál. „Niðurstöðurnar voru síðan notaðar til að útþúa
límmiða sem við límum beint inn á eyðublöðin. Núna erum
við með staðlaða NlC-hjúkrunarmeðferð við 55 NANDA-
hjúkrunargreiningar og þarf því ekkert að gera nema
krossa við í stað þessa að eyða miklum tíma í að hand-
skrifa allar hjúkrunargreiningar og meðferð hverju sinni.“
Hún segir að við val á verkþáttum hafi komið í Ijós að
80% af þeim verkþáttum, sem starfsfólkið valdi, voru þeir
sömu hvort sem um var að ræða lyflækningadeild eða
handlækningadeild. „Þetta gefur okkur vísbendingu um að
ekki sé mikill munur á milli deilda hvernig sjúklingum með
sama vandamál er hjúkrað."
Jóhanna er að undirbúa rannsókn á upplýsingum sem
liggja fyrir á skráningunni fyrstu 6 mánuðina eftir breyting-
una. Hún skoðaði skráninguna á tveimur deildanna fyrstu
þrjá mánuðina. Á lyflækningadeildinni kom í Ijós að af þeim
55 hjúkrunargreiningum, sem valdar höfðu verið, voru ekki
nema 34 notaðar.
Hvers vegna? „Ef til vill vegna þess að fólk sér ákveðna
hluti og horfir fram hjá öðrum eins og þekkt er víða.“ Það
kom greinilega í Ijós að skert hreyfigeta og sjálfsbjargar-
geta sjúklings var vanskráð á lyflækningadeildinni og fróð-
legt verður að skoða hvers vegna það er. Hjúkrunargrein-
ingin verkur var algengasta hjúkrunargreiningin á hand-
lækninga- og lyflækningadeild en það kemur í raun ekki á
óvart. „Færri hjúkrunargreiningar voru notaðar á hand-
lækningadeild, við fórum af stað með 26 en aðeins 15
voru notaðar. Það verður gaman að gera upp þessa 6
mánuði, ég tel það í raun alveg nauðsynlegt. Ef við metum
ekki hvar við stöndum þá getum við ekki bætt þá þætti
sem þarf en hér er mikill áhugi og metnaður alls hjúkrunar-
fólks að gera góða hjúkrun enn betri."
Þarf að tengja sjúkraliðana skráningunni
En hver eru næstu skref í þessari nýju skráningu?
„Næsta skref er að yfirfara kerfið til að gera það enn
betra,“ segir Jóhanna. „Það þarf að skoða hvort við þurfum
að staðla meðferð við fleiri NANDA-hjúkrunargreiningar,
einnig þarf að yfirfara og skoða hvort við séum e.t.v. að
horfa fram hjá tilteknum vandamálum. Það hefur víða komið
í Ijós, þegar mikið er að gera, að þá er hættara við að
aðeins séu greind helstu vandamál sjúklinganna en litið fram
hjá öðrum. Með því að stytta tímann, sem fer í skráninguna,
ættum við að geta stuðlað að þvf að tekið sé á fleiri
vandamálum. Innan fárra vikna munum við síðan tengja
sjúkraliðana markvisst betur inn í skráninguna þannig að
þeir vinni skipulega samkvæmt þeirri hjúkrunarmeðferð sem
264
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 4. tbl. 77. árg. 2001