Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.07.2004, Side 14

Lokaorð
Þátttakendur hafa metið hópstuðninginn í lok tímabils og
verður hér stuttlega gerð grein fyrir matinu. Tilgangurinn er
eklci að fá fram vísindalegt mat á gildi verkefnisins heldur
að fá fram hjá þátttakendum kosti og galla þess til að þjóna
þeim betur sem á eftir koma. Frá bausti 1999 til vors 2003
hafa þátttakendur í stuðningi verið þrjátíu og þrír hjá höfundi
þessarar greinar. Eitt árið af þessum fjórum var höfundur ekki
með stuðninginn og er það ekki tekið með í matinu. Tuttugu
og tveir hafa skilað inn mati á hópstuðningi. Allir töldu sig
hafa þörf fyrir stuðning þótt einhverjir væru efins í byrjun.
Einn orðaði hugsanir sínar svona: „I fyrstu taldi ég mig ekkert
endilega þurfa stuðning en svona eftir á að hyggja sé ég að það
gerði mér gott. Til dæmis hjálpar stuðningurinn manni að þróa
öryggi í starfi ásamt því að gott er að létta á sér við einhvern
sem er ekki tengdur deildinni." Spurt var: „Hvernig fannst
þér gagnast að hver einstaklingur segði sögu og ígrundaði út
frá henni?“ Nítján einstaklingar merktu frá 9 til 10 á línu þar
sem 10 var besta svarið. Einn merkti við 8 og tveir við 7. I
athugasemdum kom fram: „Við erum öll að upplifa eitthvað
svipað í okkar starfi eða komum ef til vill til með að gera það.
Maður lærir af reynslu annarra og getur sett sig í spor þess
sem söguna segir." Einn sagði: „Hefði kannski mátt segja fleiri
sögur og ígrunda, þarfnast mikillar þjálfunar." Almennt voru
þátttakendur ánægðir með hlut leiðbeinanda í stuðningi og
ígrundunarstarfi og flestir mátu það þannig að allir hjúkrunar-
fræðingarnir hefðu tekið mjög virkan þátt í hópastarfinu. I lok
umsagnar tóku flestir fram að þeirra mat væri að verkefnið í
heild væri mjög gagnlegt og stuðnings- og ígrundunarhópar
sérstaldega gagnlegir. Þeim þótti gagnlegt að hafa fundi þétta í
upphafi en síðan Iiði Iengri tími milli funda. Fram komu ólíkar
þarfir einstaklinganna í stuðningshópunum þar sem sumir lásu
mikið af lesefni tengdu ígrundun en aðrir nánast ekkert.
Mat höfundar er að verkefni eins og stuðningur fyrir nýútskrif-
aða hjúkrunarfræðinga, þar sem stuðst er við kenningar um
ígrundun, sé gagnlegt. Það var ekki liður í verkefninu að meta
á hvaða stigi hver þátttakandi ígrundaði, en rannsókn Spencer
og Newell (1999) sýndi að við lestur og leiðsögn um ígrundun
færðust hjúkrunarfræðingarnir (n= 16) nær þvf að nota gagn-
rýna ígrundun. Gagnrýna ígrundun telja margir forsendu þess
að raunverulegur lærdómur eigi sér stað við ígrundun. Það að
rýna í viðfangsefni starfsins og sjá fleiri hliðar á viðkomandi
máli undir leiðsögn auðveldar þróun faglegrar færni (Perry,
2000 Teekman, 2000, Platzer o.fl., 2000b). Fyrir fólk með
reynslu af hjúkrun er rýni Ieið til að dýpka þekkingu og gera
þekkingu sýnilega (Bailey o.fl., 2002; Flower og Chevannes,
1998). Mikilv.ægt atriði í þessu verkefni er trúnaður leiðbein-
anda við þátttakendur og trúnaður milli þátttakenda því vilji
til að deila reynslu, sem oft er erlið, og læra af henni í hóp
byggist á trausti.
Til að fgrundun verði árangursrík þarf hún að vera
meðvituð. Þróun þekkingar með ígrundun getur
verið erfitt og viðkvæmt ferli, það er ekki eitthvað
sem gerist eða er gert á leið heim úr vinnu heldur
verður einstaklingurinn að vinna markvisst að
því með stuðningi. Igrundun getur aukið faglega
færni hjúkrunarfræðinga, hún bætir hjúkrunina
og er til hagsbóta fyrir skjólstæðingana. Höfundur
álítur að ígrundun geti breytt miklu fyrir hjúkrun
og hjúkrunarfræðinga því góðir fagmenn með
milda fagvitund eru líklegri til að geta látið rödd
hjúkrunar hljóma skært í heilbrigðiskerfi þar sem
röddin er oft hjáróma. Við hjúkrunarfræðingar
verðum að vera meðvitaðir um að ekki er hægt
að sanna gagnsemi alls sem við framkvæmum og
muna að hlusta á innri rödd okkar.
Höfundur þakkar framkvæmdastjóra hjúkrunar á
FSA fyrir að fá að taka þátt í þessu verkefni sem
hefur verið afar ánægjulegt.
Heimildir
Atkins, S., og Murphy, K. (1993). Reflection: A review of the literature.
Journal ofAdvanced Nursing, 18, 1188-1192.
Bailey, P., Carpenter, D.R., og Harrington, P. (2002). Theoretical
foundations of service-learning in nursing education. Journal of
Nursing Education, 41 (10), 433-436.
Benner, P. (1984). From Novice to Expert. London: Addison-Wesley.
Burton, A. J. (2000). Reflection: Nursing's practice and education
panacea? Journal ofAdvanced Nursing, 31(5), 1009-1017.
Conway, J. (1999). Reflection, the art and science of nursing and the
theory-practiee gap. British Journal of Nursing, 3(3), 114-118.
Cotton, A.H. (2001). Private thoughts in public spheres: Issues in
reflection and reflective practices in nursing. JournalofAdvanced
Nursing, 36(4), 512-519.
Glaze, J.E. (2001). Reflection as a transforming process: Student
advanced nurse practitioners' experiences of developing reflective
skills as part of an MSc programme. Journal ofAdvanced Nursing,
34(5), 639-647.
Greenwood, J. (1998). The role of reflection in single and double loop
learning. Journal ofAdvanced Nursing, 27, 1048-1053.
Fowler, J„ og Chevannes, M. (1998). Evaluating the efficaey of reflec-
tive practice within the context of clinical supervision. Journal of
Advanced Nursing, 27, 379-382.
Jasper, M. A. (1999). Nurses' perceptions of the value of written
reflection. Nurse Education Today, 19, 452-463.
Johns, Ch. (1995). The value of reflective practice for nursing. Journal
ofClinical Nursing 4, 23-30.
Johns, Ch. (1998). Opening the doors of perception: iC. Johns og D.
Freshwater (ritstjórar) Transforming Nursing Through Reflective
Pracitce. London: Blackwell Science.
Johns, Ch. (2002). Rýni. Timarit hjúkrunarfrœðinga, 78(2), 77-84.
Jones, P. R. (1995). Hindsight bias in reflective practice: An empirical
investigation. Journal ofAdvanced Nursing, 21, 783-788.
Mezirow, J. (1981). A critieal theory of adult learning and education.
Adult Education, 321, 3-24.
Paget, T. (2001). Reflective practice and clinieal outcomes:
Practioners' view on how reflective practice has influenced their
clinical practice. Journal ofClinical Nursing, 10(2), 204-214.
Tímarit hjúkrunarfræðinga 3. tbl. 80. árg. 2004