Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.2004, Side 15

„Hjúkrunarfræðingar eru meðvituð stétt með sterka faglega stöðu og
ríka faglega ábyrgð"
Það sem mig langar hins vegar að ræða eru
breyttar áherslur í heiibrigðisþjónustu og breytt
viðhorf í samfélaginu til heilsu og heilbrigðis.
Hér á ég við aukna áherslu á forvarnir og vit-j
undarvakningu almennings um ómetanlegt gildi
heilbrigðra lífshátta.
Hvaða þættir eru það sem valdið hafa mestu um
bætt heilbrigði þjóða? Þegar allt kemur til alls þá
hafa stærstu áhrifaþættirnir í lífi þjóða verið bætt
kjör almennings, mannsæmandi húsnæði og fæði,
hreint vatn og almennt umbætur og aukin þekking
er lýtur að almennu hreinlæti og hollustuháttum.
Eg lít svo á að jafna megi ýmsum menningar-
tengdum sjúkdómum nútímans, sem margir hverjir
tengjast ofgnótt, við ýmsa þá sjúkdóma fortíðarinn-
ar sem aftur á móti stöfuðu af skorti. Það er trú
mín að unnt sé að bæta verulega heilbrigði þjóð-
arinnar með því að efla forvarnir og bæta vitund
almennings um mikilvægi heilbrigðra lífshátta.
Hvar stöndum við, hvað viljum við og hvert
stefnum við í heilbrigðismálum þjóðarinnar? Við
vitum hvar við stöndum og við vitum hvað við
viljum. Ég tel hins vegar að við þurfum að staldra
við þegar við ræðum um hvert við stefnum.
Stöðugar framfarir í heilbrigðisvísindum gera
okkur kleift að meðhöndla og lækna æ fleiri sjúk-
dóma sem áður var Iítið hægt að gera við. Ný lyf
og ný tækni færa okkur hvert kraftaverkið á fætur
öðru en leiða jafnframt til aukins kostnaðar í
mörgum tilvikum. Vaxandi eftirspurn eftir heil-
brigðisþjónustu, m.a. með hækkandi meðalaldri
þjóðarinnar, veldur einnig auknum útgjöldum.
FRÁ FÉLAGINU
Hjúkrunarþing 2004
Þetta er vandi sem við stöndum frammi fyrir og verðum að
takast á við af útsjónarsemi og hugmyndaauðgi.
Mikið er rætt um ólík rekstrarform í heilbrigðisþjónustu.
Tekist er á um kostnaðarhiutdeild sjúklinga og hvað sé rétt-
mætt og skynsamlegt í þeim efnum. Nýjar fjármögnunarleiðir
koma einnig til tals. Mér finnst hins vegar ekki nógu mikið
fjallað um það hvernig við getum dregið úr þörf og þar með
’eftirspurn eftir heilbrigðisþjónustu. Meðferð hjartasjúkdóma
hefur tekið stórstígum framförum á liðnum árum. Það er vel.
En getum við ef til vill fækkað þeim sem þurfa á meðferð að
halda? Getum við dregið úr líkum á því að þeir sem fengið hafa
meðferð þurfi hana fljótlega aftur?
Við getum spurt svipaðra spurninga vegna margra annarra
sjúkdóma sem að einhverju leyti er hægt að fyrirbyggja með
breyttum lifnaðarháttum.
Það má einnig spyrja hvort heilbrigðisþjónustan, sem við veit-
um, dragi í einhverjum tilvikum úr getu og vilja einstaklinga
til að hjálpa sér sjálfir? Mér koma til hugar geðheilbrigðismál
og nálgun okkar á vandamálum þeirra sem stríða við geðrænan
vanda en sá hópur fer vaxandi. I þeim efnum hafa hjúkr-
unarfræðingar að mínu mati verið framsýnir og sýnt lofsvert
frumkvæði. Þar á ég við fjölskyldumiðaða þjónustu sem bygg-
ist á meðferð einstaklings og fjölskyldu í sínu umhverfi. Slík
þjónusta getur bæði flýtt fyrir útskrift af stofnunum og einnig
dregið úr líkum á þörf fyrir stofnanavistun. Vera má að skyn-
samlegt sé að efla heimahjúkrun á fleiri sviðum, tengja hana
heilbrigðisstofnunum og leggja aukna áherslu á forvarnir eða
fyrirbyggjandi starf samhliða meðferð.
Við verjum gríðarlega miklum fjármunum í heilbrigðisþjón-
ustu. Okkur ber skylda til að nýta þá eins vel og mögulegt er
í þágu notendanna. Það leiðir hugann að því hvort innra starf
heilbrigðiskerfisins sé eins og best verður á kosið. Er samþætt-
ing veittrar þjónustu fullnægjandi eða getum við gert betur?
Er hægt að bæta samstarf og auka upplýsingaflæði til þess að
forðast tvíverknað, nýta betur fjármuni og síðast en ekki síst
bæta þjónustu við sjúklinga?
Hjúkrunarfræðingar eru meðvituð stétt með sterka faglega
stöðu og ríka faglega ábyrgð. Þetta er vel menntaður hópur
sem gjörþekkir uppbyggingu heilbrigðiskerfisins, styrkleika
þess og veikleika. Ég hvet hjúkrunarfræðinga til að taka virkan
þátt í umræðum um heilbrigðiskerfið og stefnumótun á sviði
heilbrigðismála. Allir sem leggja til málanna af þekkingu og
lábyrgð geta unnið ómælt gagn.
Að lokum óska ég þess að hjúkrunarþing 2004 verði gagnlegt
og ánægjulegt.
Tímarit hjúkrunarfræöinga 5. tbl. 80. árg. 2004