Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2006, Síða 11
! „Líklega hef ég viljað vera „karrierkona"
hef aðhyllst kvenréttindi frá því ég var lítil
en er sennilega ekki femínisti þar sem ég
er ekki sátt við að nota kynjakvóta þegar
verið er að velja fólk til starfa hvort sem
það er í atvinnulífi eða stjórnmálum." Hún
bætir við að hana hafi langað „að verða
eitthvað", stúdentsprófið hefði ekki veitt
nein sérstök réttindi, fyrst og fremst verið
lykill að háskólanámi. Það var ekki algengt
að stúlkur tækju háskólapróf á þessum
árum, hættu oftast námi þegar þær giftu
sig eins og flestar gerðu. „Margar fóru
í húsmæðraskóla til að búa sig undir
það hlutverk, innrituðu sig í BA-nám
sem gárungarnir kölluðu BH-nám, þ.e.
biðsalur hjónabandsins. Mér fannst mjög
sorglegt þegar hjúkrunarnemar sögðust
hafa hætt við að taka stúdentspróf ef
þær ætluðu í hjúkrun vegna þess að það
væru ekki kröfur um það, en því miður
var algengt að fjárhagur spilaði inn í. En af
hverju ekki að gera hvort tveggja, mennta
sig, fá gott starf og eignast fjölskyldu,
eins og karlarnir? Það var hins vegar
afar erfitt á þessum árum, þjóðfélagið
miðaðist ekki við það, mæðurnar áttu að
vera heima og gæta bús og barna.
Bergljót lengst til hægri ásamt herbergisfélögunum
Soffíu Jensdóttur og Sesseliu Gunnarsdóttur,
Sesselía er fyrir miðju
Ég man eftir mörgum átakanlegum sögum
og bíómyndum þar sem hæfileikaríkar
konur urðu að velja, fórna annaðhvort
starfsframa eða fjölskyldulífi. Á þeim árum
þótti mörgum þær komnar í höfn ef þær
giftust og hættu þá námi. En sú staða gat
alltaf komið upp að þær þyrftu að standa
á eigin fótum. Nú er þetta náttúrlega
gerbreytt og þær vilja treysta á sjálfar sig,
hvernig sem hjúskaparstaðan er. Ég vildi
gera hvort tveggja, bæði eignast fjölskyldu
og mennta mig til einhvers starfs. En á
Heilsuverndarstöð Reykjavíkur
þessum árum þurfti að Ijúka námi strax,
það var sjaldgæft að fara í nám á miðjum
aldri, að ekki sé talað um á gamals aldri.
Miðað við þessa stöðu var ég hrædd um
að færi ég í mjög langt nám myndi ég
senniiega ekki Ijúka því ef ég eignaðist
fjölskyldu sem mig langaði líka til. Allar
líkur þóttu mér á því að ég lyki þriggja ára
námi í hjúkrun," segir hún brosandi.
Það hefur ekki verið neinn í fjölskyldunni
sem þrýsti á þig að fara þessa leið?
„Nei, ég hafði lítið kynnst hjúkrun þegar
skólinn hófst nema í gegnum tvær
hjúkrunarkonur sem leigðu hjá okkur
heima. Svo skemmtilega vildi reyndar til
að önnur þeirra fór seinna að vinna hjá
mér á Heilsuverndarstöðinni. Ég varð
góð vinkona þeirra og fékk stundum að
fara með þeim í heimsókn á vinnustaði
þeirra, önnur vann á Hvítabandinu og
hin á Landspítalanum. Mér fannst þetta
að mörgu leyti spennandi vinnustaðir
og hjúkrun bauð upp á margvíslega
möguleika." Hún bætir við að hún hafi
alltaf haft áhuga á fólki, vinna með því
og fyrir það, glíma við og reyna að leysa
alls konar mál og vandamál og stuðla að
vellíðan fólks.
„En ég hafði aldrei unnið á spítala eins og
flestar skólasystur mínar. Við vorum 16
talsins sem byrjuðum saman í náminu.
Þær hafa sennilega allar vitað hvað þær
voru að gera, nema ég! Mér fannst
þær svo duglegar og klárar en ég hálf-
lítilmótleg. Þau forréttindi sem ég hafði
notið hvað varðar skólagöngu nýtti ég mér
út í ystu æsar, þar sem ég las .dönsku,
en flestar bækurnar voru á dönsku í
forskólanum. Latínunámið kom líka að
notum þar sem líkams- og sjúkdómsheitin
voru flest á latínu. Ég tók því náminu létt,
með þeim afleiðingum að ég fékk aðra
einkunn, sem var auðvitað bara gott á
mig. Þorbjörg skólastjóri kallaði mig þá
fyrir og sagði að nemandi, sem fengi
fyrstu einkunn á stúdentsprófi, þyrfti ekki
að fá aðra einkunn í forskólanum. Ekki
byrjaði þetta vel!
Ég var stundum spurð hvað ég væri að
gera þarna, ég væri að ónýta stúdents-
prófið, af hverju ég færi ekki í háskólann,
ég ætti frekar að fara í læknisfræði. Ég
svaraði því til að menntaskólanámið stæði
alltaf fyrir sínu hvernig sem framtíðin
yrði, ég ætlaði að læra hjúkrun, ekki
læknisfræði".
Námsval var á þeim tfma takmarkaðra
en nú en ef hún hefði fetað í fótspor
flestra í fjölskyldunni hefði lögfræði orðið
fyrir valinu. Báðir afar hennar, faðir,
bræður og börn þeirra og báðir synir
hennar eru lögfræðingar. Hún segist hafa
unnið á lögfræðiskrifstofu föður síns í
sumarvinnu. „Þvílíkum leiðindum hafði
ég aldrei á ævinni kynnst. Þarna voru
aðeins þrír karlar og ég átti að vélrita
á þunga og gamaldags ritvél, oft lítt
læsilegan og leiðinlegan, handskrifaðan
texta. Þetta var ekki freistandi. Lögfræðin
tók auk þess sex ár. Niðurstaðan varð
nám í hjúkrun, allt mjög praktískt, ekki
köllun." Hún segist hafa velt því fyrir
Tímarit hjúkrunarfræðinga - 4. tbl. 82. árg. 2006
9