Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2008, Síða 22

aftast í röðina og engar skýringar gefnar.
Á milli Nablús og Jerúsalem eru 4-5
eftirlitsstöðvar. Einu sinni var ég í rútu og
þá var sagt við gamla konu sem var í
rútunni: „Þú mátt ekki fara í gegn.“ Henni
var ekki hleypt í gegn þrátt fyrir að hún
hefði tii þess leyfi.
Ég veit ekki hvað lá að baki þessari
ákvörðun en svona er þetta. Þegar ég
fór til Betlehem voru leigubílarnir alltaf
stöðvaðir. Annaðhvort var ég tekinn út
úr bílnum og spurður hvað ég væri að
gera í bíl fullum af Palestínumönnum, eða
einn af þeim var tekinn út og yfirheyrður.
Stundum vorum við látin keyra í burtu
án þessa manns. Það er stöðugt verið
að ógna fólki. Stundum er engin gæsla,
stundum dettur þeim í hug að leita á
öllum. Stundum er eftirlitsstöðin bara
lokuð og maður verður að finna aðra leið
sem getur verið talsvert lengri. Svo getur
maður lent í hreyfanlegri eftirlitsstöð sem
getur verið sett upp hvar sem er.
Málið er að það er hægt að komast
krókaleiðir út úr Nablús án þess að fara
í gegnum eftirlitsstöð. Það tekur bara
talsvert lengri tíma. Þessar eftirlitsstöðvar
eru bara til þess að kvelja fólk. Þeir sem
fara til Tel Aviv og sprengja sig upp
komast alltaf aðrar leiðir og ísraelsmenn
vita þetta þannig að eftirlitsstöðvarnir eru
ekki til þess að stöðva hryðjuverkamenn."
En allar þessar eftirlitsstöðvar eru inni á
palestínsku svæði og samt eru ísraelsmenn
svona áberandi? „Já, en það er einnig
vegna þess að inni í Palestínu er fullt
af landnemabyggðum sem er troðið inn
nálægt palestínskum bæjum. Stundum
ráðast íbúarnir á Palestínumenn. Einu
sinni komu ísraelskir krakkar skjótandi
Sjúkrabíllinn sem Gunnar fór með til vinnu á
hverjum degi.
Aðskilnaðarmúrinn millí Ramallah og Jerúsalem, við Kalandía-eftirlitsstöðina.
úr vélbyssum til þess eins að hundurinn
þeirra gæti drukkið úr palestínskum
brunni. Yfirgangurinn er rosalegur. Alls
staðar uppi á hæðunum kringum Nablús
eru landnemabyggðir. En Palestínumaður
má ekki byggja hús nema með leyfi frá
ísraelskum yfirvöldum. Lokað getur verið
fyrir rafmagn og vatn hvenær sem er.
Við þessar aðstæður eru Palestínumenn
að reyna að byggja upp sitt samfélag.
Útgöngubönn hafa torveldað allt
menningarlíf en nú eru þeir að bjóða
erlendum listamönnum til sín. Ég var til
dæmis á frábærum fiðlutónleikum. Þeir
eru komnir með mjög góðan háskóla
með stórum byggingum og mjög góða
og nútímalega aðstöðu."
Þú lentir svo í að sjúkrabíll, sem þú
varst /, var stöðvaður. „Sjúkrabílar eru
oft stöðvaðir. Við fórum með sjúkrabíl
í vinnu á hverjum degi, það er um 25
mínútna akstur milli Nablús og Sabastyia.
Venjulega er varðstöðin milli Nablús og
Sabastyia ómönnuð en einn daginn var
þar löng röð. Við vorum búin að fá
tilkynningu um neyðartilvik þannig að við
fórum á forgangsakrein, með Ijósum en
mjög rólega, annars hefðum við strax
verið skotnir. Þá vorum við stöðvaðir
og hermenn rifu upp hurðina. Læknirinn
okkar sagði að það væri neyðartilvik
og að við þyrftum að komast í gegn.
Hermaðurinn varð þá mjög reiður og
benti á mig og spurði hvað ég væri að
gera þar. Við sögðumst þurfa að komast
í gegn. Allt í einu fauk í hann og hann
öskraði að hann gæti skotið okkur hér
og nú. „Ég gæti bara sagt að þið væruð
frá Hamas og þá hef ég alveg rétt á því
að skjóta ykkur." Sem betur fer var þarna
annar hermaður sem tókst að róa hann
og við fengum svo að fara í gegn."
Annað atvik var á vikulegum mótmælum
gegn aðskilnaðarmúrnum í Bi’lin. Gunnar
ætlaði að fara með læknateyminu sem
mætir alltaf vegna þess að vitað er að
mótmælunum er yfirleitt svarað með
táragasi og gúmmíkúlum þó að þau
fari friðsamlega fram. En læknateyminu
seinkaði aðeins og Gunnar ákvað að slást í
för með mótmælendum. Hann hélt sig samt
aðeins til hliðar. „Um leið og við komum að
túninu þar sem mótmælin fóru fram var
byrjað að skjóta táragasi. Skotið var bæði
fyrir framan okkur og aftan þannig að við
áttum enga undankomuleið. Sem betur
fer kom smávindhviða þannig að ég gat
komist í burtu en þetta var óskemmtileg
lífsreynsla." Að sögn Gunnars er stundum
skotið með vopni sem sendir frá sér 40
táragaskúlur. „Ég hef heyrt að ísraelsher
sé að prófa ný vopn og nýjar aðferðir við
óeirðastjórn á friðsamlegum mótmælum
en veit ekki hvort það er satt."
Nú er Gunnar kominn heim, skólinn að
byrja aftur og lífið að færast í eðlilegt horf.
„Ég ætla samt að ijúka við bókina sem ég
er að skrifa. Ég stefni á að gefa hana út á
prenti en get eins vel hugsað mér að dreifa
hana frítt á netinu. Ég er með svo margar
sögur af Palestínudvölinni sem mig langar
að koma á framfæri hér heima.“
20
Tímarit hjúkrunarfræðinga - 4. tbl. 84. árg. 2008