Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.02.1976, Side 7

Garðar Valdimarsson, lögfræðingur, lögg. endursk.:
Um uppruna og þróun ákvæða
íslenzkra tekjuskattslaga um
söluágóða fasteigna
Garðar Valdimarsson er stúdent jrá
Verzlunarskóla Islands 1966. Hann lauk
embœttisprófi í lögfrœði frá Háskóla ís-
lands árið 1972 og hlaut löggildingu sem
endurskoðandi á árinu 1975. Garðar var
fulltrúi hjá Ragnari Ólafssyni, hrl., lögg.
endurskoðanda frá október 1972 til júní
1974. Hann stundaði framháldsnám og
rannsóknir i skattarétti við Kaupmanna-
hafnarháskóla frá september 1974 til
ágústloka 1976 og hlaut m.a. styrk frá
Nordisk skattevidenskabeligt Forsknings-
rdd til samningar ritgerðar um tekjuhug-
tak ísl. tekjuskattslaga og þróun þess frá
1921—1971. Garðar var skipaður skatt-
rannsóknarstjóri frá 1. október 1976.
1. INNGANGUR
Markmið þessarar greinar er að gefa
yfirlit yfir þróun ákvæða íslenzkra tekju-
skattslaga um söluágóða fasteigna frá því
er fyrstu almennu lögin um tekjuskatt
og eignarskatt voru sett árið 1921 til
núgildandi tekjuskattslaga nr. 68 frá 15.
júní 1971. Ennfremur að lýsa nokkuð
norrænum fyrirmyndum þessara reglna
og þá aðallega dönskum. Hliðsjón verð-
ur höfð af þróun dönsku reglnanna og
reynt að bera nokkuð saman úrlausnir
dómstóla og stjórnvalda á íslandi og í
Danmörku um þetta efni.
Á því hálfrar aldar tímabili, sem hér
er um að ræða, hafa verið gerðar veru-
legar breytingar á reglunum um sölu-
ágóða fasteigna. Yfirlit yfir þróunina og
skýring ýmissa grundvallarsjónarmiða,
sem að baki regiunum liggja, ætti að geta
stuðlað að betri skilningi á því, hvaða
reglur gildi um þetta réttaratriði í nú-
gildandi rétti. Einnig ætti það að geta
verið til þess fallið, að vekja menn til
umhugsunar um, hvert sé fordæmis- og
skýringargildi þeirra úrskurða og dóma,
sem upp hafa verið kveðnir í gildistíð
eldri laga.
Greinin fjallar ekki um sölu fasteigna,
sem fyrndar hafa verið í atvinnurekstri,
eða um þau sérstöku vandamál, sem
tengd eru sölu og uppgjöri fyrninga
slíkra eigna, sbr. t.d. 5. mgr. E. liðs 7.
greinar og 15. grein núgildandi tskl. nr.
68/1971.
Greininni er fyrst og fremst ætlað að
vera lögfræðilegt yfirlit yfir reglurnar, en
hún fjallar hins vegar ekki um það,
hvernig uppgjöri ágóðans er háttað, eft-
ir að öll réttaratriði liggja fyrir.
2. REGLURNAR SAMKVÆMT
LÖGUM NR. 74/1921 UM
TEKJUSKATT OG EIGNAR-
SKATT OG FYRIRMYNDIR
ÞEIRRA í NORSKUM OG
DÖNSKUM SKATTALÖGUM
2.1. Inngangur
í fyrstu íslenzku skattalögunum nr. 23/
1877 er ágóði af sölu eigna ekki talinn til
skattskyldra tekna. í I. kafla reglugerð-
arinnar nr. 57/1878, sem sett var sam-
kvæmt lögunum segir: „Hins vegar eru
það einungis eiginlegar tekjur, er skatt
skal af greiða, en eigi það, sem maður
fær í aðra hönd í kaupum og sölum án
þess að það auki fjármuni manns, svo