Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.02.1976, Blaðsíða 9

2.2. Grundvallarreglurnar í lögum nr.
74/1921 um tekjuskatt og eignar-
skatt.
Fyrstu íslenzku ákvæðin um ágóða af
sölu eigna eru síðan lögfest í e. lið 8.
gr. og a. lið 10. gr. laga nr. 74/1921.
8. grein e. liður (síðar 7. gr. E) hljóðar
svo: Skattskyldar tekjur teljast . . .
,,Ágóði við sölu á fasteign eða lausa-
fé, enda þótt salan falli ekki undir at-
vinnurekstur skattgreiðanda, ef ætla má,
að hann hafi keypt eignina eða öðlast
hana á annan hátt í því skyni að selja
hana aftur með ágóða, eða hún hefir ver-
ið í eigu hans skemur en 3 ár. Þó má
draga frá þessum ágóða skaða, sem orðið
kynni að hafa á samskonar sölu á árinu.“
10. grein a., sem er óbreytt í gildandi
tekjuskattslögum, sbr. 10. grein A í lögum
nr. 68/1971, hljóðar svo: Til tekna telst
ekki . . .
„Sá eignaauki, sem stafar af því, að
fjármunir skattgreiðanda hækka í verði
— hins vegar kemur heldur ekki til frá-
dráttar tekjum þótt slíkir fjármunir
lækki í verði —, ekþi heldur tekjur, sem
stafa af sölu á eignum skattgreiðanda
(að meðtöldum verðbréfum), nema slík
sala falli undir atvinnurekstur hlutaðeig-
andi skattgreiðanda, t.d. fasteignaverzlun,
eða hún falli undir ákvæðin í 8. gr. e;
þegar svo stendur á, telst verzlunarhagn-
aðurinn af sölunni til tekna, og eins má
draga frá honum þann skaða, sem orð-
ið kynni að hafa á samskonar sölu á
árinu.“
I upphafsákvæði 8. greinar var svo
almenna ákvæðið urn skattskyldar tekj-
ur, sem nú finnst óbreytt í upphafsá-
kvæði 7. greinar núgildandi tskl. nr. 68/
1971:
„Skattskyldar tekjur teljast, með þeim
undantekningum og takmörkunum, er
síðar greinir, allskonar arður, laun eða
gróði, er gjaldanda hlotnast af eign eða
atvinnu eða einstökum verknaði eða at-
vikum, ef þetta verður metið til pen-
ingaverðs, svo sem:“
Síðan eru rakin hin ýmsu tekjudæmi
og er e. liður um söluágóða fasteigna
eitt ])eirra.
Svo sem sjá má er e. liður 8. gr. snið-
inn eftir frumvarpi stjórnarinnar frá
1913 og í athugasemdum við greinina
eru endurtekin söinu rök og í athuga-
semdum við 1913-frumvarpið, sbr. hér
að framan. Þá er tekið fram, að svipuð
ákvæði gildi í Svíþjóð og NoregiA
Svíar hættu við spekulationregluna ár-
ið 1910 og eftir það fór skattlagning
söluhagnaðar fasteigna, sem ekki voru
seldar í atvinnuskyni, eftir því, hve lengi
fasteignin hafði verið í eigu seljanda. Á-
kvæðið í 8. gr. e. sækir hins vegar
greinilega fvrirmynd sína í norsku land-
skatteloven 43. gr. 2. málsgr., eins og það
ákvæði hljóðaði eftir breytinguna 3. maí
1918.
A. liður 10. gr. er hins vegar næstum
því orðrétt þýðing á dönsku ákvæðunum
um söluágóða í a. lið 5. gr. statsskatte-
loven nr. 144 8. júní 1912.
Ákvæði íslenzkra tekjuskattslaga um
skattskyldar tekjur eru framsett á sama
hátt og gert er í dönsku tekjuskattslögun-
um. í 8. gr. laganna frá 1921 er þannig
*Alþingistíðindi 1921 A, bls. 74.
7