Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.02.1976, Page 22

íslenzkir dómstólar hafa verið mjög
tregir til þess að dæma söluhagnað fast-
eigna skattskyldan á grundvelli atvinnu-
rekstrarreglunnar og enginn hæstaréttar-
dómur er til um það, að skattskylda hafi
verið dæmd á grundvelli þeirrar reglu. Á
þetta atriði reyndi í
islenzkum liæstaréttardómi í 35.
bindi bls. 337.
Á árinu 1955 hof J, sem var leigu-
bifreiðarstjóri að atvinnu, byggingu
húss nr. 1 ásamt öðrum manni. J, sem
áður hafði búið i leiguhúsnæði, flutti
á árinu 1957 í aðra af þeim tveimur
íbúðum, seni hann átti i þessu llúsi, en
llina seldi hann. 17. desember 1958
seldi J síðan með söluhagnaði íbúð-
ina, sem liann liafði búið í (íbúð a).
Á sama ári hóf hann byggingu húss
nr. 2, sem í voru 3 íbúðir. Árið 1959
flutti hann í eina þessara íbúða (íbúð
b), cn hinar tvær seldi liann með
hagnaði. Á sama ári lióf J byggingu
húss nr. 3, sem var íbúðar- og verzl-
unarhúsnæði. Árið 1960 liafði hann
selt liúsnæði undir 5 sölubúðir í húsi
þessu.
Svo sem áður greinir var J leigu-
bifreiðarsljóri, er hann hóf byggingu
húss nr. 1, en sneri sér að alvöru að
byggingarframkvœmdum haustið 1958,
en hætti jafnframt leiguakstri. Skatt-
yfirvöld skattlögðu söluhagnaðinn af
sölu íbúðarinnar a í liúsi nr. 1 og sner-
ist mál þetta eingöngu um skattlagn-
ingu söluhagnaðar þeirrar íbúðar. J
krafðist niðurfellingar skattsins á þeirri
forsendu, að hann hefði byggt og selt
hús nr. 1 og byggt liús nr. 2 til þess
að eignast íbúð fyrir sig. Skiþti í því
sambandi engu máli, þótt hann hefði
frá hausti 1958 aðallega haft atvinnu
af húsbyggingum og sölu liúsa, enda
llafði hann greitt fullan tekjuskatt af
þeim hagnaði, sem hann hefði haft af
því. íbúð b, sem hann keyþti, hefði
að fasteignamati verið stærri en íbúð
a, sem hann seldi. Væri hagnaður af
sölu íbúðar a því skattfrjáls, sbr. 2.
mgr. e. liðs 7. gr. tskl. nr. 46/1954.
Umboðsmaður ríkissjóðs hélt því
hins vegar fram, að hagnaðurinn væri
skattskyldur, vegna þess að salan félli
undir atvinnurekstur J og einnig að
hann hefði keypt ibúðina í því skyni að
selja liana aftur með hagnaði, en í
þeim tilfellum á undanþáguákvæðið
ekki við.
Héraðsdómur dœmdi söluhagnað-
inn skattskyldan á þeim forsendum að
J liefði reist hús nr. 1 í því skyni að
selja það aftur með hagnaði og að at-
vinnurekstur hans við byggingu og
sölu húsa hafi byrjað með byggingu
húss nr. 1.
/ forsendum dóms hæstaréttar segir
hins vegar, að skattyfirvöld liafi ekki
fært sönnur á það, að áfrýjandi (])
hafi byggt umrædda íbúð (a), sem
hann bjó í, í atvinnurekstri sínum eða
til þess að selja hann aftur með hagn-
aði. Og þar sem hann hefði byggt sér
aðra íbúð til eigin afnota innan 2ja
ára frá söludegi, og fasteignamat
þeirrar íbúðar (b) hefði verið hærra
en hinnar seldu, þá vœri ekki lieim-
ilt, skv. 2. mgr. e. liðs 7. greinar tskl.,
20