Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.02.1976, Page 26

ur sú, að leiguhúsnæði fer minnkandi og
að sama skapi færist það í vöxt, að menn
eiga sjálfir það húsnæði, sem þeir búa í.
í þessu sambandi má nefna það, að árið
1962 bjuggu 75% framteljenda í eigin
húsnæði, miðað við kvænta karla á aldr-
inum 25—66 ára, samanber Hagtíðindi
1964. Þetta hlutfall mun vera enn hærra
í dag. í Danmörku hafa húsnæðismál
fólks að meginstefnu til verið leyst með
byggingu leiguhúsnæðis. Eftir að lögin
um eigendaibúðir (ejerleiligheder) voru
samþykkt i Danmörku árið 1966, hefur
þróunin þó snúist í þá átt, að æ fleiri
eiga sjálfir það húsnæði, sem þeir búa í.
Það liggja ekki fyrir fullkomlega sam-
anburðarhæfar danskar tölur um þessa
þróun, en þess má þó geta, að á árinu
1970 bjuggu eigendurnir sjálfir í um 51%
af íbúðum, en 49% íbúðanna voru leigð-
ar út.*
Eg mun hér á eftir rekja nokkra dóma
og úrskurði um framkvæmd undanþágu-
reglunnar til þess að lýsa nokkuð þeim
vandamálum og lagasjónarmiðum, sem
upp komu við beitingu hennar. Lýsingin
nær að sjálfsögðu aðeins til undanþágu-
reglunnar eins og hún var í tekjuskatts-
lögum fyrir 1971, en eins og áður er
rakið gildir hún nú eingöngu um íbúð-
arhúsnæði. Hins vegar geta ýmis af þeim
sjónarmiðum og vandamálum, sem þar
er lýst, samkvæmt eðli sínu að ýmsu leyti
átt við enn í dag. Má þar til dæmis nefna,
að undanþágan kom ekki til greina þegar
telja mátti að um atvinnurekstur væri að
*Statistisk Aarbog 1975, Danmarks
statistik, bls. 64.
ræða, sbr. t.d. 2. mgr. E. liðs 7. gr. tskl.
nr. 90/1965. Þetta er ekki sérstaklega tek-
ið fram í 4. mgr. E. liðs 7. gr. laga nr.
68/1971, en leiðir hins vegar af 9. mgr.
sama liðs, þar sem segir, að „falli sala
eigna undir atvinnurekstur skattþegns,
telst ágóði af sölu þeirra ávallt að fullu
til skattskyldra tekna á söluári.11
6.2. Úrskurðir og dórnar varðandi
undanþáguna
Undanþágan gilti sem sagt ekki, ef um
var að ræða sölu í gróðaskyni eða í at-
vinnurekstri.
/ úrsk. rskn. frá 6./11./1956 var um
að rœða skattþegninn A, sem var húsa-
smiður. Hann hóf byggingu húss nr.
1 á árinu 1954 og hélt áfram bygg-
ingu þess, þar til hann seldi það í
smíðum 16. júní 1955. Sama ár hóf
hann byggingu húss nr. 2. Vinnutekj-
ur húsasmiðsins við annað en nefndar
byggingar voru mjög lágar á þessum
árum. Ríkisskattanefnd úrskurðaði, að
A hefði byggt umrædd hús í atvinnu-
skyni og var söluágóðinn af sölu llúss
nr. 1 því skattskyldur og naut hann
þannig ekki undanþáguákvœðis 2.
mgr. e. liðs 7. greinar.
Það, að gróðaskyn gat komið í veg
fyrir beitingu undanþágunnar, var, eins
og áður greinir, dæmi um, að gróðaskyn
gat skipt máli um sölu innan 5 ára. Um
þetta má nefna
úrskurð rskn. nr. 428 frá 1964. A
lauk byggingu íbúðar nr. 1 á árinu
24