Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.02.1976, Side 28

sína, en alls ekki í sérstöku hagnaðar-
skyni.
Hæstiréttur segir, að skýrslu K um
þetta ejni llefði ekki verið hnekkt, og
þar sem ekki yrði talið, að hér hefði
verið um atvinnurekstur að rœða, væri
umrœddur söluhagnaður af sölu íbúð-
anna ekki skattskyldur, sbr. 2. mgr. E.
liðs 7. gr. tskl.
Skattyfirvöld byggja hér á hinum hlut-
lægu kennimörkum, sem upp eru talin í
15. gr. reglug. nr. 245/1963, þ.e. að skatt-
þegn sé spekrilant, þegar hann er kunnur
að eignakaupum í ágóðaskyni. Vilji þau
í því sambandi leggja til grundvallar fer-
il hans fyrir og eftir viðkomandi kaup og
sölur. Hæstiréttur byggir hins vegar á
því, að bein sönnun fyrir gróðaskynsá-
setningi skattþegns hvíli á skattyfirvöld-
um, og á meðan hún liggi ekki fyrir,
verði að leggja skýrslu skattþegns til
grundvallar. Það skiptir einnig máli, að
K bjó í öllum þeim íbúðum, sem um er
að ræða.
Frá því að undanþágan var lögfest
1954, beittu skattyfirvöld henni á þann
veg, að með orðinu fasteign væri í 2.
mgr. E. liðs 7. greinar tskl. eingöngu átt
við íbúðarhúsnæði. Þessari framkvæmd
skattyfirvalda var kollvarpað með
hœstaréttardómi í 40. bindi 1969,
bls. 145. Þar var um að rœða trésmið-
inn T, sem reisti ásamt öðrum manni,
K, þriggja hœða iðnaðarhús, en í því
var ætlunin að þeir rœkju saman tré-
smíðaverkstœði. Þeir hófu bygginguna
árið 1961, en á árinu 1964 lézt félagi
T, og ákvað T þá í samráði við ekkju
K, að selja húsið, sem enn var í smíð-
um. í júlí 1965 var 1. hœð hússins
seld með ágóða og í apríl 1966 festi
T kaup á íbúð í fjölbýlishúsi, sem
liann lók í notkun 1. október sama ár.
Skattyfirvöld skattlögðu söluhagnað-
inn af sölu 1. liæðarinnar, en sala ann-
arrar og þriðju hæðar fór fram á árinu
1966 og koma þær sölur ekki inn í
málið. Skattyfirvöld héldu því fram,
að söluandvirðinu af sölu fyrstu liœð-
ar iðnaðarhússins hefði verið varið til
að byggja upp aðra og þriðju hœð í
sama liúsi, en ekki til íbúðarkaupanna,
sem fjártnögnuð liefðu verið með lán-
um meðal annars. Undanþáguákvœði
2. mgr. E. liðs ætti einungis við um
íbúðir en ekki sölu á iðnaðarhúsnœði
og kaup á íbúðarhúsnœði. Undanþág-
an vœri einnig miðuð við, að seld væri
heil fasteign en ekki liluti fasteignar.
Loks héldu skattyfirvöld því fram, að
undanþáguheimildin væri undantekn-
ing frá þeirri aðalreglu, að söluhagnað-
ur af fasteign, sem verið hafði skem-
ur eti 5 ár í eigu skattþegns, væri
skattskyldur og yrði því að skýra hana
þröngt.
Því var haldið fram af T, að ekki
væri lieimilt að þrengja hugtakið fast-
eign og skýra það á þann veg, að það
œtti aðeins við um íbúðarhúsnœði.
Ekki væri það lieldur skilyrði skv. lög-
unum, að andvirði hins selda yrði að
ganga beint til kaupa á viðkomandi
fasteign; það skipti ekki máli, hvort
peningarnir vœru geymdir og ávaxt-
aðtr með því að leggja þá í banka-
26