Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.02.1976, Page 31

indkomstskat) skvldi einnig ná til ágóða
af sölu fasteigna, án tillits til eignarhalds-
tíma. Lögin ná einungis til þess ágóða,
sem er skattfrjáls samkvæmt a. lið 5. gr.
í statsskatteloven. Annar ágóði, þ.e.a.s.
atvinnurekstrar- og gróðaskynságóði, fell-
ur eins og áður undir statsskatteloven og
er skattlagður með almennum tekju-
skatti. Þessi sérstaki tekjuskattur er hlut-
fallslegur (skattprósentan er í raun 65%,
en kaupverðið er þó við uppgjör hækkað
eftir sérstökum reglum) og ágóðinn við
sö!u eins- og tveggjafjölskylduhúsa og
eigendaíbúða er, eins og áður greinir,
skattfrjáls með vissum skilyrðum, sbr. í
4.1., bls.
í öðru lagi má nefna lausnar- og af-
hendingarskattinn (frigörelses- og af-
staaelsesafgift). Með lögum nr. 315 frá
18. júní 1969 var allt landið flokkað í
bæjarsvæði, sumarbústaðasvæði og land-
búnaðarsvæði.
Á landbúnaðarsvæðum má ekki, án sér-
staks leyfis, skipta landi í lóðir undir
hús eða byggja, nema sameina eigi lóð-
ina viðkomandi landbúnaðareign eða ný-
bygging sé nauðsynleg sem liður í bú-
rekstri fasteignarinnar.
Ennfremur er það markmið laganna,
að tryggja það, eftir því sem þróunin
krefur, að nægilega stór svæði séu tekin
af landbúnaðarsvæðum og lögð undir
bæjar- og sumarbústaðarsvæði til bygg-
ingar.
Þegar fasteign breytist þannig úr land-
búnaðarsvæði og verður bæjar- eða sum-
arbústaðasvæði og er byggð eða skipt í
lóðir, hækkar hún í verði. Markmið ofan-
greindra laga er að tryggja það með ör-
uggari hætti en gert er með almennu og
sérstöku lögum um tekjuskatt, að slik
verðhækkun sé sköttuð.
Þegar landbúnaðareign verður að bæj-
ar- eða sumarbústaðasvæði, skal greiða
lausnarskatt, sem er reiknaður á grund-
velli lausnarverðmætis. Lausnarverðmæti
er mismunurinn á annars vegar verðmæti
jarðarinnar sem landbúnaðarjarðar og
hins vegar þess verðmætis, sem fasteign-
in fær sem bæjar- eða sumarbústaðaland.
Lausnarskatturinn er reiknaður af lausn-
arverðmætinu og nemur 40—60%.
Það er einkennandi fyrir skatt þennan,
að hann skal greiða, áður en nokkur
hagnaður hefur komið fram og án þess að
sala hafi farið fram. Það er jró möguleiki
á verulegum greiðslufresti skattgjaldsins.
Ekki er heldur tekið neitt tillit til þess,
hvort eigandi eignarinnar hefur nokkur
áhrif haft á þessa breytingu, eða hún er
eingöngu háð ákvörðun opinberra stjórn-
valda. Þarna er dæmi um sköttun á ó-
seldri verðhækkun fasteignar (ikke reali-
seret avance).#
Bæði sérstaki tekjuskatturinn og lausn-
arskatturinn Jrverbrjóta grundvallarregl-
una í dönsku tekjuskattslögunum frá
1922.
*Ole Björn og fleiri: Lœrebog om ind-
komstskat. Juristforbundets forlag 1975.
bls. 140 og áfram.
29