Ráðunautafundur - 15.02.1986, Qupperneq 72

-62-
Samband guls litar og afuröasemi hefur veriö kannaö i allmörgum
tilvikum. Þar kom fram aö þegar lömb voru flokkuö eftir því hvort þau
sjálf voru alhvít eöa gul reyndust alhvítu Xömbin léttari (Stefán
Aðalsteinsson, 1963 og 1975a, Stefán Aöalsteinsson og Jón Viðar
Jónmundsson, 1978b). Ástæðuna fyrir þeim mun má rekja til þess að
alhvitu lömbin hafa veriö minna valin meö hliösjón af þunga meðan
alhvitu fé var aö fjölga. Meö þvi að bera saman þunga lamba undan annars
vegar alhvitum og hins vegar gulum hrútum kemur enginn munur fram milli
litarflokka (Stefán Aöalsteinsson, 1966 og 1975a).
1 tveimur tilvikum kom fram aö alhvitar ær voru meö lægri
fallþungaeinkunn en gular ær (Stefán Aðalsteinsson, 1975a og 1975c. Sjá
einnig Stefán Aöalsteinsson, 1976) . Mátti skýra þann mun með þvi að
alhvitu ærnar heföu verið minna valdar með hliösjón af afurðasemi meöan
veriö var að fjölga alhvítu fé. 1 sömu rannsóknum kom fram, aö dætur
alhvitra hrúta voru jafngóöar dætrum gulra hrúta aö afuröasemi.
Ályktunin af þessum niöurstöðum er þvi sú aö þungi lamba og afurðasemi
áa sé óháö gulum lit.
Kynbætur á litaafbrigðum.
Úrval aö alhvitum lit.
Þegar fyrstu rannsóknirnar á erföum gula litarins hófust á Hólum
áriö 1961 var jafnframt hafist handa um aö fjölga alhvítu fé með úrvali.
Hafist var handa um úrval að alhvitum lit á Reykhólum 1963 og á
Hvanneyri og Skriöuklaustri 1964.
Úttekt sem var gerö á úrvali aö hvita litnum sýndi aö úrvals-
yfirburöir 163 ásettra lambhrúta á timabilinu 1965-'71 voru 0,93
frávikseiningar og 1657 gimbra 0,46 frávikseiningar. Þessi úrvals-
styrkur átti að leiða til 0,33 stiga erfðaframfara i gæruflokk á ári á
mælikvarðanum 0-10. Erfðaframförin í reynd mældist hins vegar meiri eöa
0,77 stig á ári (Stefán Aðalsteinsson og jón Viöar Jónmundsson, 1978a).
Á sama tima var verulega jákvætt úrval aö auknum þunga lamba á fæti og
einnig jákvætt úrval aö frjósemi, fallþungaeinkunn og kynbótaeinkunn
móöur (Stefán Aðalsteinsson og Jón Viöar Jónmundsson, 1978b).
Breytingar á gæruflokk lamba á 4 ríkisbúum á tímabilinu 1965-1985
sjást á 1. mynd.
Feldfjárlitir.
Ræktun á dropóttu fé.
Árið 1961 var hafist handa um aö rækta upp dropóttan fjárstofn á
HÓlum i Hjaltadal.
Úttekt var gerö á þeirri ræktun áriö 1978. Kom þá fram, aé arfgengi
á útbreiðslu hvitra flekkja i tvílitu fé var 0,8 og arfgengi á dökkum
doppum i þeli á hvítu svæóunum var 0,55, en erfðasamhengi milli þessara
eiginleika 0 (Stefán Aðalsteinsson, 1978). Mynd af dropóttum loðfeldi
birtist á forsiðu Freys, 11. tbl. 1982 og i grein í Frey siðar á sama