Ráðunautafundur - 15.02.1986, Qupperneq 81

-69-
RÁÐUNAUTAFUNDUR 1986
EÐLISKOSTIR OG EÐLISGALLAR ISLENSKRAR ULLAR
Guðjón Kristinsson
textiltæknifræðingur
I. Inngangur.
1 þessu erindi er ætlun mín að fjalla um þá eðliskosti og galla
íslensku ullarinnar, sem hafa áhrif á vinnslu hennar sem spunaefnis og
áhrif á endanlega vöru.
Islenska ullin er, eins og allir vita, sérstök að því leyti að í
reyfinu eru tvær gerðir ullarhára, þ.e. tog og þel.
Sagan segir að flestir nálifandi fjárstofnar séu komnir af
villisauðum, sem lifðu í Litlu-Asíu og að þessir villisauðir hafi haft
tvennskonar ull, fín þelhár i innanverðu reyfinu og gróf toghár í því
utanverðu.
Þessi staöreynd bendir óneitanlega til þess að litlar eða
óverulegar kynbætur með ullarræktun hafi átt sér stað hér á landi.
Ekki er ólíklegt að islensk ull hafi breyst talsvert frá
landnámsöld því i upphafi gekk féð sjálfala og það viðkvæma drapst en
það sterkara og grófgerðara lifði af. Það er því hugsanlegt að hlutfall
milli togs og þels hafi breyst á þann veg að i dag sé meira um tog en
áður var.
Sú einangrun sem nú er á milli landshluta vegna sauðfjárveikivarna
gerir það eflaust að verkum að ullin breytist misjafnlega eftir
veöurfari i hinum ýmsu landshlutum.
1 þessu úrtaki á ullarmati sést að ullin er mjög misjöfn eftir
landshlutum.
II. Eðliskostir islenskrar ullar.
Sem eðliskosti islenskrar ullar verður fyrst að telja hversu mjúkt
og hrokkið þelið er. Þelhárin eru óreglulega liðuð, þau falla því ekki
vel hvort að öðru i þræði og verður þelþráðurinn þvi fyrirferðarmeiri en
þráður úr jafnmörgum sléttum hárum. Þetta gerir það að verkum aö
þelþráðurinn heldur i sér meira lofti og einangrar þar af leiðandi
betur. Þelið er þvi mjög heppilegt i finar prjónavörur.
Togið i islensku ullinni hefur góðan gljáa og er einnig mjög