Ráðunautafundur


Ráðunautafundur - 15.02.2001, Page 310

Ráðunautafundur - 15.02.2001, Page 310
300 í lilbúnum áburði, auk mælinga á magni efnisins bæði í lifur og nýrum. Síðan hefur birst greinargott yfírlit Ólafs Reykdal (1998) um kadmín í íslenskum búfjárafurðum og þá sem við- fangsefni innan matvælarannsókna. Einnig er fjallað um kadrnín í greinum Ólafs Reykdal o.fl. (2000) og Ólafs Reykdal og Amgríms Thorlacius (2000) um ólífræn snefílefni í landbúnaðar- afurðum. Áður hafði þó stuttlega verið fjallað urn kadrnín í grein um þungmálma í lifur og nýrum sláturlamba (Ólafur Reykdal og Arngrímur Thorlacius 1995). Að öðru leyti hefur lítið verið fjallað um áhrif kadmíns hér á landi fyrr en í viðamikilli skýrslu umhverfísráðuneytisins: „Mælingar á mengun og mengandi efnum á og við Island“, sem út kom í mars á nýliðnu ári, 1999. Sú skýrsla átti sér þó nokkra undanfara og má þar nefna hið samnorræna umhverfisvöktunarverkefni: „Atmospheric heavy metal deposition in Northern Europe 1990“ (Riihling o.fl. 1992) þar sem könnuð var uppsöfnun þungmálma, þ.á.m. kadmíns í tveimur tilteknum mosategundum. Erlendis hafa slíkar efnamælingar á mosum verið notaðar til að meta loftborna mengun. Þessi rannsókn var síðan endurtekin 1995-1996 (Ríihiing og Steinnes 1998) og var athyglisverðasta niðurstaðan að hæstu kadmín- gildin virðast fylgja gosbeltinu þar sem jarðvegseyðing er mest áberandi. Niðurstöðurnar snerta því landbúnaðinn, þótt mosinn sjálfur sé ekki hluti af fóðuröfluninni. Ennfremur ber að nefna skýrslu varðandi mengunarmælingar í sjó (Magnús Jóhannesson o.fl. 1995) og rannsóknir á þungmálmum í kræklingi (Jón Ólafsson 1986). Megin niðurstöður mælinganna í sjó, sem náðu til fimm fisktegunda. kræklings og sets. eru að kadmín mældist verulega hærra hér við land í samanburði við önnur hafsvæði Norður-Atlantshafsins. Hæstu gildi kadmíns í kræklingi reyndust nálægt svokölluðum viðmiðunarmörkum um óæskilegt magn með tilliti til neyslu og voru gagnstætt því, sem annars staðar er þekkt, úr sýnum fjarri þéttbýli. Á strandsvæðum annars staðar er algengast að kadrnín sé hæst annað hvort í nánd við þéttbýlisstaði eða þar sem það og önnur spilliefni kunna að hafa borist í sjó fram af manna völdum. Varðandi fisktegundirnar reyndist sjálft fisklioldið laust við kadmín, þótt þess gætti eitthvað í líffærum (lifur) þeirra. KADMÍN í JARÐVEGI HÉR Á LANDI Fram til þessa hafa engar upplýsingar legið fyrir varðandi kadmín innihald í jarðvegi hér á landi og gildir það jafnt um útjörð sem ræktað land. Tilgangurinn með þeirri rannsókn sem hér er stuttlega gerð grein fyrir var að afla frumupplýsinga varðandi magn kadmíns í ís- lenskum túnjarðavegi til samanburðar við þær rannsóknir sem aðrar þjóðir hafa gert á ræktuðu landi sínu". Kostnaðarins vegna hefur orðið að takmarka þessa rannsókn við mjög fá sýni. Því var reynt að velja sýnin með tilliti til þess að niðurstöður úr hverju og einu gætu átt við nokkuð stórt svæði. Ennfremur var ætlunin að kanna hugsanlega uppsöfnun kadmíns af völdum fosfóráburðar og í því skyni voru sérstök sýni tekin úr langtíma-fosfórtilraununum á Sámsstöðum, bæði jarðvegssýni og heysýni, auk nokkurra jarðvegssýna úr gamalli áburðartil- raun á Hvanneyri (nr 299-70). Alls hafa 33 jarðvegssýni úr túnum verið rannsökuð af svæðinu úr Eyjafirði, vestur um land og austur í Mýrdal. Hins vegar vantar enn að taka sýni og rannsóknir á svæðinu austan Mýrdals, norður um Austfirði og í Þingeyjarsýslur, auk Vesttjarða og Snæfellsness, til að fá grófa heildarmynd af landinu öllu. Úr áburðartilraunum hafa verið rannsökuð 26 jarðvegs- sýni. Fyrstu jarðvegssýnum var safnað síðla hausts 1999 og síðan framhaldið er liðið var á sumarið 2000. Öll sýni voru tekin á sama hátt með kjarnabor í 0-10 cm dýpt eftir að lausa kuskið í grassverðinum hafði verið hreinsað burtu. Þessi rótardýpt var valin með það í huga 11 Verkefniö hefur notið ijárhagslegs stuönings frá Áformi-átaksverkefni og Framleiðnisjóði landbúnaðarins.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172
Page 173
Page 174
Page 175
Page 176
Page 177
Page 178
Page 179
Page 180
Page 181
Page 182
Page 183
Page 184
Page 185
Page 186
Page 187
Page 188
Page 189
Page 190
Page 191
Page 192
Page 193
Page 194
Page 195
Page 196
Page 197
Page 198
Page 199
Page 200
Page 201
Page 202
Page 203
Page 204
Page 205
Page 206
Page 207
Page 208
Page 209
Page 210
Page 211
Page 212
Page 213
Page 214
Page 215
Page 216
Page 217
Page 218
Page 219
Page 220
Page 221
Page 222
Page 223
Page 224
Page 225
Page 226
Page 227
Page 228
Page 229
Page 230
Page 231
Page 232
Page 233
Page 234
Page 235
Page 236
Page 237
Page 238
Page 239
Page 240
Page 241
Page 242
Page 243
Page 244
Page 245
Page 246
Page 247
Page 248
Page 249
Page 250
Page 251
Page 252
Page 253
Page 254
Page 255
Page 256
Page 257
Page 258
Page 259
Page 260
Page 261
Page 262
Page 263
Page 264
Page 265
Page 266
Page 267
Page 268
Page 269
Page 270
Page 271
Page 272
Page 273
Page 274
Page 275
Page 276
Page 277
Page 278
Page 279
Page 280
Page 281
Page 282
Page 283
Page 284
Page 285
Page 286
Page 287
Page 288
Page 289
Page 290
Page 291
Page 292
Page 293
Page 294
Page 295
Page 296
Page 297
Page 298
Page 299
Page 300
Page 301
Page 302
Page 303
Page 304
Page 305
Page 306
Page 307
Page 308
Page 309
Page 310
Page 311
Page 312
Page 313
Page 314
Page 315
Page 316
Page 317
Page 318
Page 319
Page 320
Page 321
Page 322
Page 323
Page 324
Page 325
Page 326
Page 327
Page 328
Page 329
Page 330
Page 331
Page 332
Page 333
Page 334
Page 335
Page 336
Page 337
Page 338

x

Ráðunautafundur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ráðunautafundur
https://timarit.is/publication/1260

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.