Dagblaðið Vísir - DV - 19.05.2017, Qupperneq 16

16 Helgarblað 19.–22. maí 2017fréttir
með þann stimpil að vera dæmdur
barnaníðingur. Það var afskaplega
mikil reiði í samfélaginu þegar þetta
mál kom upp.“ Þegar frændi Kristínar
var kærður var hann 26 ára gamall og
hafði verið í sambúð með konu um
nokkurra ára skeið og eignuðust þau
barn saman 2002.
Ertu hrædd um að hann sé búinn
að brjóta af sér aftur?
„Ég er mjög hrædd um það.
Hann á tvær eða þrjár dætur í dag.
Barnsmóðir hans segir að við séum
allar að ljúga og hann að geri ekki
svona.“
Ók fram hjá henni í bæjar-
vinnunni og gaf henni puttann
Kristín ólst upp í Keflavík og býr þar
núna. Þegar frændi hennar var kærður
bjó hann í Garðinum og ók vinnurútu
um Reykjanesbæ. Þetta var yfir sum­
artímann og Kristín vann þá í bæjar­
vinnunni í Keflavík. Frændi henn­
ar ók oft fram hjá henni þegar hún
var að vinna og gaf henni puttann.
Þegar dómurinn var kveðinn upp var
haldinn fundur í grunnskólanum í
Garði til að láta foreldra vita að dæmd­
ur barnaníðingur væri í hverfinu. Í
kjölfarið flutti maðurinn vestur á land.
Stuðningur fjölskyldunnar
skipti miklu máli
„Allir í fjölskyldunni stóðu með
mér, nema móðir hans og stjúpfaðir.
Það er ekkert samband þar á milli í
dag og enginn úr þeirra fjölskyldu
mætir í jólaboð og á aðra viðburði.
Þau vita að þau eru ekki velkomin,
það vill enginn fá þau.“ Kristín bæt­
ir því við að það hafi skipt gríðar­
lega miklu máli að hafa fengið svo
mikinn stuðning frá fjölskyldu sinni.
Hún eigi góða fjölskyldu og góða
vini og hún segir það hafa ekki skipt
neinu máli þótt móðurbróðir henn­
ar og kona hans hafi ekki staðið með
henni, hún saknar þeirra ekki neitt.
Henni finnst þó undarlegt að þau
hafi staðið með honum, sérstaklega
því þau vissu um fimm stúlkur sem
sögðu að hann hefði brotið gegn
þeim og var dæmdur fyrir að brjóta
gegn þremur af þeim. Allar eru
tengdar honum fjölskylduböndum.
„Af hverju ég?“
Kristín fór einu sinni á Stígamót með
foreldrum sínum en vildi ekki fara
aftur. „Mér fannst eins og ég væri
komin inn á einhverja stofnun. Í
mínum huga var ekkert að hjá mér.
Ég vildi ekki fara þangað aftur. Ég fór
til sálfræðings einu sinni í viku eða
á tveggja vikna fresti. Ég sagði sömu
söguna þar; það var ekkert að og ég
væri búin að vinna úr þessu. En það
var ekki satt, ég gerði það ekki fyrr en
árið 2013, tíu árum síðar.“
Kristín var sextán ára þegar
dómurinn var kveðinn upp og þótt
hún væri reið yfir hve léttur hann var
fannst henni samt eins og hún hefði
fengið réttlæti. „Mér fannst ég sterk
og dugleg að hafa sagt frá og kært.
Síðan, stuttu seinna, byrjaði ég að
drekka og þá tók að halla undan fæti.“
Kristín rifjar upp eitt skiptið þegar
hún varð mjög ölvuð. Hún fór að há­
gráta og sagði endalaust: „Af hverju
ég, af hverju ég?“ Þetta endurtók hún
margsinnis í mörg ár þegar hún var
drukkin.
Deyfði tilfinningarnar með
áfengi og fíkniefnum
Næstu árin voru Kristínu erfið. Hún
drakk og djammaði mikið og hélst
ekki í skóla. Þegar hún var nítján ára
byrjaði hún að reykja gras og hass og
fékk sér stundum fíkniefni í nefið. Í
kringum 2007 jókst fíkniefnaneyslan.
Hún kynntist barnsföður sínum í lok
árs 2007. Næstu ár einkenndust af
mikilli drykkju og fíkniefnaneyslu.
„Djammið varði í marga daga. Ég
tók bara inn það sem var til, stund­
um vissi ég ekki einu sinni hvað ég
var að taka inn. Ég gerði einfaldlega
hvað sem var til að deyfa eitthvað. Þó
vissi ég ekki á þeim tíma hvað það
var, mér fannst ég vera í lagi og búin
að vinna úr öllu.“
Fósturmissirinn erfiður
Kristín varð barnshafandi fyrir slysni
árið 2009. Þegar hún áttaði sig á því
var hún komin átta eða níu vikur á
leið og hafði verið að taka í nefið vik­
una áður, á Þjóðhátíð í Eyjum. „Ég
missi fóstrið stuttu eftir að ég komst
að því að ég væri ólétt. Það var ofsa­
lega erfitt. Mér fannst eins og ég
hefði eignast eitthvað sem ég ætlaði
alltaf að eiga og passa vel upp á og ég
síðan svipt því.“
Kristín og barnsfaðir hennar hafa
alltaf átt mjög brenglað samband
að hennar sögn. Þau hættu og byrj­
uðu oft saman. Rifust mikið, slógust
stundum og ekkert við samband
þeirra var heilbrigt. Kristín vaknaði
á spítala einn daginn árið 2009 eftir
að hafa tekið of mikið af fíkniefnum,
skorið sig og lent í slagsmálum við
barnsföður sinn. Árið 2010 varð hún
aftur ólétt. Undir lok meðgöngunnar
ákváðu hún og barnsfaðir hennar
að láta reyna á hamingjusömu fjöl­
skylduna. Kristín fæddi dreng í apríl
2011 og datt í það, í fyrsta skipti eftir
fæðinguna, tveimur mánuðum síðar.
„Þann tíma sem mæður eru með
börn á brjósti og njóta þess að vera
með barninu þá datt ég bara í það.
Ég tók í nefið þegar hann var fjögurra
mánaða. Mér fannst ekkert að því.“
Þegar sonur hennar var fimm
mánaða gamall slitu Kristín og
barnsfaðir hennar samvistir og flutti
hún til foreldra sinna. Þetta var í síð­
asta skiptið sem þau hættu saman.
Drekaslóð bjargaði henni
Árið 2013 fékk Kristín þá hugdettu
að senda Thelmu Ásdísardóttur á
Drekaslóð skilaboð. Kristín taldi sig
hafa lokið við sjálfsvinnslu og vildi
hjálpa öðrum. Thelma bauð Kristínu
að koma í grunnhóp á Drekaslóð og
segir Kristín að Thelma og Dreka­
slóð hafi bjargað henni því fyrst þá
fór hún fyrir alvöru að vinna í sér
sjálfri og ofbeldinu sem hún hafði
orðið fyrir.
„Þetta var í fyrsta skipti sem ég
var virkilega reið og gerði mér grein
fyrir hlutunum. Ég var búin að loka á
tilfinningarnar. Mér var nauðgað og
það er ekkert eðlilegt við það að vera
sjö ára barn nauðgað af átján ára
frænda sínum.“ Síðan Kristín fór fyrst
á Drekaslóð hefur hún ekki komið
nálægt fíkniefnum. „Ég þurfti ekki
lengur að deyfa tilfinningar mínar,
ég var að vinna í þeim.
Ég hugsaði sífellt að einhver hefði
lent í verri málum en ég og ég held
að margir þolendur hugsi á þeim
nótum. En mitt mál skiptir engum
minna máli en önnur mál. Það er
engin ein rétt tilfinning gagnvart
þessu öllu og Thelma hjálpaði mér að
átta mig á því.“ Kristínu finnst skipta
mestu máli, varðandi Drekaslóð, að
allir sem vinna þar eða hafa unnið
þar eru sjálfir þolendur. „Mér fannst
ég vera að tala við manneskju sem
vissi og skildi hvað ég var að ganga í
gegnum. Ég var ekki að tala við ein­
hvern skólabókarlærðan einstakling
heldur einhvern sem hafði sjálfur
lent sætt kynferðis ofbeldi og unnið í
sínum málum.“
Kristín þakkar Drekaslóð fyrir lífið.
Í dag eru aðeins tvær manneskjur í
hálfu starfi á Drekaslóð og í kringum
110 manns á biðlista. Kristín er í stjórn
Drekaslóðar og verður meðleiðbein­
andi fyrir grunnhóp síðar á árinu.
Opnaði sig um
ofbeldið á Facebook
Árið 2014 sagði Kristín sögu sína á
Facebook til að vekja athygli á Dreka­
slóð. Færsla hennar vakti mikla
athygli og fékk hún fjölda skilaboða
frá fólki alls staðar að í kjölfarið.
Hvernig var að stíga fram og segja
sögu þín á svona opinberum vett-
vangi?
„Það var ótrúleg tilfinning. Ég
vissi engan veginn hvernig viðbrögð­
in yrðu. Ég fékk ótrúlega mikið af
skilaboðum frá fólki sem ég þekkti
ekki neitt og þakkaði mér fyrir að
gefa því kjark að segja sjálf frá ofbeldi
sem það höfðu orðið fyrir.“ Færslu
hennar var deilt víða og stundum var
hún stoppuð úti á götu af fólki sem
kannaðist við hana og hrósaði henni
fyrir færsluna og kjarkinn að deila
henni. „Að finna svona stuðning alls
staðar að er magnað.“
Hvað kom til að þú ákvaðst að
segja frá á Facebook?
„Því mér finnst þetta ótrúlega
mikilvæg umræða. Það eru svo
margir sem hafa orðið fyrir ein­
hvers konar kynferðisofbeldi. Mér
finnst þetta eitthvað sem eigi að tala
mikið um, ég vil að fólk geti sagt frá
þessu eins og hverju öðru. Þetta á
ekki að vera skömm. Ég lifði með
skömminni fyrst. Áður spurði ég af
hverju ég, nú spyr ég frekar af hverju
ekki ég?“
Maður þarf ekki að fyrirgefa
gerandanum
„Margir segja að maður þurfi að
fyrir gefa gerandanum til að finna
frið. Mér finnst það algjört rugl. Ég
skil ekki af hverju ég ætti nokkurn
tímann að fyrirgefa manneskju sem
braut á mér, sem tók frá mér það
heilagasta og skemmdi mig sjö ára
gamla. Ég mun aldrei fyrirgefa hon­
um, aldrei. En ég lærði að lifa með
því sem hann gerði mér.“ Kristín
bætir því við að hún líti á gerandann
sem mjög veikan einstakling og segir
að menn sem brjóti á börnum hljóti
að vera afskaplega veikir. Henni
finnst að það ættu að vera úrræði
fyrir gerendur og vildi óska þess að
frændi hennar hefði líka fengið ein­
hvers konar hjálp. „Fólk verður mjög
hneykslað þegar ég tala um úrræði
fyrir gerendur. En gerendur nauðga
og misnota, fara inn í stuttan tíma, ef
einhvern, og koma út í lífið aftur. Það
þarf að stoppa þá af og hindra að þeir
brjóti gegn öðrum.“
Hetjur sem lifa af
Líf Kristínar í dag er gjörbreytt. Sonur
hennar er nýorðinn sex ára og hann
er öll tilvera hennar. Hún er meira og
minna ein með hann og mun verða
ein með hann eftir að barnsfaðir
hennar flytur til útlanda í sumar.
Þegar sonur hennar var þriggja ára
ákvað Kristín að klára stúdentsnám
og gerði það í Keili á einu ári. Í kjöl­
farið ákvað hún að fara í félagsráð­
gjöf við Háskóla Íslands og hefur
mikinn áhuga á náminu. „Mér finnst
námið frábært. Líf mitt hefur breyst
frá því að vilja djamma allar helgar
yfir í að einbeita mér að mér sjálfri
og stráknum mínum.“
Kristín segir að ef ekki væri fyrir
son hennar þá væri hún líklegast
ekki á lífi í dag. „Allt sem ég geri í dag
geri ég fyrir hann.“ Hún bætir því við
hve þakklát hún sé foreldrum sínum
fyrir stuðninginn. „Ég ætti að segja
mömmu og pabba oftar hvað ég er
ótrúlega þakklát fyrir þau. Ég hefði
aldrei komist í gegnum þetta án
þeirra. Þau gáfust aldrei upp á mér.“
Kristín segir að hennar sjálfs­
vinnu sé engan veginn lokið og hún
eigi eftir að vinna í sjálfri sér allt sitt
líf. „Ég held að þegar maður lendir í
svona ofbeldi þá sé maður endalaust
að vinna í sjálfum sér. Það er hægt að
fá hjálp, vinna úr þessu og lifa með
þessu. Fólk segir að ég sé hetja fyrir
að segja svona opinskátt frá en ég
segi að við, sem lifum af ofbeldið,
séum öll hetjur.“ n
„Þau vita að
þau eru ekki
velkomin, það vill
enginn fá þau
Kristín Helga og sonur
„Allt sem ég geri í dag, geri ég
fyrir hann.“ MynD Sigtryggur Ari