Morgunblaðið - 21.07.2018, Qupperneq 36

36 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. JÚLÍ 2018
Mín fyrstu kynni
af tengdamömmu
voru 1976 þegar
Helga var að sækja
þau Pálínu og Sigmund eftir
dansleik hjá Oddfellow. Pálína
vildi þá vita hver væri með í
bílnum og Helga svaraði því að
þetta væri draumaprinsinn að
vestan og sagði ákveðin að hann
kæmi með henni heim. Þegar
heim var komið var tengda-
mamma svo fljót að vísa mér á
herbergið hans Helga og sagði
að þarna væri autt rúm fyrir
mig.
Við urðum strax góðir vinir
og í þau 42 ár sem hún var
tengdamóðir mín fylgdist ég
með henni í hinum ýmsu fé-
lagsstörfum. Þar komu hennar
styrkleikar og persónuleiki sér
vel en Pálína var afar sterk
kona, öflug og klók. Gat svo ver-
ið ákveðin og jafnvel ýtin þegar
þess þurfti sem kom sér vel
hvort sem er í kjarabaráttu
hjúkrunarfræðinga eða sem ein
af stofnendum golfklúbbs í Mos-
fellssveit. Áhugamál okkar lágu
saman í golfi og svo fylgdist
tengdamamma grannt með
knattspyrnuferli mínum. Eftir
leiki var dekrað við mig með
mat og nuddi. Það voru stund-
um fjörugar stundir í eldhúsinu,
Pálínu fannst ég of áhugasamur
og afskiptinn af matseld hennar
og gekk að hennar mati of langt
í að smakka.
Það var gott að leita til Pál-
ínu með ýmislegt er varðaði fé-
lagsmál og sterkar minningar
sem koma við fráfall hennar frá
Arnartanga, Álftamýri, Álfta-
nesi og nú síðast Eyri á Ísafirði.
Ég er þakklátur fyrir góð kynni
Pálína
Sigurjónsdóttir
✝ Pálína Þ. Sig-urjónsdóttir
fæddist 17. júní
1931. Hún lést 4.
júlí 2018. Útför
hennar fór fram 16.
júlí 2018.
og dýrmætar
stundir með fjöl-
skyldu hennar og
ekki síst hvað Pál-
ína var börnum
mínum góð amma.
Hver minning dýrmæt
perla að liðnum
lífsins degi,
hin ljúfu og góðu
kynni af alhug
þakka hér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem
gleymist eigi,
og gæfa var það öllum, er fengu að
kynnast þér.
(Ingibjörg Sigurðardóttir)
Jóhann Króknes Torfason.
Pálína Sigurjónsdóttir, heið-
ursfélagi í Félagi íslenskra
hjúkrunarfræðinga, er látin.
Pálína útskrifaðist frá Hjúkr-
unarskóla Íslands árið 1953.
Hún lauk framhaldsnámi í
heilsuvernd við Danmarks sy-
geplejerske höjskole í Árósum
1969, námi í kennslu-og uppeld-
isfræði við Kennaraháskóla Ís-
lands 1976 og námskeiði í
stjórnun á vegum Hjúkrunar-
félags Íslands 1979. Lengst af
starfaði Pálína innan heilsu-
gæslunnar og var hjúkrunarfor-
stjóri heilsugæslustöðvarinnar í
Asparfelli 1978-1997. Hún var
áhugasöm um menntun hjúkr-
unarfræðinga og framgang
hjúkrunar einkum heilsugæslu-
hjúkrunar og sótti sér viðbót-
armenntun og reynslu til Dan-
merkur, Noregs, Svíþjóðar,
Kanada og Englands.
Pálína hafði mikinn áhuga á
félagsstörfum og var alla tíð
mjög virk í félagsstörfum fyrir
hjúkrunarfræðinga. Hún hafði
m.a. forystu í uppbyggingu
trúnaðarmannakerfis Hjúkrun-
arfélags Íslands og var formað-
ur trúnaðarráðs þess 1977-1980.
Pálína starfaði í hinum ýmsu
nefndum félagsins, sat í stjórn
og var varaformaður Hjúkrun-
arfélags Íslands frá 1983 og for-
maður í forföllum formanns árin
1986-1988. Pálína var einnig
mjög virk í norrænu samstarfi
hjúkrunarfræðinga (SSN) og
var fulltrúi hjúkrunarfélagsins í
ýmsum nefndum á vegum þeirra
samtaka. Pálína kynnti sér m.a.
uppbyggingu danska hjúkrunar-
félagsins. Þar var félagið byggt
upp af svæðisdeildum og var því
fyrirkomulagi komið á hér á
landi.
Pálína var formaður fagdeild-
ar heilsugæsluhjúkrunarfræð-
inga og síðar formaður öldunga-
deildar 1999-2007. Sem
formaður öldungadeildar félags-
ins sýndi Pálína sögu-og minjum
um hjúkrun sérstakan áhuga og
sat m.a. í nefnd Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga um varð-
veislu og sýningu hjúkrunarm-
inja 2000-2003. Í framhaldinu
setti félagið á fót minjanefnd og
var Pálína skipuð formaður
hennar. Í hennar formannstíð
var öldungadeildin virkur þátt-
takandi í starfi minjanefndar
þar sem Pálína hafði mikinn
áhuga á að koma á fót
hjúkrunarminjasafni hér á landi
í líkingu við hjúkrunarminjasafn
danska hjúkrunarfélagsins í
Kolding á Jótlandi. Í þeim til-
gangi fór hún ásamt Guðrúnu
Guðnadóttur til Danmerkur
sumarið 2000 til að kynna sér
safnið og koma á fót sambandi
milli danskra og íslenskra
hjúkrunarfræðinga sem komnir
voru á eftirlaun. Í kjölfarið
stofnuðu þessir hópar með sér
formlegt samband sem stuðla
skyldi að auknum kynnum og
samstarfi þessara hjúkrunar-
fræðinga.
Minjanefnd undir for-
mennsku Pálínu vann að því í
um áratug að koma hjúkrun-
arminjum í eigu félagsins til
varanlegrar varðveislu og sýn-
ingar. Því starfi lauk með sam-
komulagi milli Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga og Lækn-
ingaminjasafns Íslands um
varðveislu og sýningu á hjúkr-
unarminjum í byrjun árs 2011.
Hjúkrunarfræðingar þökkuðu
Pálínu fyrir langt og farsælt
starf að félagsmálum hjúkrunar-
fræðinga með því að gera hana
að heiðursfélaga í Félagi ís-
lenskra hjúkrunarfræðinga vor-
ið 2005.
Blessuð sé minning Pálínu
Sigurjónsdóttur hjúkrunarfræð-
ings.
Guðbjörg Pálsdóttir,
formaður Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga.
„Sæl og blessuð ég heiti Pál-
ína Sigurjónsdóttir,“ Þannig
byrjaði samtal okkar Pálínu
vorið 1982 en erindið var að vita
hvort ég ætlaði að gefa kost á
mér sem formaður fyrir Hjúkr-
unarfélag Íslands á aðalfundin-
um í maí. Jú, ég ætlaði það og
við ræddum lengi um þau mál
er heitast brunnu þá stundina.
Um haustið tók við tíu ára sam-
starf okkar að málefnum hjúkr-
unarfræðinga, ég sem formaður
og Pálína sem varaformaður.
Hún var ólíkt betur sjóuð í fé-
lagsmálunum en ég, hafði sér-
menntað sig í heilsugæsluhjúkr-
un í Danmörku og starfað lengi
sem hjúkrunarforstjóri á
Heilsugæslustöðinni í Efra-
Breiðholti. Pálína var fríð kona,
kát og skemmtileg og einstak-
lega úrræðagóð.
Samstarfið gekk vel, bæði
það sem sneri að innanlands-
málum og eins þeim norrænu og
alþjóðlegu. Margar ógleyman-
legar stundir áttum við á fund-
um hjá SSN, Samvinnu nor-
rænna hjúkrunarfræðinga, þar
voru stórveldi hvert frá sínu
landi. Saman fórum við tíu
manna hópur til Seoul í Kóreu á
alþjóðlegt þing hjúkrunarfræð-
inga. Fargjaldið fyrir mig sem
formann greiddi þingið, annað
sáum við ferðalangarnir um.
Þingfulltrúar máttu taka með
sér einn þátttakanda og makar
okkar Pálínu komu með. Þar
kynntist ég enn betur hennar
góða manni, Sigmundi, en þeir
Smári náðu vel saman. Ferðin
var í alla staði einstök, við fór-
um fyrst til Japans og dvöldum
þar áður en á þingið var haldið.
Eftir á var haldið til Taílands í
tíu daga frí. Við höfðum mikið
rætt það að reyna að komast
einnig til Kína, en á þessum
tíma lokaðist landið vegna
hörmunganna á Torgi hins him-
neska friðar.
Að sameina hjúkrunarfræð-
inga í eitt fag og stéttarfélag
var mál sem brann á okkur en
sitt sýndist hverjum á þeim
tíma. Eitthvað sem fólk skilur í
raun ekki í dag. Allt þokaðist
þetta þó áfram. Húsnæðið okk-
ar að Þingholtsstræti 30 var á
þessum tíma algjörlega sprung-
ið utan af starfseminni. Þá ger-
ist það einn daginn að María
Pétursdóttir, fv. formaður,
hringir í mig og segist vera með
hugmynd að húsnæði. María var
á þeim tíma skólastjóri Nýja
hjúkrunarskólans er var til húsa
að Suðurlandsbraut 18. Jú, það
var verið að byggja skrifstofu-
húsnæði nokkrum húslengdum
frá. Skemmst frá því að segja að
Hjúkrunarfélagið keypti þar
fokhelda hæð, standsetti hana
síðan utan um starfsemina og er
þar enn.
Árið 1987 þurfti formaðurinn
að bregða sér lengi frá. Pálína
tók við sem formaður og leysti
það vel af hendi eins og annað.
Það kom því í hennar hlut að
vígja nýja húsnæðið sem var
opnað með pompi og prakt. Þar
var gerð Sigríðarstofa en Vigdís
Finnbogadóttir, fv. forseti, gaf
félaginu mikið af hlutum frá
móður sinni er tengdust hennar
starfi. Sigríður Eiríksdóttir var
formaður félagsins í 36 ár.
Eftir að við létum báðar af
störfum fyrir félagið skildi leiðir
en ávallt varð fagnaðarfundur
er við hittumst. Sigmundur lést
fyrir nokkrum árum og syrgði
Pálína hann mjög. Við ræddum
mikið gamla daga þegar ég kom
til hennar eftir lát hans og eins
er ég hitti hana á Heilbrigð-
isstofnun Vestfjarða á Ísafirði í
fyrrasumar en þangað flutti
Pálína þar sem Helga dóttir
hennar bjó þar.
Mæt og merk kona er gengin,
hjúkrunarfræðingur er hefur
skilað sínu dagsverki með sóma
og sæmd. Ég þakka Pálínu sam-
starfið og ógleymanlegar stund-
ir um leið og ég sendi börnum
og þeirra fjölskyldum samúðar-
kveðjur. Guð blessi minningu
Pálínu Sigurjónsdóttur.
Sigþrúður
Ingimundardóttir.
Pálína Sigurjónsdóttir hjúkr-
unarfræðingur er fallin frá.
Skarð er fyrir skildi. Hún var
stórbrotin atorkukona í orðsins
fyllstu merkingu. Leiðir okkar
lágu saman innan heilbrigðis-
geirans.
Árin 1983-1986 vann ég undir
styrkri stjórn hennar að aðstoð
við ungviði og foreldra. Frá
1990-2002 við heimahjúkrun á
Heilsugæslunni í Efra-Breið-
holti, aðstoð í heimahúsum en
einnig á heilsugæslunni sjálfri.
Skjólstæðingar okkar voru á
aldrinum tveggja til hundrað
ára.
Ekkert verkefni var svo lít-
ilfjörlegt að því væri ekki sam-
viskusamlega sinnt. Hún stóð
keik í stafni, sinnti hverfinu sínu
af alúð, skjólstæðingurinn var
ávallt í fyrirrúmi.
Það var hennar verkahringur
með sínu frábæra starfsfólki
sem hún kallaði svo. Hún treysti
okkur öllum að standa vaktina –
aldrei spurning um það.
Sérhvert vafamál var rætt á
faglegum forsendum. Heill og
hagsmunir skjólstæðingsins
voru alltaf í fyrirrúmi og málin
leyst á þeirri forsendu. Önnur
sjónarmið komu aldrei til
greina.
Ég á Pálínu mikið að þakka.
Hún var svo sannarlega glæsi-
leg fyrirmynd og það átti jafnt
við um hjúkrunarfræðinginn og
einstaklinginn. Hún treysti mér
alltaf fullkomlega og ég tel það
hafa göfgað mig og gert mig að
betri manneskju.
Þegar árin færðust yfir var
það af sömu reisn og ævinlega.
Hún tók því sem að höndum bar
af einurð og æðruleysi. Pálína
og Sigmundur voru samhent og
samstiga. Fráfall hans var
henni sár missir, en hún hélt
ótrauð áfram lífsgöngu sinni,
glæsileg, hnarreist og keik.
Pálína var vönduð kona, alls
ekki allra, en stóð ævinlega fyr-
ir sínu og gott betur. Það vita
þeir sem þekktu hana best og
gleggst.
Ég votta aðstandendum Pál-
ínu samúð og hluttekningu okk-
ar Haraldar. Við mátum hana
mikils.
María Aldís Kristinsdóttir
hjúkrunarfræðingur.
✝ Ástþór Krist-berg Ósk-
arsson fæddist í
Reykjavík 12. apríl
1945. Hann lést á
krabbameinsdeild
Landspítalans 1.
júlí 2018.
Hann var yngri
sonur hjónanna
Óskars E.M. Guð-
jónssonar, f. 15.
júní 1897, d. 4.
október 1972, og Guðrúnar
J.Ó. Jónsdóttir, f. 21. júní
1902, d. 2. júní 1955. Bróðir
Ástþórs var Kolbeinn Guðjón
Óskarsson, f. 28. október 1930,
d. 12. september 2006.
eiga þau þrjú börn og eitt
barnabarn. Óskar Á. Ástþórs-
son, f. 18. mars 1970, hans
maki er Grétar Einarsson.
Guðrún Ástþórsdóttir, f. 27.
febrúar 1973, hennar maki er
Ingólfur Kristjánsson og eiga
þau þrjú börn.
Ástþór starfaði sem sjómað-
ur frá 1959-1973. Eftir að
hann hætti sjómennsku starf-
aði hann sem sendibílstjóri.
Síðustu tvo áratugina starfaði
hann sem innkaupafulltrúi hjá
Ríkiskaupum. Jafnframt var
hann mikill áhugamaður um
íþróttir og helgaði hann Knatt-
sprnufélaginu Fram krafta
sína til margra ára. Hann
starfaði lengi sem liðsstjóri hjá
meistaraflokki liðsins ásamt
stjórnarsetu og öðrum störfum
innan félagsins.
Útför Ástþórs fór fram í
kyrrþey í Háteigskirkju 10.
júlí 2018.
Eiginkona Ást-
þórs er Sigrún
Pétursdóttir, f. 19.
september 1944,
en þau gengu í
hjónaband 28. des-
ember 1979. Þau
hófu búskap í
Vestmannaeyjum
árið 1970 og
bjuggu þar fram
að eldgosinu á
Heimaey 1973.
Fluttust þau þá til Reykjavíkur
og bjuggu þar allan sinn bú-
skap. Börn þeirra eru Agnes
Karen Ástþórsdóttir, f. 1. nóv-
ember 1964, hennar maki er
Benedikt J. Guðlaugsson og
Þegar ég sest niður til að
skrifa minningarorð um pabba
minn er það þakklæti sem er
mér efst í huga. Þakklæti fyrir
að hafa fengið akkúrat hann
sem pabba minn og þakklæti
fyrir það að hafa fengið að
njóta síðustu 9 daganna hans
saman. Það er ómetanlegt fyrir
mig að hafa á þessum 9 dögum
getað að litlu leyti gefið honum
brot af því sem hann gaf mér.
Pabbi átti sinn fjársjóð í okk-
ur afkomendunum, hann vildi
alltaf vita hvað við vorum að
gera, hvernig við hefðum það
og hvað væri framundan hjá
okkur. Hann var virkur þátt-
takandi í lífi okkar og eftir að
hann veiktist eftir síðustu jól
fór síminn minn að hringja
sjaldnar og á endanum hætti
hann að hringja þar sem sjúk-
dómurinn yfirtók allan mátt.
Þegar við systkinin vorum
lítil voru pabbi og mamma
mjög dugleg að ferðast með
okkur um landið og er það mér
minnisstætt þegar við vorum
úti að leika frekar seint á föstu-
dagskvöldi um hásumar að það
er kallað til okkar og við viss
um að nú væri kominn hátta-
tími. Þar höfðum við rangt fyr-
ir okkur því það var verið að
skella sér í útilegu, skyndi-
ákvörðun hjá þeim var að
bruna til Þingvalla og njóta
samveru og náttúru.
Pabbi vissi fátt skemmti-
legra en að keyra um og voru
ófáir bryggjurúntar teknir því
þar sameinaðist tvennt af því
sem pabba þótti ákaflega
skemmtilegt, rifja upp gamla
tíma síðan hann var á sjó og að
keyra. Hann var alltaf tilbúinn
til að skutlast með mann og
seinna þegar ég var komin með
mína eigin fjölskyldu þá sá
hann um að skutla barnabörn-
unum á fótboltaæfingar eða
kappleiki. Oft var gert grín að
því þegar pabbi spurði mömmu
hvort hana vantaði ekki eitt-
hvað í Bónus og hún svaraði því
játandi, settust þau pabbi inn í
bíl og haldið var af stað.
Mamma hélt að það væri bara
rúntur í hverfisverslunina í
Grafarvoginum en pabbi hélt
nú ekki, í Bónus í Borgarnesi
var haldið og gerð vikuinnkaup-
in. Það er mér minnisstætt
þegar við fórum norður til Ak-
ureyrar í dagsferð, þá sagði
pabbi að ólíkt flestu fólki þá
fyndi hann fyrir hvíld við akst-
ur, svo dagsferð úr höfuðborg-
inni norður var endurnærandi
fyrir hann.
Til Kanarí fóru mamma og
pabbi einu sinni til tvisvar á ári
frá árinu 1995 og árið 2008 fór-
um við með þeim, þar vorum
við stórfjölskyldan saman yfir
jól og áramót, þar sáum við
hvað þau nutu þess að vera í
sólinni. Þar höfðu þau eignast
góða vini, innfædda sem og
aðra Íslendinga í sömu erinda-
gjörðum og þau, að safna í góð-
an D-vítamínskammt. Við fór-
um níu sinnum með þeim til
Kanarí eftir þetta og eigum við
fullt af góðum minningum það-
an og verður skrítið að fara
þangað án pabba.
Pabbi var hraustasta eintak
af manni sem ég veit um. Hann
var aldrei veikur og man ég
ekki eftir að hann hafi nokkurn
tímann tekið inn lyf né farið til
læknis. Því var það erfitt fyrir
hann, manninn sem kunni ekki
að vera veikur, að leggjast í
þessi miklu veikindi sem felldu
hann á um 5 mánuðum. Eitt
sinn sagði hann við mömmu að
þegar hann yrði veikur þá yrði
hann virkilega veikur og þannig
endaði það, hann varð virkilega
veikur.
Farðu vel með þig, elsku
pabbi minn, við pössum
mömmu fyrir þig.
Guðrún Ástþórsdóttir.
Mig langar að minnast í
nokkrum orðum Ástþórs
frænda míns og uppeldisbróður
sem lést 1. júlí síðastliðinn.
Það má segja að við höfum
alist upp saman frá barnæsku,
hann var einu og hálfu ári eldri
en ég. Þegar hann var 10 ára
missti hann móður sína. Þá
kom hann í Kópavoginn í fóstur
til móðursystur sinnar og
manns hennar sem þá bjuggu í
sambýli með foreldrum mínum,
en faðir minn og Ástþór voru
systkinabörn.
Það var þröngt búið á heimili
okkar í Kópavoginum þá en
frelsið hjá okkur krökkunum og
samhjálp nágranna á þessum
frumbýlisárum í Kópavogi eru
eftirminnileg.
Við fórum saman í gegnum
æsku- og unglingsárin með öll-
um þeim ævintýrum sem þau
buðu upp á í samræmi við tíð-
arandann á þessum árum. Við
vorum sendir í sveit austur á
Fljótsdalshérað í nokkur sum-
ur, fórum síðan snemma að
vinna eitthvað.
Ástþór var kominn á sjó
fermingarárið sitt 1959 á skóla-
skipið Rifsnes sem þá um vorið
var gert út sem skólaskip á
handfæraveiðum. Um haustið
fékk hann svo pláss á sama
skipi sem fór á síldveiðar í
mánuð.
Ég man hvað mér þótti þetta
merkilegt og var stoltur af hon-
um. Ég var þá síðasta sumarið
mitt í sveit og við skrifuðumst
á, hann að segja mér frá æv-
intýrunum á sjónum en ég var
að reyna að tína til eitthvað
merkilegt úr fásinninu í sveit-
inni.
Ástþór stundaði síðan sjó
áfram og nokkrum árum seinna
plataði hann mig með á togara
eitt sumar og fram á haust. Það
var mikið ævintýri, þetta var á
seinni árum síðutogaranna og
mikil lífsreynsla fyrir 16 ára
strák. Ég man hvað mér fannst
þá gott að eiga hann að en
hann var þá þegar orðinn
reyndur sjómaður og hjálpaði
mér og kenndi vinnubrögðin-
.Við vorum seinna saman líka
eina vertíð á línu og netabát.
Árin liðu, Ástþór giftist
stofnaði heimili og fór að búa í
Vestmannaeyjum og samband
okkar varð minna um tíma eins
og gengur. En alltaf þegar við
heyrðumst eða hittumst fann
ég hvað tengingin frá uppvaxt-
arárunum var sterk á milli okk-
ar og velvilji hans til mín og
míns fólks greinilegur, sem
sýndi sig meðal annars í því
hvað hann og Sigrún voru dug-
leg að heimsækja aldraða for-
eldra mína síðustu ár þeirra.
Við hjónin erum þakklát fyr-
ir hvað við áttum góðar stundir
með Ástþóri og Sigrúnu á Kan-
aríeyjum í september 2016 en
þar voru þau oft og undu sér
vel. Þar fann ég vel að þau
vildu allt fyrir okkur hjónin
gera. Þar héldu þau upp á af-
mæli með okkur á skemmti-
legum stað sem þau þekktu.
Ástþór leigði líka bíl og tók
okkur með í skemmtilega dags-
ferð upp í fjöllin.
Kæra Sigrún
Innilegustu samúðarkveðjur
frá okkur Sissu, til þín, Óskars,
Guðrúnar, Agnesar og fjöl-
skyldna.
Eiríkur Jónsson.
Ástþór Kristberg
Óskarsson