Breiðfirðingur - 01.04.1958, Síða 42
40
BREIÐFIRÐINGUR
Eyrbyggju og eru þær svona: „Síðan sigldi Þórólfur í haf
og byrjaði honum vel, og fann landið, og sigldi fyrir sunn-
an, vestur um Reykjanes. Þá féll byrinn, og sáu þeir að
skárust inn í landið firðir stórir. Þórir kastaði þá fyrir borð
öndvegissúlum sínum þeim er staðið höfðu í hofinu. Hann
mælti svo fyrir að hann skyldi þar byggja á Islandi sem
Þór léti þær á land koma. En þegar þær hóf frá skipinu
sveif þeim til hins vestra fjarðarins, og þótti þeim fara eigi
vonum seinna. Eftir það kom hafgola, sigldu þeir þá vestur
fyrir Snæfellsnes og inn á fjörðinn. Þeir sjá að fjörðurinn
er ákaflega breiður og langur mjög, stórfjöllótt hvorum
tveggja megin. Þórólfur gaf nafn firðinum og kallaði Breiða-
fjörð. Hann tók land fyrir sunnan fjörðinn, nær miðjum,
lagði skipið í vog þann er þeir kölluðu Hofsvog síðan.“
Hin langa sjóferð var þar með á enda, og mun hafa tekizt
giftusamlega. Það sem ég las upp úr sögunni, er bersýni-
lega mjög ruglingslegt, eins og því er fyrirkomið. Sögurit-
arinn hefur ekki viljað sleppa sögnunum, en ekki athugað,
að þær geta sumar alls ekki staðist í þeirri röð eða niður-
skipun. Til dæmis segir, að við Reykjanes hafi byrinn fallið
og að þá hafi þeir séð að inn í landið skárust firðir stórir.
Þetta er mjög hæpin ályktun suður við Reykjanes. Fjörður
sést þaðan enginn, frekar mætti tala um stóran Flóa, þó
mun varla yfir mikinn hluta af Snæfellsnesfjallgarði þaðan
að líta, og fyrir gjörókunnuga því síður ástæða til að tala
um firði þaðan að sjá. Og þar suður frá er sagt að Þórólfur
hafi kastað fyrir borð öndvegissúlum sínum, og að þeim
hafi svifið einkennilega hratt til hins vestra fjarðarins, og
eftir það hafi komið hafgola og hafi þeir þá siglt vestur
fyrir Snæfellsnes. Af því að ég er ekki ókunnugur meiri-
hluta þessarar sjóleiðar og ýmsum aðstæðum, þá ætla ég að
setja fram mínar skýringar og ályktanir.
Fyrst er það, að Þórólfur hefur verið mjög heppinn með