Breiðfirðingur - 01.04.1958, Blaðsíða 45

BREIÐFIRÐINGUR
43
ósennilegt að menn hafi horft á súlurnar svo lengi sem
þeir gátu séð þær, og þótt þær fara óvenjulega hratt yfir,
en þar var skiljanlega straumurinn að verki og á þessum
slóðum mun hann liggja beint inn á Jónsnes.
Einhverjir munu nú segja, að með þessari skoðun, hvar
súlunum var varpað fyrir borð, sé trúargildið á súlurnar
hurt numið. En ekki er það mín skoðun. Eg hef aðeins viljað
sýna fram á og nema burtu öfgarnar, bæði í þessari frásögn
um súlur Þórólfs, eins og líka kemur berlega fram í súlna-
frásögnum annarra landnámsmanna, og hef ég reynt að
gera grein fyrir því í ritgerð minni, „Landnám Ingólfs og
bústaðaval“. En hitt stendur óhrakið, að súlunum var kast-
að fyrir borð, eins og sögurnar segja, og var það gjört vegna
sterkrar trúar á táknin og jafnvel á andann, sem í þeim bjó.
Enda eru táknin alltaf mikilsverð atriði í öllum trúar
brögðum, og ekki er það hvað sízt í kristnum dómi, t.d-
krosstáknið. En helgisagnir sem lengi geymast í minni fólks
áður en þær eru skráðar, fara venjulegast langt fram úr hin-
um upprunalega veruleika.
Við höfum þá fylgt Þórólfi og fólki hans, í anda, frá
því að það tekur að búa sig til burtflutnings úr eyjunni
Mostur í Noregi, og þar til að það er lent heilu og höldnu í
Hofstaðavogi. En við skulum ekki skilja við það alveg strax.
Margt hefur verið rætt um land og landslag á leiðinni
inn Breiðafjörð, og þegar inn til eyjanna kom hefur margt
borið fyrir sjónir. Eyjarnar fullar af fugli og skerin af
selum, og allt hefur þetta glápt á þetta undur sem hér rann
eftir sjónum, og svo þessi undra dýr sem ganga bara á aft-
urfótunum, það er óhætt að segja að hér urðu stórkostleg
tímamót í sögu dýralífsins.
En maðurinn er nú venjulega vanur að líta fyrst og fremst
á sinn hag, og svo mun Þórólfur einnig hafa gert, honum
mun hafa litist lífvænlega á umhverfið, alls staðar virtust