Dagblaðið Vísir - DV - 11.01.2019, Blaðsíða 43

FÓKUS - VIÐTAL 4311. janúar 2018
fólks sem á kannski eignir frá 100
upp í 3.000 milljónir. Svona fólk
lifir á fjármagnstekjum og borgar
af þeim 22–30% skatt. Þegar fólk á
svona mikið þá skipta skattleysis­
mörkin hlutfallslega mjög litlu
máli. Hjá fólki sem hefur sínar
tekjur úr lífeyrissjóði þá er staðan
hins vegar sú að það sér ekki fimm­
eyring af fyrstu 100.000 krónunum
sem það fær greiddar úr sjóðnum.
Skattbyrðin af því sem þú vinnur
þér inn sem öryrki er 74% af öllu
umfram 25.000 krónur. Með tekju­
skerðingu eru greiðslur úr al­
mannatryggingum orðnar hluti af
skattkerfinu en skerðing árið 2009
keyrði um þverbak. Skattbyrði ör­
yrkja almennt er á bilinu 37–74%
en skattbyrði hinna ríku skjól­
stæðinga Bjarna er niður í 22%. Að
VG geti sætt sig við þetta er mér al­
gjörlega óskiljanlegt.“
Sigurður segir að þrátt fyrir lágar
bætur komist hann og Steinunn,
eiginkona hans, þolanlega af.
„Hún hefur ekki miklar tekjur af
textílhönnuninni er hún er mjög
dugleg við alls konar heimilis­
iðnað, býr til dæmis til sultur. Við
borðum mjög ódýrt og svo erum
við með reykinguna sem er bú­
bót. Ég lifi í raun á því sem ég var
búinn að búa mér í haginn áður.
Ég var ekki orðinn öryrki þegar
við byrjuðum að byggja hér. Við
byggðum annað hús í nágrenninu
og sumarbústað í Þingvallasveit.
Þetta seldum við og fluttum hing­
að. Ég hef alltaf verið handlaginn
og gat gert ýmislegt sjálfur í þessu
húsi, sem ábyggilega sparaði okk­
ur milljónir. Við erum með lágar
afborganir af lánum. Við þetta
bætist að ég hef verið að selja fá­
gætar bækur úr safni mínu sem ég
hef fengið nokkra fjármuni fyrir.
Þegar þetta allt leggst saman þá
svona rétt sleppur þetta hjá okkur.
En við höfum orðið að neita okkur
um munað á borð við leikhúsferð­
ir og tónleika, sem við nutum mjög
áður fyrr.“
Hvarflaði að þér þegar þú varst
ungur maður dagskrárstjóri Rás-
ar 2 að þú hefðir ekki efni á að fara
á tónleika eða í leikhús þegar þú
yrðir 68 ára?
„Nei, það hvarflaði aldrei að
mér,“ segir Sigurður og bendir á
að margir öryrkjar hljóti að svelta
þegar honum rétt tekst að komast
af með mikilli útsjónarsemi. „Þeir
sem hafa þungan húsnæðiskostn­
að hljóta að gera það.“
Útvarp Saga og málaferlin
Á meðan viðskilnaður Sigurðar
við Rás 2 á sínum tíma hefur ekki
verið áberandi í fjölmiðlaumræðu
þekkja margir til deilumála hans
og Arnþrúðar Karlsdóttur, núver­
andi eiganda Útvarps Sögu. Arn­
þrúður og Sigurður voru á meðal
fjórmenninga sem stofnuðu stöð­
ina á sínum tíma og störfuðu þar,
en hinir voru Ingvi Hrafn Jónsson
og Hallgrímur Þorsteinsson. „Eins
og allir litlir fjölmiðlar lentum við
í rekstrarerfiðleikum því við náð­
um ekki þeim auglýsingatekjum
sem við þurftum. Þá var rætt um
hvort við gætum selt stöðina. Arn­
þrúður talaði við Jóhannes í Bón­
us og fékk hann í lið með sér. Hann
lagði henni til fé og hún ákvað að
kaupa okkur út. Hún kaupir Ingva
Hrafn út úr félaginu. Síðan stóð til
að borga okkur Hallgrím út en það
dróst. Þegar við höfðum ekki feng­
ið kaup í svolítinn tíma gengum
við út og leituðum til lögfræðinga.
Ég gerði við hana sátt og fékk ein­
hverja slummu af peningum en
þeir fóru allir í lögfræðinginn svo
ég fékk ekkert út úr þessu.“
Nokkrum árum síðar réð Arn­
þrúður hann til starfa á Útvarp
Sögu. „Þetta voru ekki há laun en
ég fékk frí á sumrin til að vinna
sem leiðsögumaður og þar hafði
ég mun hærri tekjur. Þetta gekk
ágætlega en svo gerist það eitt
haustið þegar ég kem úr sumar­
leyfinu og ætla að fara að byrja aft­
ur, að þá svarar hún ekki endur­
teknum skilaboðum frá mér. Og
þegar ég loksins fæ skilaboð frá
henni þá er það uppsögn með
sms: „Það er ekki gert ráð fyrir þér
í vetrardagskrá Siggi minn.“ Svona
var það nú orðað. En ég var starfs­
maður þarna og í stéttarfélagi og
það var ekki hægt að segja mér
upp nema með þriggja mánaða
uppsagnarfresti. Arnþrúður var
að lokum dæmd til að greiða mér
uppsagnarfrestinn.
Í millitíðinni notaði hún út­
varpsstöðina til að ausa yfir mig
svívirðingum og illmælgi. Ég er
ekki í nokkrum vafa um að þar
hefði ég unnið meiðyrðamál, en ég
er blaðamaður og fjölmiðlamaður
og mér er illa við þetta meiðyrða­
málakjaftæði sem hefur verið í
gangi í landinu, það getur haft
hamlandi áhrif á málfrelsi. Hins
vegar skil ég ekki hvers vegna Fjöl­
miðlanefnd greip ekki í taumana
því þarna var eigandi útvarps­
stöðvar að nota miðilinn til að
ausa svívirðingum yfir mann sem
hún átti í deilu við út af launamál­
um. Aðstöðumunurinn var himin­
hrópandi. Ég skil ekki til hvers
Fjölmiðlanefnd starfar ef ekki til
að grípa inn í svona mál enda er
hún bara til óþurftar og var stofn­
uð til að hafa pólitískan hemil á
fjölmiðlum.“
Sigurður segist aldrei hlusta á
Útvarp Sögu í dag og geti ekkert
sagt um gæði stöðvarinnar. Hins
vegar hafi verið mjög gaman að
vinna þar á sínum tíma og sam­
starfsfélagarnir verið ágætir. „Arn­
þrúður var líka ágæt þegar hún var
í lagi – en stundum var hún bara
ekki í lagi.“ Sigurður vill ekki lýsa
Arnþrúði nánar en þetta.
Málfari á fjölmiðlum hrakað
Sigurður unir sér meðal annar við
hlusta á vandaða tónlist en fylgist
líka töluvert með sínum gamla
miðli, útvarpsrásum Ríkisútvarps­
ins. Honum þykir þeim þó hafa
hnignað. Við tengjum þetta við
umræðu um íslenskt mál en Sig­
urður sá lengi um þáttinn Daglegt
mál í útvarpinu. „Um tveggja og
hálfs árs skeið, frá 1984, sá ég um
þennan þátt, flutti alls 270 þætti
um daglegt mál. Ég hef vissulega
nokkrar áhyggjur af tungumálinu
en fólk á borð við Eirík Rögnvalds­
son, prófessor ermerítus, er að
vinna gott starf, ekki síst með því
að hvetja stjórnvöld til að leggja fé
í máltækni, það er að þýða tölvu­
málið yfir á íslensku. Það er gífur­
lega mikilvægt.
En það er fleira sem þarf að
huga að og meðal þess er mál­
far í útvarpi, sem mér finnst hafa
hnignað, líka á Rás 1 og 2. Það er
kannski ekki von á góðu miðað
við afstöðu núverandi málfars­
ráðunautar stofnunarinnar, Önnu
Sigríðar Þráinsdóttur, sem sagði í
þætti nýlega að málverndarmaður
væri sá sem réðist af illgirni gegn
þeim sem töluðu ekki eins og
hann. Þetta þykir mér undarlegt.
Það hafa allir alvöru fjölmiðlar
í heiminum reglur og handbók
um hvernig talað skuli eða skrif­
að í þeirra miðli. Ég veit ekki til að
slík bók sé til á RÚV. Árni Böðvars­
son, sem var málfarsráðunautur
stofnunarinnar þegar ég starfaði
þar, kunni þetta vel og gerði skýr­
an greinarmun á því málsniði sem
átti að vera á milli rásanna tveggja,
þar sem Rás 1 er mun formlegri. Í
dag virðist mér þessi munur hafa
þurrkast út. Núverandi dagskrár­
stjóri Rásar 1, Þröstur Helgason,
virðist ekki hafa hugmynd um
hvernig á að vinna í útvarpi né
virðist hann hafa minnsta áhuga
á að vita það. Mér þykir póst­
módernískt fúsk einkenna Rás 1
og popptónlist er farin að verða
þar mjög áberandi. Ég hef ekkert
á móti popptónlist enda stjórn­
aði ég popprás einu sinni, það er
að segja að Rás 2 samanstóð af
popptónlist, fréttum og þjóðfé­
lagsumræðu. Ég hef alltaf talið að
alvarlegri tónlist ætti heima á Rás
1 en svo virðist ekki vera lengur. Ég
hlusta töluvert á morgunútvarpið
á Rás 2, sem er ágætt, en síðdegis­
útvarpið er stórundarlegt og þar
virðast aldrei vera nein fréttamál
til umræðu lengur.“
Trúaður en utan allra trúfélaga
Sigurður er ekki bitur og unir hag
sínum nokkuð vel. Hann talar
hins vegar tæpitungulaust og sér
enga ástæðu til að draga úr. Þær
ávirðingar sem hann hefur látið
falla um menn, flokka og stofnan­
ir í þessu viðtali hefur hann nán­
ast flutt með bros á vör. Hann seg­
ist hafa margt gott að lifa fyrir. „Ég
á og hef átt margar margar yndis­
stundir með fjölskyldu og vinum.
Synir mínir tveir hafa til dæmis
gert mér kleift að fara til útlanda
með því að borga undir mig ferðir.“
Aðspurður segir hann hins vegar
að heilsan sé ekki góð þó að sjónin
hafi batnað nokkuð aftur. „Ég fékk
lömunarveiki í æsku, í síðasta löm­
unarveikifaraldrinum sem gekk
yfir árið 1955. Þetta hefur haft í för
með sér slitgigt sem ágerist mjög
með aldrinum. En mér þykir ekki
gaman að tala um sjúkdóma. Hins
vegar skal ég alveg viðurkenna að
minn skammtur af óþverra í þeim
efnum hefur verið nokkuð stór.“
Sigurður kveðst aðspurður vera
nokkuð trúaður en er þó utan allra
trúfélaga, þar á meðal Þjóðkirkj­
unnar. „Mér var kennt að fara með
kvöldbænir og signa mig á morgn­
ana í æsku,“ segir hann. Hann
fylgir þessu nú ekki lengur en
viðurkennir að hann biðji stund­
um. Hann leggur hins vegar mik­
ið upp úr trúfrelsi og meðal annars
í því skyni hefur hann tekið að sér
að vera athafnastjóri hjá félaginu
Siðmennt sem iðkar borgaralegar
athafnir sem valkost við kirkju­
legar. Aðspurður segist Sigurður
ekki þekkja önnur dæmi um
trúaðan mann sem komi að starfi
Siðmenntar. n
Við erum
í þínu
hverf i Bíldshöfði 9
Smáratorg 1
Helluhraun 16-18
Fiskislóð 1
„Fleira sem þarf að
huga að og meðal
þess er málfar í útvarpi,
sem mér finnst hafa
hnignað, líka á Rás 1 og 2.
Dýravinur Sigurður
heldur hænur og fleiri dýr.