Tímarit Máls og menningar - 01.09.2013, Síða 103
B e r n s k u s a g a
TMM 2013 · 3 103
andlit. Þetta voru útlagarnir að koma heim úr námunum … allir líktust þeir
föður mínum. Ég veit ekki hvort föður mínum þótti vænt um mig. Hvort
nokkrum þótti vænt um mig.
Ég á mjög fáar endurminningar … Ég sakna þeirra. Ég leita í myrkrinu
og reyni að draga sem mest upp úr því. Sjaldan … örsjaldan rifjast eitthvað
skyndilega upp fyrir mér sem ég mundi ekki áður. Mér finnst það sárt en ég
er hamingjusöm. Ég er skelfing hamingjusöm þegar þetta gerist.
Ég get ekki munað neitt um veturinn … Á veturna sat ég í jarðhýsinu
allan daginn. Dagurinn var eins og kvöld. Allt í rökkri. Hvergi litarblettur
… Áttum við einhverja hluti fyrir utan skálar og skeiðar? Ekki neinar flíkur
… það litla sem var til var vafið inn í einhverjar tuskur. Hvergi lit að sjá. Skór
… Hvað höfðum við á fótunum? Gallosíur … ég man eftir gallosíum … ég
átti líka gallosíur, gamlar og stórar eins og mamma átti. Líkast til voru þær
af mömmu … Fyrstu kápuna mína fékk ég á barnahælinu, og fyrstu vett-
lingana. Og húfu. Ég man að í rökkrinu rétt hvítmatar fyrir andliti Vlödju
… Hún liggur fyrir dögum saman og hóstar, hún veiktist í námunum, hún
er með berkla. Ég er strax þá farin að þekkja þetta orð … Mamma grætur
ekki … Ég man ekki til þess að mamma hafi grátið, hún sagði fátt, og síðan
hætti hún víst með öllu að tala. Þegar hóstanum linnir kallar Vladja á mig:
„Hafðu þetta eftir mér … Þetta er eftir Púshkín“. Og ég endurtek: „Frost og
sól á dýrðardegi! En þú dottar vinur kær“. Og ég ímynda mér veturinn eins
og hann er hjá Púshkín.
Ég er ambátt orðsins … ég trúi orðinu skilyrðislaust … Ég bíð alltaf eftir
því að hver maður fari með orð, og ég býst jafnvel við fleiri orðum frá ókunn-
ugri manneskju. Ég get ennþá bundið vonir við einhvern sem ég ekki þekki.
Rétt eins og mig sjálfa langi til að segja eitthvað … og svo ákveð ég að gera
það … Ég er tilbúin … Ég byrja þá að segja einhverjum frá en svo finn ég
ekkert á þeim stað sem ég var að tala um. Þar er auðn og tóm, minningarnar
týndar. Allt í einu er komið gat þar sem þær voru. Og ég verð að bíða lengi
eftir því að minningarnar komi aftur. Þess vegna þegi ég. Ég er að vinna úr
öllu með sjálfri mér. Gangar, völundarhús, greni …
Tuskurnar … Hvaðan fékk ég þessa pjötlur og búta? Þær eru í mörgum
litum, mikið fer fyrir blárauðu. Einhver hefur komið með þetta handa mér.
Úr þessum bútum saumaði ég pínulitlar manneskjur, svo klippti ég af mér
hár og festi á þær og greiddi þeim. Þetta voru vinkonur mínar … Ég sá aldrei
dúkkur, vissi ekkert um þær. Við vorum flutt inn í borgina en við bjuggum
ekki í húsi heldur í kjallara. Á honum var einn blindgluggi. En við höfðum
fengið heimilisfang, Stalingata númer sautján. Eins og hinir … eins og allir
aðrir … áttum við heimilisfang. Þarna var ég að leika mér við stelpu … hún
var úr húsinu, ekki úr kjallaranum. Hún gekk í kjólum og skóm. En ég í
gallosíunum hennar mömmu … Ég kom með bútamennina og sýndi henni
og úti á götu sýndust þeir enn fallegri en í kjallaranum. Stelpan fór að biðja
mig um þá, hún vildi skipta á einhverju og þessum pjötlum. Ég tók það ekki