Heimsmynd - 15.01.1990, Blaðsíða 64

Eiríkur Jónsson:
„Spurning hvort þetta
varði ekki við
lög um óréttmæta
viðskiptahætti."
Nanna Rögnvaldardóttir:
„Fer ekki í siglingu
um Karíbahafið
fyrir mín ritlaun."
BOKvrm
ÍASKANA
Jólagjöfin í ár var ekki bók.
Fólk sem vant er að fá fimm
til sex bækur í jólagjöf fékk nú
eina eða tvær. Talað er um að
bóksala hafi dregist saman um
allt að fjörutíu prósent, en
endanleg niðurstaða liggur
ekki fyrir. Pær bækur sem
harðast urðu úti eru samtalsbækurnar,
sem hvað mestra vinsælda hafa notið
undanfarin ár. Um ástæður þess sýnist
sitt hverjum, en of mikið framboð, of
léleg vinnsla og sú nýbreytni að til-
nefna tíu bækur til bókmenntaverð-
launa og stilla þeim þannig upp sem
því besta sem völ er á eru án vafa gildir
þættir í því hruni sem varð á sölu sam-
talsbóka.
Oft og lengi og mikið og hátt hafa
ýmsir bókmenntafrömuðir þessa lands
óskapast yfir þeirri nesjamennsku að
hér skuli ekki vera veitt bókmennta-
verðlaun eins og gerist meðal sið-
menntaðra þjóða. Og loksins, loksins
hafa forleggjarar tekið sig til og stofnað
verðlaunasjóð til að veita athyglisverð-
ustu íslensku bókinni á nýgengnu ári
verðlaun að upphæð ein milljón ís-
lenskra króna. En illt er að gera svo
öllum líki og ekki þagna gagnrýniradd-
irnar þrátt fyrir það.
Tíu manna nefnd tilnefndi tíu bæk-
ur, af fimmtíu og þremur sem útgef-
endur lögðu fram, til verðlaunanna og
síðan sér fimm manna nefnd um að
velja eina þeirra, þá bestu væntanlega,
og veita höfundi hennar verðlaunin.
Því eru þá ekki allir unnendur bók-
menntanna sælir?
Sumir eru fúlir út í verðlaunaveiting-
ar yfirleitt. Aðrir eru sárir af því þeirra
bók, þeirra uppáhaldshöfundur eða
bókmenntagrein fékk ekki hljómgrunn
hjá nefndarmönnum. Enn aðrir eru
hneykslaðir á því hvernig nefndirnar
eru saman settar og á því að aðrar
bækur en þær sem flokkast undir fagur-
bókmenntir skuli vera tilnefndar. Þetta
heita jú bókmenntaverðlaun, segja
menn, og eru ekki par hressir með það
að orðsifjabók og sagnfræðirit skuli
flokkuð sem bókmenntir. Svo eru þeir
sem telja þetta einbera auglýsinga-
brellu hjá forlögunum og bókmenntun-
um lítt til framdráttar. Utgefendur hafi
bara komið sér saman um að láta
þennan hluta af áætluðu auglýsingafé
renna í sjóðinn og vonist um leið til að
tilnefningin verði til að auka sölu bók-
anna. Þar sé að leita skýringanna á því
að ýmsar þær bækur sem framsæknar
þykja að formi eða
efni er ekki að finna
á títtnefndum lista.
Þar var heldur
enga samtalsbók að
finna og á meðan
ritarar fagurbók-
mennta renna hýr-
um augum til þeirrar
búbótar, sem bók-
menntaverðlaunin
verða þeim er þau
hlýtur, sitja skrásetjarar samtalsbóka
eftir með sárt ennið. Óvenju mikil
dreifing varð í sölu samtalsbóka í ár og
„Flestar þessar bækur eru
eins og ofvaxin tímaritaviðtöl.“
eftir FRIÐRIKU BENÓNÝS
64 HEIMSMYND