Heimsmynd - 01.03.1990, Qupperneq 77

Ofan á ómanneskjulegt
vinnuálag bætist þrúgandi
sektarkennd gagnvart
börnunum.
baslinu sitt í hvoru lagi. Reynir að lifa
frá degi til dags og horfa ekki á stað-
reyndirnar. Lætur sig dreyma um stærsta
vinninginn í Lottóinu meðan ógreiddir
gíróseðlar hlaðast upp og lifir í voninni
um að bráðum taki þetta helvíti enda.
Engin skilgreining er til á fátæktar-
mörkum á Islandi, en skattleysismörk
eru fimmtíu og eitt þúsund, sem bendir
til þess að stjórnvöldum þyki tekjur þar
fyrir neðan ekki nægja til framfærslu.
Ellilífeyrir eða örorkubætur fyrir sjötíu
og fimm prósent örorku og full tekju-
trygging eru þrjátíu og eitt þúsund krón-
ur og þar ofan á leggst hjá einstaklingum
heimilisuppbót að upphæð sex þúsund
og sjö hundruð krónur. Um leið og tekj-
ur einstaklings fara upp fyrir tólf þúsund
og átta hundruð krónur skerðist tekju-
tryggingin. Eignist einstæður öryrki bari>
er hann sviptur heimilisuppbótinni, því
þá býr hann ekki lengur einn. Þcim sem
ekki taka þátt í myndun verðmæta í
þjóðfélaginu, öldruðum og öryrkjum, er
því ætlað að lifa af tuttugu þúsund krón-
um lægri upphæð á mánuði, en þeim sem
eru að vinna. Og ef miðað er við það að
fátæktarmörkin haldist í hendur við
skattleysismörk eru allir þeir sem eru á
lægstu töxtum stéttarfélaganna plús allir
sem ekki hafa aðrar tekjur en örorku-
bætur og ellistyrk undir fátæktarmörk-
um. Af þeim sem vinna á lægstu töxtun-
um er yfirgnæfandi meirihluti konur og
þar sem erfiðara er að framfleyta fjöl-
skyldu en einstaklingi liggur beint við að
álykta að fátæklingar landsins séu ein-
stæðar mæður í láglaunastörfum, öryrkj-
ar og aldraðir. en hjón með mörg börn
þar sem einungis er ein fyrirvinna í lág-
launastarfi eru í mörgum tilfellum einnig
undir mörkunum.
ólk talar mikið um blankheit
sín, en það eru ekki endilega
þeir sem bágust hafa kjörin.
Það er ennþá til stolt meðal
þjóðarinnar og fáir fást til að
viðurkenna opinberlega að
þeir séu fátækir. Þegar leitað
var viðmælenda fyrir þessa grein færðust
flestir undan: „Það hafa það margir
verra en við,“ sagði fólk og benti á fá-
tæktarhverfi, atvinnuleysi og húsnæðis-
leysi erlendis til sönnunar á því að hér
væri ekki um fátækt að ræða. „Fátækt
hér er bundin við einstæða foreldra,
aldraða og ungt fólk sem er að koma
undir sig fótunum," sagði Jón Björnsson
félagsmálastjóri á Akureyri, „á íslandi
eiga allir möguleika á að komast út úr
tímabundinni fátækt ólíkt því sem gerist
víða erlendis þar sem þeir sem fæðast
inn í lægri stéttir þjóðfélagsins eiga enga
möguleika.“
HEIMSMYND 77